ITPB2/415-850/09/IL - Opodatkowanie rekompensat wypłacanych ławnikom.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensat wypłacanych ławnikom - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensat wypłacanych ławnikom.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sąd Rejonowy na mocy art. 172 § 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) wypłaca ławnikom rekompensaty pieniężne za czas wykonywania czynności w sądzie. Przyjęto, że rekompensaty są przychodami z działalności wykonywanej osobiście, za które na mocy art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek i podlegają opodatkowaniu. Rekompensaty przysługujące ławnikom naliczane są za każdy dzień pełnienia obowiązków, a wypłacone raz w miesiącu za miesiąc poprzedni. W praktyce co miesiąc występuje konieczność poboru podatku od przychodów ławników z ww. tytułu. Nadmienić należy, że ławnik nie jest pracownikiem płatnika a kwota rekompensaty jest wielokrotnością stawki dziennej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy naliczając podatek dochodowy z tytułu wypłaconej rekompensaty ławnikom należy zastosować przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czy też art. 41 tej ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy wypłacając rekompensaty, które w danym miesiącu nie przekraczają kwoty 200 zł należy naliczyć podatek zryczałtowany w wysokości 18%, bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania przychodu. Natomiast w sytuacji, gdy kwota wypłaconych rekompensat przekracza w danym miesiącu 200 zł należy pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy zostały określone źródła przychodów, do których należy działalność wykonywana osobiście.

Do tej kategorii przychodów, stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy, należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy. Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy.

W opisie stanu faktycznego wskazano, że Wnioskodawca wykonując obowiązki płatnika wypłaca ławnikom rekompensaty. Rekompensaty przysługujące ławnikom naliczane są za każdy dzień pełnienia obowiązków, a wypłacone raz w miesiącu za miesiąc poprzedni.

W odniesieniu do wynagradzania ławników należy odnieść się do przepisu art. 172 § 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.), zgodnie z którym wysokość rekompensaty dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi 1,9% podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, o której mowa w art. 91 § 1c.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż ławnicy wykonują czynności każdorazowo na zlecenie sądu. Wysokość ich miesięcznego wynagrodzenia uzależniona jest od ilości posiedzeń w danym miesiącu i nie jest ustalona na podstawie umowy.

Po wprowadzeniu od 1 stycznia 2009 r. zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 18% przychodu Wnioskodawca wypłacając rekompensaty, które w danym miesiącu nie przekraczają 200 zł pobiera podatek zryczałtowany w wysokości 18% bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodu. Jeżeli kwota wypłaconych rekompensat przekracza w danym miesiącu 200 zł, to pobierana jest zaliczka na podatek dochodowy według skali tj. na zasadach ogólnych.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

Przepis ten może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy, zatem przy spełnieniu wskazanych warunków mógłby obejmować również dochody o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy.

Ponadto, mimo iż Wnioskodawca nie zawiera umów z osobami wskazanymi we wniosku to jednak wyznaczając je do udziału w rozprawach zleca im wykonywanie określonych czynności. Jednakże skoro zlecenie to nie określa jaka kwota należności przysługuje im miesięcznie to nie zostały spełnione przesłanki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego w oparciu o przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy.

W konsekwencji, na Wnioskodawcy ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych również w przypadku nie przekroczenia miesięcznie kwoty 200 zł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.