ITPB2/415-846/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2011 r. (data wpływu - 13 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie zawartej z byłym pracownikiem ugody sądowej - jest prawidłowe.

W dniu 13 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie zawartej z byłym pracownikiem ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pracownik wniósł do Sądu Pracy pozew o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne. W dniu 5 maja 2011 r. strony zawarły ugodę sądową na podstawie, której pracodawca zobowiązał się zapłacić byłemu pracownikowi kwotę 5 000 zł tytułem odszkodowania. Dnia 19 maja 2011 r. nastąpiła wypłata na rachunek bankowy byłego pracownika kwoty 4 100 zł z tytułu odszkodowania, od którego Spółka jako płatnik potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (5 000 x 18% = 900 zł).

Wysokość oraz zasady ustalania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw ani przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Strony podczas zawierania ugody ustaliły konkretną kwotę, której wysokość zrekompensuje byłemu pracownikowi utracone dochody jakie by otrzymał gdyby pracodawca nie wypowiedział mu stosunku pracy.

Reasumując, pracownik wniósł do Sądu pozew o przywrócenie do pracy. Podczas rozprawy strony zawarły ugodę, na mocy której pracownik odstąpił od swoich roszczeń w zamian za odszkodowanie rekompensujące mu utracone korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, które otrzymałby gdyby nie rozwiązano z nim stosunku pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka słusznie potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty odszkodowania na podstawie ugody sądowej.

Zdaniem Spółki, wypłacone na podstawie ugody sądowej odszkodowanie stanowi odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spełniające jednocześnie przesłankę określoną w tymże przepisie pod lit. b), jako dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkoda - wedle Spółki - jest w tym przypadku utraconym wynagrodzeniem za pracę, które podatnik otrzymałby, gdyby nie rozwiązano z nim stosunku pracy. W ocenie płatnika na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) lit. b) ustawy wypłacone odszkodowanie nie jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika z zaistniałego stanu faktycznego pracownik wniósł do Sądu Pracy pozew o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne. W dniu 5 maja 2011 r. strony zawarły ugodę sądową na podstawie, której pracodawca zobowiązał się zapłacić byłemu pracownikowi kwotę 5 000 zł tytułem odszkodowania. Dnia 19 maja 2011 r. nastąpiła wypłata na rachunek bankowy byłego pracownika kwoty 4 100 zł z tytułu odszkodowania, od którego Spółka jako płatnik potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (5 000 x 18% = 900 zł).

Wysokość oraz zasady ustalania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw ani przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Strony podczas zawierania ugody ustaliły konkretną kwotę, której wysokość zrekompensuje byłemu pracownikowi utracone dochody jakie by otrzymał gdyby pracodawca nie wypowiedział mu stosunku pracy.

Powyższe wskazuje, że kwota wypłacona byłemu pracownikowi wynika jedynie z ustaleń zawartej pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Ponadto, kwota ta ma rekompensować ww. osobie utracone przez nią, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

W związku z tym należy uznać, iż skoro określone w ugodzie świadczenie przyznane byłemu pracownikowi Spółki nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to mogłoby mieścić się w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy. Jednakże zgodnie lit. b) tegoż przepisu zwolnienie nie ma zastosowania do odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zatem wypłacona na rzecz byłego pracownika Spółki tytułem rekompensaty za utracone korzyści kwota nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wynikająca z ugody kwota świadczenia winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy bowiem wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w takim właśnie stosunku prawnym uprzednio łączącym Wnioskodawcę z pracodawcą. Gdyby tego stosunku nie było - były pracownik nie miałby podstaw występować z pozwem przeciwko Spółce (pracodawcy) o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne. Tym samym wypłacone świadczenie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracownikiem stanowi dla niego przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.

Na mocy art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Reasumując, w tak przedstawionym stanie faktycznym odszkodowanie będące przedmiotem zawartej ugody sądowej stanowi przychód ze stosunku pracy, należało zatem potrącić zaliczkę na podatek dochodowy w związku z wypłatą na rzecz byłego pracownika ww. świadczenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.