ITPB2/415-835/09/MU - Skutki podatkowe ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników do pracy i z pracy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2009 r. (data wpływu 14 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników do pracy i z pracy - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników do pracy i z pracy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Większość pracowników mieszka poza miejscem zakładu pracy. W związku z tym firma dowozi pracowników do pracy i z pracy własnym autobusem. Autobus zabiera pracowników z umówionych miejsc o umówionych godzinach. Pracownik ma możliwość dokonania wyboru czy korzysta z własnego środka transportu czy też ze środka zorganizowanego przez pracodawcę. Pracownik otrzymuje od pracodawcy świadczenie z możliwości korzystania z usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wartość nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pracownika w postaci dowozu do pracy i z pracy do miejsca zamieszkania autobusem pracodawcy stanowi przychód ze stosunku pracy i jak obliczyć to świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, dowóz pracowników do i z miejsca pracy własnym autobusem nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania po stronie pracownika, ponieważ przychód to wyłącznie świadczenie pieniężne wypłacane na podstawie listy płac.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Treść art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy określa źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy wskazać, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych termin "nieodpłatne świadczenie" obejmuje swym zakresem wszelkie zjawiska i zdarzenia, których konsekwencją jest nieodpłatne przysporzenie w majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem będzie więc przesunięcie majątkowe, stanowiące przysporzenie po stronie przyjmującego świadczenie pracownika, kosztem majątku pracodawcy.

Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione w nim kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Zatem, wszystko co pracownik otrzymuje od swojego pracodawcy - o ile nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku lub dochodu, od którego został zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów - podlega opodatkowaniu jako przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zapewnia swoim pracownikom dowóz do i z pracy własnym autobusem. Autobus zabiera pracowników z umówionych miejsc, o umówionych godzinach. Pracownik ma możliwość dokonania wyboru czy korzysta z własnego środka transportu czy też ze środka zorganizowanego przez pracodawcę.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów na aprobatę nie zasługuje więc stwierdzenie, że po stronie pracowników nie powstaje z tego tytułu przychód do opodatkowania, gdyż przychód to wyłącznie świadczenia pieniężne wypłacane na rzecz pracowników na podstawie listy płac.

Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są bowiem wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego (tzn. zarówno pieniężnego jak i niepieniężnego), mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy. Dochodem takim jest również wartość zindywidualizowanego świadczenia w postaci dowozu pracownika do pracy, jak i z pracy na koszt pracodawcy.

Skoro bowiem pracodawca daje określonej grupie pracowników w sposób nieodpłatny prawo do korzystania z czegoś, tj. w sprawie ze ściśle określonych usług przewozowych, należy przyjąć, że pracodawca przyznaje pracownikowi świadczenie. W tej sytuacji mamy do czynienia z ewidentnym powstaniem korzyści w majątku tychże osób, gdyż w przypadku skorzystania z tych usług pracownik nie ponosi z tego tytułu żadnej opłaty, jego aktywa nie ulegają zmniejszeniu, co niewątpliwie miałoby miejsce w przypadku, gdyby to sam pracownik zakupił dla siebie usługi u obcego przewoźnika. Tak pojmowane korzyści mają wbrew stanowisku Wnioskodawcy charakter przychodowy. Ponieważ koszty dowozu pracowników finansowane są przez pracodawcę, nie zaś przez pracownika, dlatego w tym zakresie Wnioskodawca realizuje na rzecz osób uprawnionych (pracowników) nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie natomiast z uregulowaniami zawartymi w art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

W myśl art. 11 ust. 2a ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Jeżeli świadczenia te są częściowo odpłatne, przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, należy stwierdzić, że otrzymanie przez pracowników nieodpłatnego świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy, stanowi dla nich przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy. W związku z tym jego wartość pieniężną - w sytuacji gdy tego rodzaju usługi są przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy - ustalić należy według cen stosowanych wobec innych odbiorców (art. 11 ust. 2a pkt 1 ww. ustawy), w przeciwnym przypadku na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia (art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy). Następnie tak ustaloną wartość świadczeń pracodawca ma obowiązek doliczać do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej kwoty obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.