ITPB2/415-818a/09/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2009 r. (data wpływu 5 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym przedstawiono oznaczony jako "sprawa 1" następujący stan faktyczny.

Pracownica w swoim pozwie skierowanym przeciwko pracodawcy dochodziła odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem oraz kwoty 11.718 zł 42 gr wraz z odsetkami ustawowymi tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. W sprawie zapadły dwa rozstrzygnięcia:

* na skutek apelacji obu stron Sąd Okręgowy utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego zasądzając na rzecz powódki odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę w kwocie 18.000 zł tj. w kwocie odpowiadającej trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia, a w pozostałym zakresie (co do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych) sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania,

* w toku sprawy o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych strony zawarły w dniu 4 marca 2009 r. ugodę sądową, na mocy której pracodawca tytułem odszkodowania zobowiązał się zapłacić pracownicy kwotę 9.500 zł, a pracownica zrzekła się dochodzenia wobec pracodawcy jakichkolwiek dalszych roszczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ww. odszkodowania są przychodami ze stosunku pracy zwolnionymi od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy ww. odszkodowania na podstawie ugody sądowej są przychodami ze stosunku pracy zwolnionymi z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stwierdzić można, że otrzymane od byłego pracodawcy świadczenia z tytułu zasądzenia przez sąd pracy odszkodowań zarówno w związku z uznaniem nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), jak i w związku z uznaniem niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 56 Kodeksu pracy) wiążą się z faktem zatrudnienia pracownika. Tak więc, przychody z tytułu ww. odszkodowań można zakwalifikować do przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 12 ustawy tj. ze stosunku pracy.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku na rzecz pracownicy, która dochodziła odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem zasądzono odszkodowanie w kwocie odpowiadającej trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia. Natomiast w toku sprawy o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych strony zawarły ugodę sądową, na mocy której pracodawca tytułem odszkodowania zobowiązał się zapłacić pracownicy kwotę 9.500 zł, a pracownica zrzekła się dochodzenia wobec pracodawcy jakichkolwiek dalszych roszczeń.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę reguluje Kodeks pracy.

Zgodnie z art. 45 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 Kodeksu pracy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 47 Kodeksu pracy).

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw tj. Kodeksu pracy.

Na podstawie ww. przepisów nie może jednak podlegać zwolnieniu z opodatkowania świadczenie wypłacone - w niniejszej sprawie - na podstawie ugody sądowej. Jak wynika z treści wniosku ww. świadczenie strony uzgodniły w toku sprawy o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. Wprawdzie w sytuacji opisanej we wniosku użyto sformułowania "odszkodowania", niemniej jednak nie sposób uznać, iż jest to odszkodowanie w rozumieniu przepisów np. prawa pracy czy też prawa cywilnego. Stanowiło ono bowiem w swej istocie świadczenie należne pracownikowi od pracodawcy tj. zaległe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. W tym wypadku bez znaczenia pozostaje zatem fakt, iż realizacja tych należności nastąpiła na podstawie ugody sądowej.

Uwzględniając powyższe, kwota wypłacona na podstawie ugody sądowej nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również do wypłaconej kwoty nie znajdzie zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, jako że przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do odszkodowań i to w dodatku odszkodowań nie dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Reasumując, w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku wypłacone powódce:

* odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę jest zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

* odszkodowanie wynikające z ugody sądowej zawartej w sprawie o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, jako związane ze stosunkiem pracy, należy zakwalifikować do podlegających opodatkowaniu przychodów ze stosunku pracy określonych w art. 12 ust. 1 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.