ITPB2/415-816/10/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 3 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 3 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pozostając w związku małżeńskim (od dnia 5 października 1997 r.), w dniu 28 lipca 1999 r. nabyła Pani własnościowe prawo do nieruchomości, natomiast w dniu 7 lutego 2002 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 1 kwietnia 2008 r., na podstawie wyroku sądowego, pomiędzy Panią a małżonkiem ustanowiona została rozdzielność majątkowa, w wyniku czego otrzymała Pani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, prawo własności nieruchomości oraz dopłatę wyrównującą udziały stron w majątku dorobkowym. Natomiast Pani mąż otrzymał zabudowaną nieruchomość będącą własnością spółki oraz udziały w spółce. Ponadto strony oświadczyły, że umową objęty został cały majątek dorobkowy stron oraz zrzekły się wszelkich wzajemnych roszczeń związanych z majątkiem dorobkowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy środki uzyskane ze sprzedaży własnościowego prawa do nieruchomości i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w części uzyskanej w wyniku podziału (w 2008 r.) majątku dorobkowego małżeńskiego (zbyte w 2009 r.) podlegają 10% podatkowi dochodowemu oraz czy datę nabycia należy liczyć odpowiednio od 1999 r. i 2002 r. czy w części od daty ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanej sytuacji przysługuje zwolnienie od 10% podatku dochodowego, ponieważ gdyby małżonkowie nie ustanowili rozdzielności majątkowej i dokonali wspólnie odpłatnego zbycia praw majątkowych w 2009 r. nastąpiłoby to po upływie odpowiednio 10 i 7 lat kalendarzowych i stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 takie zbycie nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu. Z dokumentów sprawy dotyczących ustanowienia rozdzielności majątkowej wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała dopłatę w gotówce z tytułu wyrównania udziału w majątku dorobkowym. Dlatego też za datę nabycia otrzymanej w wyniku podziału części majątku należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego tj. odpowiednio 1999 r. i 2002 r. W związku z zaistniałymi faktami i obowiązującymi przepisami, jeśli odpłatne zbycie praw majątkowych nastąpiło w 2009 r., a więc po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło ich nabycie, to takie zbycie nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawczyni wskazuje również, że jeżeli zbywana nieruchomość lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (domu jednorodzinnego) w wyniku podziału majątku małżeńskiego zostało przyznane jednemu małżonkowi, za datę nabycia nieruchomości czy też prawa spółdzielczego uznaje się moment nabycia praw przez małżonków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pozostając w związku małżeńskim, w 1999 r. nabyła Pani własnościowe prawo do nieruchomości, natomiast w 2002 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Następnie, w wyniku ustanowienia w 2008 r. rozdzielności majątkowej, nabyła Pani na wyłączną własność ww. nieruchomość oraz prawo do lokalu mieszkalnego. Z podziałem tym związana była również przyznana na Pani rzecz dopłata wyrównująca udziały stron w majątku wspólnym. Zbycia przedmiotowej nieruchomości oraz spółdzielczego prawa do lokalu dokonała Pani w 2009 r.

Dla ustalenia skutków podatkowych dokonanej sprzedaży niezbędnym jest zatem określenie momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości oraz prawa do lokalu.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Jest to ich majątek wspólny. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 ww. Kodeksu) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 ww. Kodeksu). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez Sąd między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 42 ww. Kodeksu).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego podziału, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich zbycia, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko wówczas jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez danego małżonka nieruchomości lub prawa przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości lub prawa, która przekracza udział danego małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego. Nabyciem nieruchomości lub praw w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego ale tylko wtedy, jeśli podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty. W każdej sytuacji, kiedy w wyniku podziału majątku jeden z małżonków został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem majątku, a po stronie małżonka zobowiązanego do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział w majątku wspólnym. W tej części bowiem w której przyznane na wyłączną własność składniki majątkowe przekraczają wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej.

Reasumując, nie może być wątpliwości, że nabycie nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu "nabycie", jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy mając na względzie przedstawione we wniosku okoliczności faktyczne stwierdzić należy, że sądowy podział majątku dorobkowego małżonków dokonany w 2008 r. nie był ekwiwalentny. O ekwiwalentnym podziale w naturze mówić można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego, każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek tej samej wartości i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty. W przedmiotowej sprawie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego nabyła Pani na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz prawo własności nieruchomości, a także dopłatę wyrównującą udziały stron w majątku dorobkowym. Mąż Wnioskodawczyni otrzymał natomiast zabudowaną nieruchomość, będącą własnością spółki oraz udziały w spółce. Fakt otrzymania przez Panią dopłaty przesądza o nieekwiwalentnym podziale majątku dorobkowego małżonków, natomiast otrzymana dopłata świadczy o tym, że w wyniku podziału majątku wspólnego nie nabyła Pani majątku przekraczającego pierwotnie posiadany udział w majątku wspólnym.

Powyższe oznacza, że w odniesieniu bezpośrednio do sytuacji Wnioskodawczyni, nie można traktować podziału majątku wspólnego dokonanego wyrokiem sądowym z dnia 1 kwietnia 2008 r. w kategoriach nabycia, zatem za datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i prawa własności nieruchomości uznać należy datę pierwotnego ich nabycia, czyli odpowiednio lata 1999 i 2002. W konsekwencji więc uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód z odpłatnego zbycia w 2009 r. nieruchomości i prawa majątkowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zbycie zostało dokonane bowiem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W konsekwencji nie będzie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.