ITPB2/415-800/12/IL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2012 r. (data wpływu 21 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 października 2012 r. (data wpływu 13 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 21 sierpnia 2012 r. został złożony wniosek uzupełniony pismem z dnia 12 października 2012 r. (data wpływu 13 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

We wniosku tym oraz w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 1973 r. zostały wywłaszczone działki o powierzchni 3,79 ha na rzecz Skarbu Państwa w trybie art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 1961 r. Nr 18, poz. 94), których właścicielem był Pani ojciec. Omawiane działki były wywłaszczone pod targowicę miejską. Jednak plan zagospodarowania (miejskiego) przestrzennego nie przewiduje na tych gruntach lokalizacji targowicy miejskiej. Aktualny stan części wywłaszczonych działek stanowi 0,5488 ha jako zbędne na cel wywłaszczenia. W związku z powyższym złożyła Pani wniosek do Prezydenta Miasta o zwrot zbędnych działek, na których nie zrealizowano celów wywłaszczeniowych. Na podstawie decyzji z dnia 29 grudnia 2011 r. otrzymała Pani zwrot należnego udziału w omawianych działkach. Ustalono też kwotę zwaloryzowanej należności tytułem zwrotu odszkodowania, którą do wysokości przysługującego udziału wpłaciła Pani na konto Urzędu Miasta. Pani ojciec (właściciel) zmarł w 1975 r. i spadek po nim zgodnie z postanowieniem sądu nabyła Pani w udziale wynoszącym 3/16 części, Pani matka w udziale wynoszącym 4/16 części, oraz 3 siostry w udziale wynoszącym 3/16 każda z nich. W 1996 r. zmarła Pani matka i na mocy testamentu spadek nabyła Pani po #189; części wraz z mężem. Następnie w 2000 r. zmarła jedna z Pani sióstr - osoba samotna i spadek po niej nabyła Pani i Pani starsza siostra po #189; części. W maju 2012 r. dokonała Pani sprzedaży części zwróconej nieruchomości zgodnie z przynależnym udziałem. Pani mąż również sprzedał część nieruchomości, zgodnie z przynależnym do niego udziałem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy należy zapłacić podatek dochodowy w przypadku sprzedaży zwróconej nieruchomości przed upływem 5-ciu lat od chwili jej zwrotu.

Zdaniem Pani nie powinna płacić podatku dochodowego, od sprzedaży nieruchomości wcześniej zwróconej z powodu, iż stała się zbędna na cel określony przy jej wywłaszczeniu. Swoje stanowisko uzasadnia Pani tym, iż zwrot tej nieruchomości nastąpił w celu przywrócenia (restytucji) prawa własności sprzed wywłaszczenia. W Pani ocenie zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości, a tym samym nie powoduje powstania dla Pani i męża przychodu, dlatego też przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości przed upływem 5-cioletniego terminu od chwili zwrotu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wskazuje Pani, iż gwarancją w przypadku nie wykorzystania wywłaszczonej nieruchomości, zgodnie z celem wywłaszczenia jest możliwość jej zwrotu. Celem tej gwarancji jest przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wydania decyzji o wywłaszczeniu. Wskazuje Pani również, iż słuszność Pani stanowiska potwierdza orzecznictwo sądowo-administracyjne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pani w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie a w przypadku innych rzeczy pół roku licząc od końca miesiąca w którym nastąpiło nabycie.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, jeżeli ich odpłatne zbycie następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z tego tytułu w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że w 1973 r. zostały wywłaszczone działki o powierzchni 3,79 ha na rzecz Skarbu Państwa, których właścicielem był Pani ojciec. Omawiane działki były wywłaszczone pod targowicę miejską. Jednak plan zagospodarowania (miejskiego) przestrzennego nie przewiduje na tych gruntach lokalizacji targowicy miejskiej. Aktualny stan części wywłaszczonych działek stanowi 0,5488 ha jako zbędne na cel wywłaszczenia. W związku z powyższym złożyła Pani wniosek do Prezydenta Miasta o zwrot zbędnych działek, na których nie zrealizowano celów wywłaszczeniowych. Na podstawie decyzji z dnia 29 grudnia 2011 r. otrzymała Pani zwrot należnego udziału w omawianych działkach. Ustalono też kwotę zwaloryzowanej należności tytułem zwrotu odszkodowania, którą do wysokości przysługującego udziału wpłaciła Pani na konto Urzędu Miasta. Pani ojciec (właściciel) zmarł w 1975 r. i spadek po nim zgodnie z postanowieniem sądu nabyła Pani w udziale wynoszącym 3/16 części, Pani matka w udziale wynoszącym 4/16 części, oraz 3 siostry w udziale wynoszącym 3/16 każda z nich. W 1996 r. zmarła Pani matka i na mocy testamentu spadek nabyła Pani po #189; części wraz z mężem. Następnie w 2000 r. zmarła jedna z Pani sióstr - osoba samotna i spadek po niej nabyła Pani i Pani starsza siostra po #189; części. W maju 2012 r. dokonała Pani sprzedaży części zwróconej nieruchomości zgodnie z przynależnym udziałem. Pani mąż również sprzedał część nieruchomości, zgodnie z przynależnym do niego udziałem.

W przedmiotowej sprawie istotna jest więc kwestia, czy zwrot nieruchomości w trybie przedstawionym przez Panią stanowi nabycie nieruchomości w myśl powołanego uprzednio art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi, m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie do art. 136 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy, w razie powzięcia zamiaru użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, właściwy organ zawiadamia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze, informując równocześnie o możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej stosownie do art. 140.

Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie zwrotu nieruchomości. Ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców.

Zwrot nieruchomości dla spadkobierców skutkuje tym, że w spadku nabywają nie roszczenie, lecz prawo własności nieruchomości.

Zgodnie bowiem z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z kolei w myśl art. 924 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a stosownie do art. 925 spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Natomiast postanowienie Sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Powyższe oznacza, że dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych przyjąć należy, iż do nabycia przez Panią części nieruchomości doszło w dniu śmierci spadkodawców tj. w części w 1975 r. po ojcu, w 1996 r. po matce oraz w 2000 r. po siostrze.

Uwzględniając powyższe, dokonana w maju 2012 r. sprzedaż części nieruchomości zgodnie z przynależnym udziałem nie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym uzyskany przychód nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zbycie części ww. nieruchomości nastąpiło bowiem po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabycia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.