ITPB2/415-769/13/TJ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 listopada 2013 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB2/415-769/13/TJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2013 r. (data wpływu 13 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, polski oddział spółki kapitałowej z siedzibą w Szwecji, pośredniczy w udzielaniu pożyczek społecznościowych w Polsce (tzw. social lending). W tym celu, prowadzi specjalny portal internetowy, na którym mogą się zarejestrować osoby zainteresowane udzielaniem pożyczek oraz osoby zainteresowane wzięciem pożyczki (dalej: "Członkowie").

Pożyczkobiorcami są Członkowie - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, które pomyślnie przejdą weryfikację i złożą wniosek o pożyczkę.

Pożyczkodawcami mogą być Członkowie - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki prawa handlowego w rozumieniu Kodeksu Spółek Handlowych.

Żeby złożyć wniosek o pożyczkę lub udzielić pożyczki, Członek musi posiadać własne konto na portalu, które otrzymuje się po rejestracji członkostwa oraz pomyślnym przejściu weryfikacji.

Przez rejestrację na portalu prowadzonym przez Wnioskodawcę oraz dokonanie wpłaty środków pieniężnych na specjalny rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę (dalej: "Rachunek do wpłat") uczestnicy wyrażają zgodę na warunki pożyczania wpłaconych środków.

Wnioskodawca nie jest i nie będzie stroną żadnej z umów pożyczki zawieranych za pośrednictwem portalu, działa wyłącznie jako pośrednik pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą oraz ustala zasady na jakich są udzielane pożyczki za pośrednictwem portalu Wnioskodawcy, poprzez ustalanie brzmienia i ewentualnych zmian ogólnych warunków użytkowania portalu prowadzonego przez Wnioskodawcę.

Wszystkie pożyczki, w których udzielaniu pośredniczy Wnioskodawca są pożyczkami z trzydziestodniowym (30-dniowym) okresem kredytowania. Dostępna jest opcja przedłużenia okresu kredytowania.

Stopę oprocentowania dla pożyczek określa Wnioskodawca - wedle własnego uznania - w ogólnych warunkach użytkowania portalu. Stopa procentowa jest taka sama dla wszystkich zawieranych w danym czasie umów pożyczki.

Wszyscy Członkowie mogą za pośrednictwem portalu Wnioskodawcy pożyczać pieniądze innym Członkom. Pożyczkodawcy wpłacają pieniądze na Rachunek do wpłat. Udział pożyczkodawcy w łącznym saldzie Rachunku do wpłat jest równy stosunkowi wpłat takiego pożyczkodawcy do wszystkich wpłat dokonanych przez Członków na Rachunek do wpłat. Dokonanie wpłaty środków pieniężnych na Rachunek do wpłat przez Członka oznacza wyrażenie zgody na warunki pożyczania wpłaconych środków.

Przez wpłatę środków na Rachunek do wpłat Członek wyraża zgodę na występowanie w roli pożyczkodawcy oraz zawieranie umów pożyczki z jednym lub wieloma pożyczkobiorcami, zgodnie ze stosownymi warunkami takich pożyczek i tym samym składa ofertę zawarcia jednej lub kilku umów pożyczki do maksymalnej wysokości kwoty środków pieniężnych wpłaconych na Rachunek do wpłat. Taka oferta złożona przez Członka jest aktualna do momentu wycofania przez niego środków pieniężnych z Rachunku do wpłat. Wnioskodawca, na mocy udzielonego przez Członka umocowania, doprowadza do zawarcia umów pożyczek. Wybór kwot pożyczek udzielonych z kwoty wpłaconej przez Członka oraz wybór pożyczkobiorców (będących Członkami) leży w gestii Wnioskodawcy.

Pożyczkodawca udziela Wnioskodawcy nieodwołalnego pełnomocnictwa do reprezentowania pożyczkodawcy we wszelkich sprawach związanych z umową pożyczki, w tym w szczególności do podpisywania wszystkich dokumentów, negocjowania wszystkich umów i zawierania transakcji związanych z umową pożyczki oraz reprezentowania pożyczkodawcy we wszystkich innych kwestiach związanych z relacją umowną pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą oraz do żądania od osób trzecich podjęcia wszelkich działań, do podjęcia których Wnioskodawca jest upoważniony zgodnie z umową pożyczki lub ogólnymi warunkami korzystania z usług Wnioskodawcy.

Z kwot wpłaconych przez pożyczkodawców na Rachunek do wpłat są udzielane pożyczki pożyczkobiorcom. Rola Wnioskodawcy polega na zarządzaniu płatnościami dokonywanymi przez pożyczkodawców oraz pożyczkobiorców. Wpłacone środki danego pożyczkodawcy na udzielanie pożyczek są dzielone pomiędzy jak największą liczbę pożyczkobiorców, a stronami danej umowy pożyczki może być, po stronie pożyczkodawców, nawet 50 Członków występujących w tej roli. Takie zarządzanie wpłatami pożyczkodawców pozwala na dywersyfikację ryzyka niespłacenia pożyczki przez pożyczkobiorcę po stronie pożyczkodawcy.

Aby uzyskać pożyczkę, Członek, który przeszedł weryfikację, składa wniosek o udzielenie pożyczki. Pozytywne rozpatrzenie takiego wniosku o udzielenie pożyczki skutkuje przedstawieniem pożyczkobiorcy oferty zawarcia umowy pożyczki, przedstawiającej warunki pożyczki. Z chwilą zaakceptowania warunków pożyczki, przez pożyczkobiorcę następuje przyjęcie oferty pożyczkodawcy (zgodnej z warunkami pożyczki) oraz zawarcie umowy pożyczki.

Umowa pożyczki jest zawierana pomiędzy pożyczkobiorcą a poszczególnymi podmiotami przyporządkowanymi jako pożyczkodawcy w części przypadającej na danego pożyczkodawcę. Umowa pożyczki zawierana pomiędzy pożyczkobiorcą a kilkoma pożyczkodawcami nie kreuje stosunku solidarności po stronie pożyczkodawców, stanowi wiązkę niezależnych stosunków prawnych pomiędzy pożyczkobiorcą a każdym z pożyczkodawców.

W umowach pożyczki nie jest ujawniana tożsamość pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, częściowo ze względów bezpieczeństwa, a częściowo ze względów praktycznych, ponieważ każda kwota pożyczona dla pożyczkobiorcy składa się z "wiązki" kilku umów z różnymi pożyczkodawcami.

Spłata pożyczki przez pożyczkobiorcę jest dokonywana na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę (dalej: "Rachunek do spłat"), będący jednocześnie Rachunkiem do wpłat. Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązanie pożyczkobiorcy do spłaty jakichkolwiek kwot wobec pożyczkodawcy.

Wszelkie spłaty należności ze strony pożyczkobiorcy (tekst jedn.: płatności kapitału i odsetek) wynikające z umów pożyczek są uznawane za środki Pożyczkodawców, aczkolwiek z potrąceniem odpowiednich opłat należnych Wnioskodawcy. Oprócz odsetek od pożyczki, pożyczkobiorca uiszcza również opłatę na rzecz Wnioskodawcy za administrowanie i zorganizowanie zawarcia umowy pożyczki w roli pośrednika.

W przypadku gdy pożyczkobiorca zalega ze spłatą pożyczki, Wnioskodawca jest uprawniony, aby w imieniu pożyczkodawcy przenieść całość lub część roszczeń pożyczkodawcy względem pożyczkobiorcy na firmę windykacyjną lub inną osobę trzecią, zgodnie z ustaleniami zawartymi w warunkach ogólnych użytkowania portalu. Ryzyko braku spłat przez pożyczkobiorców obciąża pożyczkodawców.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych:

Czy na Wnioskodawcy, jako na podmiocie pośredniczącym w udzielaniu pożyczek w ramach systemu pożyczek społecznościowych, ciąży obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od odsetek od pożyczek przekazywanych przez Wnioskodawcę pożyczkodawcom, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od odsetek od pożyczek przekazywanych przez Wnioskodawcę pożyczkodawcom, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ("ustawa o p.d.o.f.").

Wnioskodawca wyjaśnia, że płatnikiem, na podstawie art. 8 ustawy - Ordynacja podatkowa jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia, pobrania podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o p.d.o.f. stanowi, że źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek. Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Ustęp 2 ww. przepisu stanowi natomiast, że przepisy art. 30a ust. 1 pkt 1 - 5 ustawy o p.d.o.f. stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.

Z kolei art. 41 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. stanowi, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1 ustawy o p.d.o.f., są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

Wnioskodawca wyjaśnia również, że art. 13 ust. 2 i 4-9 ustawy o p.d.o.f. odnoszą się do przychodu z działalności wykonywanej osobiście, a art. 18 ustawy o p.d.o.f. do przychodów z autorskich praw majątkowych.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 4 ustawy o p.d.o.f., płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 30a ust. 1, a więc również z tytułu odsetek od pożyczek.

Na mocy art. 42 ust. 1 ustawy o p.d.o.f., płatnicy, o których mowa w art. 41 ustawy o p.d.o.f., przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Ponadto, jak stanowi art. 45 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zgodnie z art. 45 ust. 3b ustawy o p.d.o.f., w zeznaniu, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a, wykazuje się należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29-30a, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika.

Według Wnioskodawcy, z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z odsetek od pożyczek ciąży na:

* osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osobach prawnych i ich jednostkach organizacyjnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które dokonują wypłat (świadczeń) lub pozostawiają do dyspozycji podatnika pieniądze lub wartości pieniężne z tytułu udzielonych pożyczek,

* podatnikach, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca nie udziela pożyczek ani nie jest stroną umów pożyczek. Wnioskodawca jedynie pośredniczy w przekazywaniu płatności pożyczkobiorcy na rzecz pożyczkodawcy.

Wnioskodawca nie dokonuje wypłat (świadczeń) z tytułu udzielenia pożyczki, bo nie jest stroną umowy pożyczki. Stronami umów pożyczkowych są jedynie Członkowie. Innymi słowy, Wnioskodawca pełni jedynie rolę pomocniczo-techniczną, która polega na administrowaniu i zarządzaniu wirtualnym rynkiem, na którym zawierane są umowy pożyczki przez Członków systemu.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, nie jest On podmiotem zobowiązanym do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wpłat (świadczeń) z tytułu odsetek od pożyczek na rzecz pożyczkodawców na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o p.d.o.f.

W konsekwencji, podmiotami zobowiązanymi do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od uzyskiwanych odsetek od pożyczek są pożyczkodawcy.

Wnioskodawca wskazuje, że stanowisko, zgodnie z którym to na podatniku, a więc na pożyczkodawcy udzielającym pożyczki/pożyczek w systemie pożyczek społecznościowych, w przypadku gdy pożyczkodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, ciąży obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od odsetek od udzielanych pożyczek znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidulanych.

Przykładowo, w interpretacji z dnia 27 listopada 2012 r., znak IPTPB1/415-506/12-4/ASZ Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, stwierdził, że "Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że o ile czynności związane z udzielaniem pożyczek przez Internet nie będą wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, lecz w sposób sporadyczny (dorywczy), to nie będą stanowiły przedsięwzięć realizowanych w ramach działalności gospodarczej. Należy więc uznać, iż przychody uzyskiwane z ww. tytułu stanowić będą przychody z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Wnioskodawca zobowiązany jest wykazać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19% w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym na formularzu PIT-36, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym oraz w ustawowym terminie dokonać wpłaty należnego podatku".

Według Wnioskodawcy w powołanej wyżej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że jeśli dochody z tytułu udzielanych pożyczek w systemie pożyczek społecznościach nie stanowią dochodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, podmiotem zobowiązanym do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodu z tytułu odsetek od udzielnych pożyczek jest podatnik udzielający tych pożyczek.

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2009 r., znak ILPB2/415-449/09-3/ES Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w podobnym stanie faktycznym, wskazał, że: "Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca nie dokonuje wypłat z tytułu odsetek od pożyczek. Zainteresowany udostępnia jedynie portal internetowy dla osób fizycznych zamierzających zaciągnąć pożyczkę i osób gotowych pożyczyć pieniądze. Rozliczenia dokonywane są bezpośrednio przez strony umowy pożyczki, którą nie jest Wnioskodawca. Mając na uwadze ww. uregulowania prawne oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie jest płatnikiem w rozumieniu art. 41 ust. 4 ww. ustawy. Nie ciąży więc na Nim obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego, w związku z tym, iż nie jest On podmiotem dokonującym wypłat (świadczeń) lub stawiającym do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu odsetek od pożyczek". Oznacza to, że Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził, iż podmiot, który udostępnia portal internetowy dla podmiotów zainteresowanych wzięciem lub udzieleniem pożyczki, nie jest zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od odsetek do pożyczek.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy za przedstawioną przez Niego interpretacją art. 41 ust. 4 ustawy o p.d.o.f. przemawia wykładania systemowa wewnętrzna art. 41 ustawy o p.d.o.f. Wykładnia systemowa wewnętrzna odwołuje się do systematyki budowy poszczególnych aktów prawnych i ma na celu ustalenie znaczenia danego przepisu poprzez analizę jego relacji z pozostałymi przepisami (tak wskazał m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 grudnia 2005 r., II FSK 26/05, System Informacji Prawnej Lex nr. 187785). W art. 41 ust. 10 ustawy o p.d.o.f. znajdziemy szczególną regulację dotyczącą poboru zryczałtowanego podatku dochodowego przez podmioty prowadzące rachunki zbiorcze papierów wartościowych. Zgodnie z art. 41 ust. 10 ustawy o p.d.o.f., w zakresie papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych płatnikami zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4, w zakresie dywidendy oraz dochodów (przychodów) określonych w art. 24 ust. 5 pkt 1, 3 lub 6, a także zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 2 i 5, są podmioty prowadzące rachunki zbiorcze, za pośrednictwem których należności z tych tytułów są wypłacane. W tym przypadku ustawodawca sam wskazuje, że płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych jest podmiot prowadzący rachunek zbiorczy, za pośrednictwem którego należności są wypłacane. Tym samym, płatnikiem w takim przypadku jest podmiot, który pośredniczy w zawieraniu transakcji między inwestorami a podmiotami oferującymi swoje papiery na sprzedaż na rynku kapitałowym.

A zatem, skoro w art. 41 ust. 10 ustawy o p.d.o.f., stanowiącym lex specialis wobec art. 14 ust. 1 ustawy o p.d.o.f., ustawodawca wskazał, że płatnikiem powinien być podmiot pośredniczący w zawieraniu transakcji, który działa w granicach udzielonego mu zlecenie, to a contrario regułą ogólną jest, to że podmiot pośredniczący w zawieraniu transakcji, taki jak Wnioskodawca w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie jest zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższych argumentów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w tak przedstawionym stanie faktycznym nie jest zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o p.d.o.f.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Artykuł 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca pośredniczy w udzielaniu pożyczek społecznościowych w Polsce (tzw. social lending). W tym celu, prowadzi specjalny portal internetowy, na którym mogą się zarejestrować osoby zainteresowane udzielaniem pożyczek oraz osoby zainteresowane wzięciem pożyczki (dalej: "Członkowie"). Pożyczkobiorcami są Członkowie - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, które pomyślnie przejdą weryfikację i złożą wniosek o pożyczkę. Pożyczkodawcami natomiast mogą być Członkowie - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki prawa handlowego w rozumieniu Kodeksu Spółek Handlowych. Wnioskodawca nie jest i nie będzie stroną żadnej z umów pożyczki zawieranych za pośrednictwem portalu, działa wyłącznie jako pośrednik pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą oraz ustala zasady na jakich są udzielane pożyczki za pośrednictwem portalu, poprzez ustalanie brzmienia i ewentualnych zmian ogólnych warunków użytkowania portalu. Pożyczkodawcy wpłacają pieniądze na Rachunek do wpłat. Przez wpłatę środków na Rachunek do wpłat Członek wyraża zgodę na występowanie w roli pożyczkodawcy oraz zawieranie umów pożyczki z jednym lub wieloma pożyczkobiorcami, zgodnie ze stosownymi warunkami takich pożyczek i tym samym składa ofertę zawarcia jednej lub kilku umów pożyczki do maksymalnej wysokości kwoty środków pieniężnych wpłaconych na Rachunek do wpłat. Wybór kwot pożyczek udzielonych z kwoty wpłaconej przez Członka oraz wybór pożyczkobiorców (będących Członkami) leży w gestii Wnioskodawcy. Pożyczkodawca udziela Wnioskodawcy nieodwołalnego pełnomocnictwa do reprezentowania go we wszelkich sprawach związanych z umową pożyczki, w tym w szczególności do podpisywania wszystkich dokumentów, negocjowania wszystkich umów i zawierania transakcji związanych z umową pożyczki oraz reprezentowania pożyczkodawcy we wszystkich innych kwestiach związanych z relacją umowną pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą oraz do żądania od osób trzecich podjęcia wszelkich działań, do podjęcia których Wnioskodawca jest upoważniony zgodnie z umową pożyczki lub ogólnymi warunkami korzystania z usług Wnioskodawcy. Rola Wnioskodawcy polega również na zarządzaniu płatnościami dokonywanymi przez pożyczkodawców oraz pożyczkobiorców. Umowa pożyczki jest zawierana pomiędzy pożyczkobiorcą a poszczególnymi podmiotami przyporządkowanymi jako pożyczkodawcy w części przypadającej na danego pożyczkodawcę. Spłata pożyczki przez pożyczkobiorcę jest dokonywana na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę (dalej: "Rachunek do spłat"), będący jednocześnie Rachunkiem do wpłat. Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązanie pożyczkobiorcy do spłaty jakichkolwiek kwot wobec pożyczkodawcy. Wszelkie spłaty należności ze strony pożyczkobiorcy (tekst jedn.: płatności kapitału i odsetek) wynikające z umów pożyczek są uznawane za środki Pożyczkodawców, aczkolwiek z potrąceniem odpowiednich opłat należnych Wnioskodawcy. Oprócz odsetek od pożyczki, pożyczkobiorca uiszcza również opłatę na rzecz Wnioskodawcy za administrowanie i zorganizowanie zawarcia umowy pożyczki w roli pośrednika.

Wobec tak przedstawionego zagadnienia wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Uregulowana w zacytowanym przepisie umowa pożyczki jest czynnością prawną konsensualną, co oznacza, że dochodzi do skutku przez samo porozumienie stron oraz dwustronnie zobowiązującą. Woli stron pozostawiono natomiast decyzję co do ustalenia wynagrodzenia z tytułu przeniesienia przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę. Oznacza to, że strony mogą ją ukształtować jako umowę odpłatną lub nieodpłatną. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c). Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

Stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Z kolei art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi natomiast, że płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tekst jedn.: osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej) są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Z zacytowanego wyżej przepisu wynika, że w przypadku osiągnięcia przychodów z kapitałów pieniężnych w postaci odsetek na płatniku - tj. podmiocie wypłacającym świadczenia lub stawiającym je do dyspozycji - ciąży obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku w wysokości 19%.

Płatnikiem jest, co wynika z art. 8 Ordynacji podatkowej, osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z ustawową definicją płatnika może być nim wyłącznie podmiot, któremu ustawa taki przymiot przyznaje. W piśmiennictwie akcentuje się, że nałożenie na określony podmiot obowiązków płatnika czy też sprecyzowanie ich zakresu nie następuje nigdy w drodze umowy.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że podmiotem, o którym mowa w zacytowanym art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych jest podmiot, który faktycznie realizuje ciążące na nim zobowiązanie, nie zaś podmiot pośredniczący, fizycznie tylko przekazujący należność podmiotowi uprawnionemu.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca, jako podmiot prowadzący portal internetowy, za pośrednictwem którego zawierane i wykonywane są umowy pożyczki, nie dokonuje wypłat na własny rachunek (to nie On jest zobowiązanym do zapłaty odsetek), a jedynie wykonuje ciążące na Nim obowiązki, wynikające z ogólnych warunków funkcjonowania portalu i pełnomocnictw pożyczkodawców.

W rezultacie stwierdzić należy, że w opisanej we wniosku sytuacji na Wnioskodawcy, jako podmiocie dokonującym wypłat pożyczkodawcom przekazanych przez pożyczkobiorców należności, w tym odsetek, nie ciążą obowiązki płatnika określone przepisami art. 41 ust. 4, w związku z czym Wnioskodawca nie jest obowiązany do poboru i odprowadzenia zryczałtowanego podatku dochodowego oraz złożenia właściwych informacji, deklaracji.

Jednocześnie informuje się, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy i rozstrzygnięcie w niej zawarte nie odnosi się do ewentualnych obowiązków ciążących na innych podmiotach - stronach umów pożyczek, w zawieraniu i wykonaniu których pośredniczy Wnioskodawca.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl