ITPB2/415-580/14/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. Nr 8, poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2004 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa... z siedzibą w... ogłosiła ofertowy przetarg otwarty na ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. W wyniku tego przetargu została zaakceptowana oferta Wnioskodawczyni.

Dnia 30 kwietnia 2004 r. Wnioskodawczyni zawarła z ww. Spółdzielnią Mieszkaniową umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego przy ul.... w.... Wkład budowlany dla tego prawa został ustanowiony na kwotę 120.000 zł i został on w całości wpłacony.

Spółdzielnia Mieszkaniowa zawierając z Wnioskodawczynią umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do przedmiotowego lokalu użytkowego nie poinformowała, że na przedmiotowym lokalu nadal istnieje ustanowione na rzecz Jerzego i Tatiany B. spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu. Spółdzielnia nie poinformowała także, że dla prawa tego założona jest księga wieczysta, gdyż prawo było obciążone innym ograniczonym prawem rzeczowym - hipoteką. O fakcie istnienia dla prawa księgi wieczystej Wnioskodawczyni dowiedziała się w 2007 r. z pisma skierowanego do niej przez Dyrektora Izby Skarbowej w...., który prowadził egzekucję w stosunku do Jerzego i Tatiany B.

Dnia 8 stycznia 2008 r. Spółdzielnia podjęła uchwałę w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w budynku przy ul..... w B..... Dnia 12 stycznia 2011 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem złożyła adresowany do Spółdzielni Mieszkaniowej wniosek o przeniesienie własności lokalu. Wniosek został zarejestrowany i Spółdzielnia zobowiązała się powiadomić Wnioskodawców o terminie przeniesienia własności lokalu, która wymaga formy aktu notarialnego. Jednakże w związku z tym, że dla spółdzielczego własnościowego prawa do ww. lokalu użytkowego istniała księga wieczysta, założona dla uprawnionych Jerzego i Tatiany B., notariusz odmówił sporządzenia umowy przeniesienia własności przedmiotowego lokalu użytkowego.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawczyni wystąpiła z powództwem o uzgodnienie treści KW z rzeczywistym stanem prawnym. W przedmiotowym postępowaniu interwenientem ubocznym była Spółdzielnia. Wyrokiem z dnia 25 września 2012 r., sprostowanym postanowieniem z dnia 9 października 2012 r. Sąd Rejonowy w... oddalił powództwo. Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że umowa z dnia 30 kwietnia 2004 r. świadczy o tym, że na rzecz Wnioskodawczyni zostało ustanowione "nowe" spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego, nie doszło natomiast do "zbycia" dotychczas istniejącego prawa, mimo iż najprawdopodobniej taki był cel Spółdzielni, która zgodnie z ówcześnie obowiązującym art. 2291 § 1 i 2 ustawy - Prawo spółdzielcze winna zbyć prawo w drodze przetargu w terminie sześciu miesięcy (z uwagi na fakt obciążenia prawa hipoteką). W związku z tym, że apelacja Spółdzielni do przedmiotowego rozstrzygnięcia została oddalona, orzeczenie jest prawomocne.

Niejasność stanu prawnego, która była spowodowana nienależytym wykonaniem umowy z dnia 30 kwietnia 2004 r. przez Spółdzielnię uniemożliwiła Wnioskodawczyni jakiekolwiek rozporządzanie prawem. W szczególności nie było możliwe jego zbycie. W związku z powyższym Wnioskodawczyni podjęła decyzję o zrzeczeniu się ustanowionego na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, co uczyniła pismem z dnia 3 października 2012 r., które dotarło do adresata dnia 8 października 2012 r. Stosowne oświadczenie o zrzeczeniu się przedmiotowego prawa złożył także mąż Wnioskodawczyni, gdyż prawo to zostało nabyte z majątku wspólnego małżonków i stanowiło ich współwłasność (oświadczenie z dnia 24 października 2012 r. doręczone dnia 30 października 2012 r.). Nieruchomość została przekazana Spółdzielni dnia 19 kwietnia 2013 r. Zgodnie z § 28 statutu Spółdzielni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa wskutek zrzeczenia się prawa przez uprawnionego, nie później jednak niż w chwili opróżnienia lokalu.

Dnia 20 maja 2013 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem skierowali przeciwko Spółdzielni pozew o zapłatę 379.320 zł tytułem zwrotu wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego.

Dnia 25 września 2013 r. przed Sądem Okręgowym w... zawarto ugodę sądową, na mocy której Spółdzielnia zobowiązała się zapłacić solidarnie Wnioskodawczyni i jej małżonkowi kwotę 310.000 zł z tytułu należności będącej przedmiotem sporu oraz kwotę 4.741 zł 50 gr z tytułu #188; części kosztów sądowych. Powyższa ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron, w tym roszczenie odszkodowawcze związane z lokalem użytkowym.

. Spółdzielnia Mieszkaniowa.... udzieliła Naczelnikowi. Urzędu Skarbowego w.... informacji o przychodzie Wnioskodawczyni w 2013 r., w formie PIT-8C. Jako rodzaj przychodu został wskazany zwrot wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w kwocie 225.377 zł 48 gr, ustalony jako różnica między wartością ugody, a wniesionym wkładem budowlanym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z uzyskaniem przez Wnioskodawczynię "odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy o ustanowienie na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego", jako konsekwencji zrzeczenia się przedmiotowego prawa rzeczowego, z uwzględnieniem, że wysokość owego "odszkodowania" wynika wprost z art. 1711 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Wnioskodawczyni jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy w związku z uzyskaniem przez Wnioskodawczynię "odszkodowania" z tytułu nienależytego wykonania umowy o ustanowienie na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, które to "odszkodowanie" zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej do wysokości określonej w tej ugodzie i nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, ani nie dotyczy korzyści, które osiągnęłaby, gdyby jej szkody nie wyrządzono, Wnioskodawczyni jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni dnia 30 kwietnia 2004 r. zawarła ze Spółdzielnią Mieszkaniową umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, między stronami powstał tym samym stosunek zobowiązaniowy, który miał doprowadzić do powstania ograniczonego prawa rzeczowego.

Niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązku, który powstał na podstawie umowy obejmuje obowiązek naprawienia wynikłej z tego tytułu szkody. Jest to tzw. odpowiedzialność odszkodowawcza kontraktowa-ex conrtractu.

W prawie polskim odpowiedzialność kontraktowa opiera się na art. 471 kodeksu cywilnego, z którego wynika, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W ocenie Wnioskodawczyni Spółdzielnia Mieszkaniowa nienależycie wykonała zobowiązanie wynikające z zawartej z nią umowy. Poprzez swoje zaniedbanie (wina co najmniej nieumyślna) doprowadziła do ustanowienia "nowego" prawa rzeczowego, podczas gdy była prawem zobligowana do przeniesienia prawa "istniejącego", ustanowionego już na rzecz innych podmiotów. Taki wymóg wynikał z ówczesnego brzmienia art. 2291 § 1 i 2 ustawy - Prawo spółdzielcze, które to brzmienie obowiązywało w chwili wygaśnięcia przedmiotowego prawa rzeczowego wskutek skutecznego wykluczenia ze spółdzielni poprzedniego uprawnionego z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, które to wykluczenie miało miejsce w dniu 24 maja 2001 r.

Na mocy ww. przepisu, w wypadkach gdy ustawa przewiduje wygaśniecie własnościowego prawa do lokalu z mocy prawa lub uchwały spółdzielni, prawo to, jeżeli jest obciążone hipoteką nie wygasa lecz przechodzi z mocy prawa lub uchwały spółdzielni na spółdzielnię. Prawo do lokalu nabyte w ten sposób, spółdzielnia powinna zbyć w drodze przetargu w terminie sześciu miesięcy.

Prawo ustanowione na rzecz wykluczonego członka spółdzielni - zgodnie z ówczesnym brzmieniem art. 227 § 1 zd. 1 ustawy - Prawo spółdzielcze - wygasa z upływem sześciu miesięcy od dnia ustania członkostwa z innych przyczyn niż śmierć członka, chyba że członek przed upływem tego terminu wskaże osobę, której zbył prawo, a osoba ta złoży deklarację członkowską. W przedmiotowym stanie faktycznym prawo Jerzego B. wygasło z dniem 24 listopada 2001 r. Po tej dacie, tj. po 24 listopada 2001 r. Spółdzielnia winna zbyć owe prawo w drodze przetargu. Aby to jednak uczynić Spółdzielnia winna w pierwszej kolejności spłacić wszelkie zobowiązania obciążające spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego, a w szczególności wierzyciela hipotecznego oraz doprowadzić do wykreślenia wzmianek o toczącej się egzekucji z księgi wieczystej i następnie ową księgę wieczystą zamknąć.

Dopiero po spłacie wszelkich obciążeń oraz zamknięciu księgi wieczystej założonej dla prawa Państwa B. Spółdzielnia mogła ustanowić spółdzielcze własnościowe prawo na rzecz innego podmiotu, tj. na rzecz Wnioskodawczyni.

Stało się jednak inaczej. W chwili podpisywania z Wnioskodawczynią umowy o ustanowieniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, tj. w dniu 30 kwietnia 2004 r. wierzyciel hipoteczny z prawa poprzednich uprawnionych nie był spłacony. Nie zostali spłaceni także inni wierzyciele, którzy prowadzili egzekucję z prawa rzeczowego Jerzego i Tatiany B. Spółdzielnia nie doprowadziła do zamknięcia księgi wieczystej.

Spółdzielnia Mieszkaniowa nienależycie zatem wykonała umowę z Wnioskodawczynią. Zamiast przenieść na jej rzecz przedmiotowe prawo rzeczowe doprowadziła do ustanowienia nowego prawa rzeczowego na rzeczy, która była obciążona prawem innych osób. W wyniku zawinionego (chociażby nieumyślnie) zaniechania Spółdzielni doszło do sytuacji w której jedna rzecz - lokal użytkowy stanowiący własność Spółdzielni został obciążony dwoma ograniczonymi prawami rzeczowymi o jednakowej treści. Takie zaniechanie aktualizuje powstanie kontraktowej odpowiedzialności odszkodowawczej.

Niejasność stanu prawnego, która była spowodowana nienależytym wykonaniem umowy z dnia 30 kwietnia 2004 r. przez Spółdzielnię uniemożliwiła Wnioskodawczyni jakiekolwiek rozporządzanie prawem. W szczególności nie było możliwe jego zbycie. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni podjęła decyzję o zrzeczeniu się ustanowionego na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, co uczyniła pismem z dnia 3 października 2012 r., które dotarło do adresata dnia 8 października 2012 r. Stosowne oświadczenie o zrzeczeniu się przedmiotowego prawa złożył także mąż Wnioskodawczyni, gdyż prawo to zostało nabyte z majątku wspólnego małżonków i stanowiło ich współwłasność (oświadczenie z dnia 24 października 2012 r. doręczone dnia 30 października 2012 r.). Nieruchomość została przekazana Spółdzielni dnia 19 kwietnia 2013 r. Zgodnie z § 28 statutu Spółdzielni, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa wskutek zrzeczenia się prawa przez uprawnionego, nie później jednak niż w chwili opróżnienia lokalu.

Dnia 20 maja 2013 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem skierowali przeciwko Spółdzielni pozew o zapłatę kwoty 379.320 zł tytułem zwrotu wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego.

Dnia 25 września 2013 r. przed Sądem Okręgowym w... zawarto ugodę sądową na mocy której, Spółdzielnia zapłaci solidarnie Wnioskodawczyni i jej małżonkowi kwotę 310.000 zł z tytułu należności będącej przedmiotem sporu oraz kwotę 4.741 zł 50 gr z tytułu #188; części kosztów sądowych. Powyższa ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron w tym roszczenia odszkodowawcze związane z lokalem użytkowym.

Wnioskodawczyni uważa, że na zadane przez nią pytania odpowiedź jest twierdząca. Podstawowy wniosek rysujący się w świetle ww. uwag - według niej-jest następujący: należy przyjąć, że uzyskane przez nią środki pieniężne stanowią odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania umowy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. Szkoda w majątku Wnioskodawczyni w kwocie wartości przedmiotowego ograniczonego prawa rzeczowego pozostaje bowiem w adekwatnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 § 1 kodeksu cywilnego z zawinionym zaniedbaniem w zakresie spłaty obciążeń ciążących na prawie poprzednich uprawnionych.

Wysokość przedmiotowego odszkodowania wynika wprost z art. 1711 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i wynosi wartość rynkową spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. Uzyskanie więc przedmiotowej kwoty odszkodowania przez Wnioskodawczynię objęte jest zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co więcej, w związku z tym, że odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej do wysokości określonej w tej ugodzie i nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, ani nie dotyczy korzyści, które Wnioskodawczyni osiągnęłaby, gdyby jej szkody nie wyrządzono, uważa, że jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wymienił źródła przychodów, w pkt 9 wskazując inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Stosownie do art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 2004 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa... z siedzibą w... ogłosiła ofertowy przetarg otwarty na ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. W wyniku tego przetargu została zaakceptowana oferta Wnioskodawczyni.

Dnia 30 kwietnia 2004 r. Wnioskodawczyni zawarła z ww. Spółdzielnią Mieszkaniową umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego przy ul.... w.... Wkład budowlany dla tego prawa został ustanowiony na kwotę 120.000 zł i został on w całości wpłacony.

Spółdzielnia Mieszkaniowa zawierając z Wnioskodawczynią umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do przedmiotowego lokalu użytkowego nie poinformowała, że na przedmiotowym lokalu nadal istnieje ustanowione na rzecz Jerzego i Tatiany B. spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu. Spółdzielnia nie poinformowała także, że dla prawa tego założona jest księga wieczysta, gdyż prawo było obciążone innym ograniczonym prawem rzeczowym - hipoteką. O fakcie istnienia dla prawa księgi wieczystej Wnioskodawczyni dowiedziała się w 2007 r. z pisma skierowanego do niej przez Dyrektora Izby Skarbowej w..., który prowadził egzekucję w stosunku do Jerzego i Tatiany B.

Dnia 8 stycznia 2008 r. Spółdzielnia podjęła uchwałę w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w budynku przy ul..... w.... Dnia 12 stycznia 2011 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem złożyła adresowany do Spółdzielni Mieszkaniowej wniosek o przeniesienie własności lokalu. Wniosek został zarejestrowany i Spółdzielnia zobowiązała się powiadomić Wnioskodawców o terminie przeniesienia własności lokalu, która wymaga formy aktu notarialnego. Jednakże w związku z tym, że dla spółdzielczego własnościowego prawa do ww. lokalu użytkowego istniała księga wieczysta, założona dla uprawnionych Jerzego i Tatiany B., notariusz odmówił sporządzenia umowy przeniesienia własności przedmiotowego lokalu użytkowego.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawczyni wystąpiła z powództwem o uzgodnienie treści KW z rzeczywistym stanem prawnym. W przedmiotowym postępowaniu interwenientem ubocznym była Spółdzielnia. Wyrokiem z dnia 25 września 2012 r., sprostowanym postanowieniem z dnia 9 października 2012 r. Sąd Rejonowy w.... oddalił powództwo. Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że umowa z dnia 30 kwietnia 2004 r. świadczy o tym, że na rzecz Wnioskodawczyni zostało ustanowione "nowe" spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego, nie doszło natomiast do "zbycia" dotychczas istniejącego prawa, mim iż najprawdopodobniej taki był cel Spółdzielni, która zgodnie z ówcześnie obowiązującym art. 2291 § 1 i 2 ustawy - Prawo spółdzielcze winna zbyć prawo w drodze przetargu w terminie sześciu miesięcy (z uwagi na fakt obciążenia prawa hipoteką). W związku z tym, że apelacja Spółdzielni do przedmiotowego rozstrzygnięcia została oddalona, orzeczenie jest prawomocne.

Niejasność stanu prawnego, która była spowodowana nienależytym wykonaniem umowy z dnia 30 kwietnia 2004 r. przez Spółdzielnię uniemożliwiła Wnioskodawczyni jakiekolwiek rozporządzanie prawem. W szczególności nie było możliwe jego zbycie. W związku z powyższym Wnioskodawczyni podjęła decyzję o zrzeczeniu się ustanowionego na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, co uczyniła pismem z dnia 3 października 2012 r., które dotarło do adresata dnia 8 października 2012 r. Stosowne oświadczenie o zrzeczeniu się przedmiotowego prawa złożył także mąż Wnioskodawczyni, gdyż prawo to zostało nabyte z majątku wspólnego małżonków i stanowiło ich współwłasność (oświadczenie z dnia 24 października 2012 r. doręczone dnia 30 października 2012 r.). Nieruchomość została przekazana Spółdzielni dnia 19 kwietnia 2013 r. Zgodnie z § 28 statutu Spółdzielni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa wskutek zrzeczenia się prawa przez uprawnionego, nie później jednak niż w chwili opróżnienia lokalu.

Dnia 20 maja 2013 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem skierowali przeciwko Spółdzielni pozew o zapłatę 379.320 zł tytułem zwrotu wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego.

Dnia 25 września 2013 r. przed Sądem Okręgowym w... zawarto ugodę sądową, na mocy której Spółdzielnia zobowiązała się zapłacić solidarnie Wnioskodawczyni i jej małżonkowi kwotę 310.000 zł z tytułu należności będącej przedmiotem sporu oraz kwotę 4.741 zł 50 gr z tytułu #188; części kosztów sądowych. Powyższa ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron, w tym roszczenie odszkodowawcze związane z lokalem użytkowym.

. Spółdzielnia Mieszkaniowa... udzieliła Naczelnikowi.... Urzędu Skarbowego w... informacji o przychodzie Wnioskodawczyni w 2013 r., w formie PIT-8C. Jako rodzaj przychodu został wskazany zwrot wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w kwocie 225.377 zł 48 gr, ustalony jako różnica między wartością ugody, a wniesionym wkładem budowlanym.

W myśl art. 1711 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: z 2013 r., poz. 1222), w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa, ustalona w sposób przewidziany w ust. 2, nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię, zgodnie z postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się niewniesioną przez osobę, której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, część wkładu budowlanego, a w wypadku gdy nie został spłacony kredyt zaciągnięty przez spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu - potrąca się kwotę niespłaconego kredytu wraz z odsetkami (art. 1711 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie zaś do art. 1711 ust. 3 tej ustawy, warunkiem wypłaty wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest opróżnienie lokalu, o którym mowa w art. 7 ust. 1.

Natomiast - jak wskazuje Wnioskodawczyni - z § 28 Statutu. Spółdzielni Mieszkaniowej... w... wynika, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa wskutek zrzeczenia się prawa przez uprawnionego, nie później jednak niż w chwili opróżnienia lokalu.

W myśl ww. przepisów, obowiązek wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej lokalu jest związany m.in. z faktem wygaśnięcia prawa do tego lokalu związanego z zrzeczeniem się do niego prawa przez osoby uprawnione i jest niezależny od tego z jakich powodów osoba ta zrzeka się prawa do ww. lokalu. Zatem nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawczyni, że uzyskane przez nią środki pieniężne stanowią odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania umowy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, tym bardziej, że - jak sama wskazała - dnia 20 maja 2013 r. wraz z mężem skierowali przeciwko Spółdzielni pozew o zapłatę 379.320 zł tytułem zwrotu wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. Na mocy zawartej ugody Spółdzielnia zobowiązała się zapłacić solidarnie Wnioskodawczyni i jej małżonkowi 310.000 zł tytułem należności będącej przedmiotem sporu. Powyższa ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron, w tym roszczenia odszkodowawcze. Zatem - wbrew stanowisku Wnioskodawczyni - wypłacona jej kwota nie stanowi naprawienia szkody wynikłej z odpowiedzialności kontraktowej uregulowanej w art. 471 Kodeksu cywilnego.

Skoro kwota, którą Spółdzielnia Mieszkaniowa wypłaciła Wnioskodawczyni stanowi niewątpliwie zwrot wartości rynkowej ww. lokalu użytkowego, to uznać należy że nieprawidłowym jest twierdzenie Wnioskodawczyni, że należy kwalifikować ją jako odszkodowanie, wysokość którego wynika wprost z art. 1711 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W przepisie tym - jak już wyżej wyjaśniono - ustawodawca określił bowiem sposób wyliczenia kwoty, która podlega zwrotowi w sytuacji, gdy wygasa spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, czego w żaden sposób nie można utożsamiać - jak czyni to Wnioskodawczyni - ze sposobem obliczenia wysokości odszkodowania.

Ze stanu faktycznego nie wynika również, by na skutek zaistniałej sytuacji Wnioskodawczyni poniosła jakiekolwiek szkody uprawniające do odszkodowania. Jedynym utrudnieniem, jakie wystąpiło po stronie Wnioskodawczyni, była niemożność zbycia posiadanego prawa. Jednakże na skutek zrzeczenia się prawa do ww. lokalu, Wnioskodawczyni w zamian uzyskała od Spółdzielni Mieszkaniowej zwrot jego wartości rynkowej, co w rezultacie dało podobny efekt końcowy do odpłatnego zbycia.

Z uwagi, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni nie uzyskała od Spółdzielni Mieszkaniowej odszkodowania ani też zadośćuczynienia nie znajdzie zastosowania zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z powyższych względów w opisanym stanie faktycznym nie ma również możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, z którego wynika, że wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Gdyby Wnioskodawczyni - oprócz kwoty otrzymanej z tytułu zwrotu wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego - faktycznie otrzymała jakiekolwiek odszkodowanie związane z zaistniałą sytuacją, to wówczas w stosunku do kwoty tego odszkodowania można by rozpatrywać możliwość zastosowania ww. zwolnień przedmiotowych.

Zatem kwotę, którą Wnioskodawczyni - stosownie do art. 1711 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - otrzymała w związku z wygaśnięciem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo należy wskazać, że w zaistniałym stanie faktycznym znajduje jedynie zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że nadwyżka pomiędzy kwotą przysługującą Wnioskodawczyni jako osobie uprawnionej w związku z wygaśnięciem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, a wniesionym do spółdzielni wkładem budowlanym (niezależnie od tego z jakich przyczyn Wnioskodawczyni zrzekła się prawa do tego lokalu) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który Spółdzielnia miała obowiązek wykazać w informacji PIT-8C.

Przychód ten Wnioskodawczyni zobowiązana była uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia 2014 r. i opodatkować według zasad ogólnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.