ITPB2/415-521/09/ENB - Opodatkowanie wypłaconego pracownikowi odszkodowania za godziny nadliczbowe.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2009 r. (data wpływu 9 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego pracownikowi odszkodowania za godziny nadliczbowe - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego pracownikowi odszkodowania za godziny nadliczbowe.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca został pozwany przez byłego pracownika, o zapłatę kwoty 30.000 zł netto z tytułu wynagrodzenia za pracę poza normalnymi godzinami pracy. Przed Sądem Wnioskodawca zaproponował zwarcie ugody, poprzez zapłatę na rzecz powoda kwoty w wysokości 12.207,37 zł netto z tytułu roszczeń dochodzonych przez niego. Powyższa kwota została obliczona w ten sposób, że przyjęto wyznaczoną czasem przebywania powoda w zakładzie pracy liczbę godzin ponadnormatywnych (ustaloną w oparciu o wpisy w książkach pobrania i zdania kluczy do pokoju służbowego) oraz uwzględniono wszystkie składniki jakie ujmuje się przy obliczaniu wynagrodzenia za pracę. Propozycja została przesłana powodowi na piśmie za pośrednictwem Sądu, który także na piśmie wyraził na nią zgodę. Podczas rozprawy przed Sądem została zawarta ugoda o treści: "Pozwany zapłaci powodowi kwotę 17.519,40 zł brutto tytułem odszkodowania za pracę poza normalnymi godzinami pracy, w okresie od 5 lipca 2005 r. do 7 kwietnia 2008 r., do dnia 10 maja 2009 r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności (...) Powód oświadcza, że wykonanie postanowienia niniejszej ugody wyczerpuje w całości jego roszczenie względem pozwanego opisanego w ugodzie wynikające z wykonywania pracy poza normalnymi godzinami pracy w okresie zatrudnienia powoda u Wnioskodawcy".

W dniu 10 maja 2009 r. po pobraniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz po odprowadzeniu składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych została wypłacona powodowi kwota 12.207,37 zł W dniu 11 maja 2009 r. powód wezwał Wnioskodawcę do zapłaty 5.312,03 zł powołując się na przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i stwierdzając, że jest to brakująca kwota zasądzonego świadczenia, gdyż jak wynika ze wskazanego przez niego przepisu, inne odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwota 17.519,40 zł wynikająca z ugody sądowej z dnia 22 kwietnia 2009 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, i pomimo użytego w treści ugody sformułowania "odszkodowanie" traktować ją należy jako wynagrodzenie za pracę poza normalnymi godzinami pracy, jako, że nosi ona znamiona wynagrodzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotem ugody zawartej w niniejszej sprawie jest kwota, która nosi znamiona wynagrodzenia za wykonaną pracę. Jest to wynagrodzenie za wykonywanie pracy poza normalnymi godzinami pracy otrzymane przez pracownika w wyniku zawarcia przed sądem ugody. Decyduje o tym przede wszystkim okoliczność, że Wnioskodawca został pozwany o zapłatę zaległego wynagrodzenia za pracę poza normalnymi godzinami pracy. Na powyższe decydujący wpływ ma ponadto sposób wyliczenia przedmiotowej kwoty, nie była ona szacowana w przybliżeniu, przyjęto bowiem wyznaczoną czasem przebywania pracownika w zakładzie pracy liczbę godzin oraz uwzględniono wszystkie składniki jakie ujmuje się przy wyliczaniu wynagrodzenia.

W przekonaniu Wnioskodawcy, sformułowanie "odszkodowanie" nie decyduje o prawnym charakterze świadczenia ustalonego w ugodzie. Dodatkowo na uzasadnienie swego stanowiska Wnioskodawca wskazał, że gdyby pracownik na bieżąco składał wnioski o wypłatę wynagrodzenia za pracę poza normalnymi godzinami pracy, zgodnie z przepisami, zostałoby ono wypłacone w sposób i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach, a od wynagrodzenia tego Wnioskodawca, jako płatnik, pobrałby zaliczkę na podatek dochodowy.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż kwota zasądzona pracownikowi na podstawie przedmiotowej ugody sądowej jest świadczeniem, które stanowi wynagrodzenie za pracę i zgodnie z przepisami dotyczącymi wynagrodzeń należało pobrać zaliczkę na podatek dochodowy oraz pobrać składkę na ubezpieczenie społeczne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującą się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 12 ust. 1 powołanej wyżej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 objęte są tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.

Jeżeli wysokość lub zasady ustalania otrzymanego odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, jednakże z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy, tj. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, bądź też dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca został pozwany przez byłego pracownika, o zapłatę kwoty 30.000 zł netto z tytułu wynagrodzenia za pracę poza normalnymi godzinami pracy. Przed Sądem Wnioskodawca zaproponował zwarcie ugody, poprzez zapłatę na rzecz powoda kwoty w wysokości 12.207,37 zł netto z tytułu roszczeń dochodzonych przez niego. Powyższa kwota została obliczona w ten sposób, że przyjęto wyznaczoną czasem przebywania powoda w zakładzie pracy liczbę godzin ponadnormatywnych (ustaloną w oparciu o wpisy w książkach pobrania i zdania kluczy do pokoju służbowego) oraz uwzględniono wszystkie składniki jakie ujmuje się przy obliczaniu wynagrodzenia za pracę. Propozycja została przesłana powodowi na piśmie za pośrednictwem Sądu, który także na piśmie wyraził na nią zgodę. Podczas rozprawy przed Sądem została zawarta ugoda o treści: "Pozwany zapłaci powodowi kwotę 17.519,40 zł brutto tytułem odszkodowania za pracę poza normalnymi godzinami pracy, w okresie od 5 lipca 2005 r. do 7 kwietnia 2008 r., do dnia 10 maja 2009 r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności (...) Powód oświadcza, że wykonanie postanowienia niniejszej ugody wyczerpuje w całości jego roszczenie względem pozwanego opisanego w ugodzie wynikające z wykonywania pracy poza normalnymi godzinami pracy w okresie zatrudnienia powoda u Wnioskodawcy.

W dniu 10 maja 2009 r. po pobraniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz po odprowadzeniu składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych została wypłacona powodowi kwota 12.207,37 zł W dniu 11 maja 2009 r. powód wezwał Wnioskodawcę do zapłaty 5.312,03 zł powołując się na przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i stwierdzając, że jest to brakująca kwota zasądzonego świadczenia, gdyż jak wynika z ww. przepisu, inne odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu.

W świetle powyższego należy uznać, iż wypłacona kwota stanowi należne pracownikowi od pracodawcy świadczenie tj. wynagrodzenie za przepracowane godziny nadliczbowe, a nie odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy. Jest to wypłata zaległych należności z tytułu łączącego pracownika z pracodawcą - stosunku pracy. W tym wypadku bez znaczenia pozostaje fakt, iż realizacja tych należności nastąpiła na podstawie ugody sądowej.

Wprawdzie w treści ugody - w odniesieniu do wskazanej w niej kwoty - użyto sformułowania "odszkodowanie", niemniej jednak nie jest to odszkodowanie w rozumieniu ani przepisów prawa cywilnego, ani prawa pracy, lecz jak wskazano, jest to wypłata zaległych należności z tytułu łączącego podatnika z byłym pracodawcą - stosunku pracy.

Z powyższego zatem wynika, że wypłacona kwota nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, jak również do wypłaconej kwoty nie znajdzie również zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, bowiem ma on zastosowanie wyłącznie do odszkodowań, i to w dodatku odszkodowań nie dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wypłacone byłemu pracownikowi świadczenie należy zatem zakwalifikować do przychodów określonych w przepisie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy, który podlega opodatkowaniu.

W związku z powyższym Wnioskodawca, jako płatnik dokonujący wypłaty tego rodzaju świadczeń był obowiązany do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z zasadami podanymi w art. 31 i 32 ustawy.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.