ITPB2/415-502/13/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2013 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 10 maja 2013 r.) oraz w piśmie uzupełniającym z dnia 14 sierpnia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego. Z uwagi, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem nr ITPB2/415-502/13-2/MM z dnia 6 sierpnia 2013 r. wezwano Wnioskodawcę do usunięcia stwierdzonych braków formalnych. Ww. wniosek uzupełniony został pismem z dnia 14 sierpnia 2013 r.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w... jest ponadzakładowym związkiem zawodowym działającym na podstawie ustawy o związkach zawodowych. Rada Województwa... OPZZ w.... jest jednostką terenową Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i według art. 19 Statutu OPZZ stanowi jego strukturę terytorialną. Rada Województwa... OPZZ w... posiada własną osobowość prawną, niezależny od centrali NIP i REGON oraz prowadzi odrębną księgowość.

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych OPZZ wpisane jest do rejestru stowarzyszeń prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Miasta W. w W., XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Rada Województwa... OPZZ w..., na podstawie stosownej uchwały organu statutowego, zamierza wypłacić przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej w... oraz innym pracownikom funkcyjnym organów Rady, wynagrodzenie (zwane dietą) w związku z pełnieniem przez nich obowiązków związanych z działalnością związku.

Przewodniczący Rady Wojewódzkiej OPZZ jest zarówno członkiem Rady, jak i Jej Prezydium. Rada Wojewódzka OPZZ i Prezydium są organami jednostki terenowej OPZZ. Rada Wojewódzka OPZZ jest organem stanowiącym i wykonawczym. Przewodniczący Rady jest Jej najwyższym przedstawicielem. Planowana dieta dla Przewodniczącego ma pokryć materialne i niematerialne koszty związane z pełnieniem przez Niego obowiązków społecznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacana Przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej OPZZ przez Radę Województwa... OPZZ, jako płatnika podatku dochodowego, dieta za pełnienie obowiązków związanych z działalnością związku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też wypłacana przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej OPZZ dieta za pełnienie obowiązków związanych z działalnością związku podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczajacej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Dla rozstrzygnięcia kwestii, czy dieta przysługująca członkom związków zawodowych podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na postawie ww. przepisu kluczowym jest stwierdzenie, czy członkowie związku zawodowego pełnią obowiązki społeczne i obywatelskie. W polskim ustawodawstwie nie występują definicje legalne pojęć "obowiązek obywatelski" i "obowiązek społeczny". Niemniej wyjaśnienia powyższych pojęć podjął się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. o sygn. akt U 6/97, OTK 1997/5-6/65. Trybunał stwierdził, że o pełnieniu obowiązku obywatelskiego można mówić, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Natomiast z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.

Artykuł 5 i 6 statutu OPZZ określa cele, którymi kieruje się organizacja związkowa. Związek zawodowy realizuje swoje cele przez swoje organy, w tym co oczywiste przez pochodzącego z wyboru przewodniczącego oraz innych pracowników funkcyjnych organów związku. Analiza powyższych postanowień statutu świadczy o tym, że członkowie związków zawodowych zasiadający w organach związku są reprezentantami określonej społeczności i biorą jednocześnie udział w rozwiązywaniu najważniejszych problemów tej społeczności, przy czym nie pobierają za swoją pracę wynagrodzenia.

Wnioskodawca uważa, że na podstawie definicji zawartych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego, art. 1 ustawy o związkach zawodowych, jak również postanowień statutu OPZZ należy więc uznać, iż członkowie związków zawodowych zasiadający w organach statutowych związku pełnią obowiązki społeczne.

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy, diety wypłacane przez Radę Województwa... OPZZ przewodniczącemu zasiadającemu w organach statutowych związku podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł Z literalnego brzmienia zacytowanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że zwolnienie w nim zawarte, dotyczy przychodów ze źródła określonego w art. 13 pkt 5 tej ustawy.

Należy podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia w prawie podatkowym są nie tylko odstępstwem od zasady wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy lecz również stanowią wyjątek od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą, co oznacza, że nie może być ani rozszerzająca, ani też zawężająca.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 13 wyodrębnia i różnicuje przychody z działalności wykonywanej osobiście w taki sposób, że przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (pkt 7) nie mogą być utożsamiane z wyodrębnionymi w punkcie 5 tego przepisu przychodami otrzymywanymi przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich. Zakresy pojęciowe obu tych przepisów (pkt 7 i 5) wzajemnie się wyłączają. A zatem przychody otrzymywane przez osoby z tytułu uczestnictwa w ww. organach osób prawnych nie mogą być zakwalifikowane do przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, do których ma zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie ma zatem wątpliwości, iż diety i inne kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy.

Jak wynika z opisanego zdarzenia przyszłego, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych OPZZ w... jest ponadzakładowym związkiem zawodowym działającym na podstawie ustawy o związkach zawodowych. Rada Województwa... OPZZ w... jest jednostką terenową Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i według art. 19 Statutu OPZZ stanowi jego strukturę terytorialną. Rada Województwa OPZZ w S. posiada własną osobowość prawną, niezależny od centrali NIP i REGON oraz prowadzi odrębną księgowość.

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych OPZZ wpisane jest do rejestru stowarzyszeń prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego W. w W., XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Rada Województwa... OPZZ w..., na podstawie stosownej uchwały organu statutowego, zamierza wypłacić przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej w... oraz innym pracownikom funkcyjnym organów Rady, wynagrodzenie (zwane dietą) w związku z pełnieniem przez nich obowiązków związanych z działalnością związku.

Przewodniczący Rady Wojewódzkiej OPZZ jest zarówno członkiem Rady, jak i Jej Prezydium. Rada Wojewódzka OPZZ i Prezydium są organami jednostki terenowej OPZZ. Rada Wojewódzka OPZZ jest organem stanowiącym i wykonawczym. Przewodniczący Rady jest Jej najwyższym przedstawicielem. Planowana dieta dla Przewodniczącego ma pokryć materialne i niematerialne koszty związane z pełnieniem przez Niego obowiązków społecznych.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opisane zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że "diety" wypłacane Przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej OPZZ przez Radę Województwa... OPZZ (czyli osobie pełniącej funkcję w organie stanowiącym osoby prawnej), w związku z pełnieniem przez niego funkcji w tym organie stanowią przychód w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wbrew stanowisku Wnioskodawcy nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy. Gdyby zamiarem ustawodawcy było zwolnienie z podatku diet otrzymywanych przez osoby niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, to z całą pewnością dałby temu wyraz w przepisach prawa.

Konsekwencją zaliczenia ww. "diet" do przychodu, o którym mowa w treści art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest spoczywający na Wnioskodawcy obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, "diety" wypłacane przez Radę Województwa... OPZZ Przewodniczącemu Rady Wojewódzkiej OPZZ w związku z pełnieniem funkcji w organie stanowiącym - należy zakwalifikować do przychodu w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co wyłącza zastosowanie do nich zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 17 tej ustawy. Konsekwencją powyższego jest spoczywający na Wnioskodawcy obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.