ITPB2/415-491/08/PS - Czy otrzymaną kwotę rekompensaty wynikającą z aktu notarialnego należy wykazać w zeznaniu podatkowym i opodatkować podatkiem dochodowym?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2008 r. (data wpływu 28 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty otrzymanej w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 kwietnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek Pani o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty otrzymanej w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pani mąż był zatrudniony w zakładzie rolnym w okresie od dnia 2 września 1985 r. do dnia 31 października 1993 r. na stanowisku kierownika gorzelni. Z tego tytułu przysługiwało mężowi mieszkanie służbowe, co wynikało z charakteru zatrudnienia. Od dnia 1 stycznia 1994 r. obiekt gorzelni został przejęty przez jedną ze spółek, gdzie mąż zajmował także stanowisko kierownika gorzelni i posiadał nadal mieszkanie służbowe. Również kolejny właściciel obiektu gorzelni zatrudniał Pani męża dalej na tym stanowisku. W dniu 17 stycznia 2006 r. Pani mąż zginął śmiercią tragiczną. Pani wraz z dwojgiem dzieci zajmowała do dnia 30 kwietnia 2007 r. mieszkanie oraz otrzymała zatrudnienie w firmie, w której pracował zmarły mąż. Opuszczenie przez Panią i dzieci mieszkania było konieczne ze względu na zły stan techniczny budynku, który groził zawaleniem. Budynek został zakwalifikowany do rozbiórki. Wraz z mężem w 1994 r. rozpoczęliście Państwo budowę domu jednorodzinnego metodą gospodarczą. Na dzień śmierci męża stan zaawansowania budowy wynosił ok. 70%. Zatrudniająca Panią firma, na podstawie aktu notarialnego wypłaciła rekompensatę z przeznaczeniem na zakończenie prac budowlanych w celu terminowego wyprowadzenia się z mieszkania, w którym mieszkała Pani wraz z rodziną przez 22 lata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymaną kwotę rekompensaty wynikająca z aktu notarialnego w wysokości 25 000 zł należy wykazać w zeznaniu podatkowym za 2007 r., a tym samym opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymaną rekompensatę należy traktować, jako odszkodowanie - ekwiwalent - zwolnione przedmiotowo od podatku dochodowego od osób fizycznych, uzyskane ze względu na konieczność natychmiastowego opuszczenia zajmowanego mieszkania, które stanowiło mieszkanie służbowe z uwagi na charakter zatrudnienia męża.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, źródłami przychodów są "inne źródła". Do przychodów z innych źródeł należy zaliczyć każdy przychód, który nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8. W myśl art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami (z pewnymi zastrzeżeniami pozostającymi bez znaczenia w rozpatrywanej sprawie) są zaś otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w r. kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają, zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę, jako zwolnione od podatku, bądź, od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Odnosząc przedstawiony stan prawny do opisu stanu faktycznego zawartego w złożonym wniosku należy stwierdzić, co następuje.

Katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera zwolnienia od podatku kwoty rekompensaty otrzymanej w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu mieszkalnego.

W odniesieniu do tych przychodów nie zostało także wydane rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy natomiast podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej - powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W myśl powołanego przez Wnioskodawcę przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z kolei na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyr. lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyr. lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

W rozpatrywanej sprawie źródłem wypłaty rekompensaty nie był przepis rangi ustawowej, ani wyrok czy też ugoda sądowa, lecz akt notarialny na podstawie, którego firma zatrudniająca Wnioskodawcę wypłaciła rekompensatę z uwagi na konieczność opuszczenia zajmowanego lokalu mieszkalnego, z przeznaczeniem na zakończenie prac budowlanych w budynku mieszkalnym.

Wnioskodawca we własnym stanowisku podaje, iż otrzymaną rekompensatę traktuje, jako odszkodowanie (ekwiwalent) zwolnione przedmiotowo od podatku.

Tymczasem mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa należy stwierdzić, iż otrzymana przez Wnioskodawcę rekompensata nazwana "odszkodowaniem" nie może zostać zakwalifikowana do świadczeń odszkodowawczych objętych zwolnieniem na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Trzeba też odnotować, że pozostałe argumenty zawarte we wniosku, pozostają bez wpływu na rozstrzygnięcie.

Reasumując, z przedstawionego stanu faktycznego oraz podatkowych unormowań prawnych w tym zakresie wynika, że otrzymana przez Wnioskodawcę rekompensata w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu mieszkalnego nie spełnia przesłanek zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Oznacza to, iż kwota tej rekompensaty powinna być doliczona do pozostałych przychodów, podlegających opodatkowaniu wg skali podatkowej, uzyskanych w r. podatkowym i opodatkowana w zeznaniu rocznym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy dodać, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Zgodnie, bowiem z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższego wynika, że organ właściwy do wydania interpretacji indywidualnej nie przeprowadza postępowania dowodowego, nie jest, zatem ani obowiązany ani uprawniony do analizy dołączonych do wniosku dokumentów ani do wykorzystania ich treści przy ocenie stanowiska Wnioskodawcy. Organ ten jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta, co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się

(w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.