ITPB2/415-486/13/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 kwietnia 2013 r. (data wpływu 6 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 lipca 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 8 lipca 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie służebności przesyłu.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 17 lipca 2012 r. podpisał akt notarialny ustanowienia służebności przesyłu w związku z posadowieniem w przyszłości urządzeń elektroenergetycznej. W przyszłości na gruncie Wnioskodawcy ma być posadowiony słup rurowy (o średnicy 3 m) oraz przebiegać dwutorowa, napowietrzna linia energetyczna (o długości 130 m). Po negocjacjach z inwestorem Wnioskodawca zgodził się na sumę X zł odszkodowania. Kwota ta miała być wypłacona netto, jednak w lutym Wnioskodawca otrzymał formularz PIT-8C. Wnioskodawca pozyskał informację w urzędzie skarbowym, że jest zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości Y zł. Pieniądze z odszkodowania Wnioskodawca przeznaczył na remonty w domu i inne wydatki niezbędne do życia, gdyż nie jest zbyt zamożny, a suma ta pozwoliła poprawić jakość życia. Żona Wnioskodawcy pobiera rentę chorobową w kwocie X zł. Wnioskodawca musiał zatrudnić się jako pracownik ochrony, posiada umiarkowany stopień inwalidztwa, choruje od dwudziestu lat na cukrzycę, zwyrodnienie kręgosłupa oraz nadciśnienie. Miesięcznie na leki przeznacza około x zł i nie jest zdolny do pracy na gospodarstwie rolnym. Odprowadzenie sumę x zł na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych jest dla Wnioskodawcy ogromnym wydatkiem. Wnioskodawca był przekonany, że suma odszkodowania jest wolna od podatku. Dla Wnioskodawcy nie jest to wynagrodzenie, skoro Jego działka, położona w atrakcyjnym miejscu, przez budowę linii energetycznej, straci zdecydowanie na wartości. Słup i linia będą zlokalizowane tuż obok domu Wnioskodawcy, co będzie utrudniać uprawę ziemi. Ponadto przez środek działki Wnioskodawcy przebiega również linia wysokiego napięcia, za którą Wnioskodawca domaga się odszkodowania.

Wobec powyższego zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, został wprowadzony w błąd nie otrzymując informacji kto ma zapłacić podatek. Wnioskodawca sądził, że odszkodowanie jest wolne od podatku, ponieważ nie odniósł żadnej korzyści z tego, że na Jego działce będzie zlokalizowana inwestycja. W przyszłości działka ta miała być przekształcona w działki budowlane. Według Wnioskodawcy uzyskane odszkodowanie powinno być zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż jest to odszkodowanie za obniżenie wartości gruntu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603).

Z kolei art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Należy podkreślić, iż przy stosowaniu wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze przepis art. 84 Konstytucji RP, dotyczący zasady powszechności opodatkowania. Z zasady tej wywieść można regułę, iż wszelkie przepisy dotyczące zwolnień i ulg podatkowych, stanowiące odstępstwo od tej zasady, wymagają ścisłej ich interpretacji, wykluczając jednocześnie jakąkolwiek interpretację rozszerzającą. Dlatego też niedopuszczalne jest uzupełnianie przepisu prawa w drodze interpretacji o treść, której ten przepis nie zawiera.

Służebność gruntowa uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Przepis ten stanowi, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ ustawy - Kodeks cywilny, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

W myśl art. 305² ww. ustawy, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Z kolei, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 ustawy - Kodeks cywilny).

Zgodnie z art. 305⁴ ustawy - Kodeks cywilny, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Powyższe wskazuje, iż służebność przesyłu nie jest tożsama ze służebnością gruntową. Obie służebności są odrębnie uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Każda z nich jest odrębnym ograniczonym prawem rzeczowym.

Wskazuje na to również układ przestrzenny Kodeksu cywilnego, tj. dział III Księgi drugiej Kodeksu cywilnego został podzielony na trzy rozdziały: Rozdział I. Służebności gruntowe; Rozdział II. Służebności osobiste; Rozdział III. Służebności przesyłu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 17 lipca 2012 r. podpisał akt notarialny ustanowienia służebności przesyłu w związku z posadowieniem w przyszłości urządzeń elektroenergetycznej. W przyszłości na gruncie Wnioskodawcy ma być posadowiony słup rurowy (o średnicy 3 m) oraz przebiegać dwutorowa, napowietrzna linia energetyczna (o długości 130 m). Po negocjacjach z inwestorem Wnioskodawca zgodził się na sumę x zł odszkodowania. Kwota ta miała być wypłacona netto, jednak w lutym Wnioskodawca otrzymał formularz PIT-8C. Wnioskodawca pozyskał informację w urzędzie skarbowym, że jest zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości x zł. Pieniądze z odszkodowania Wnioskodawca przeznaczył na niezbędne remonty w domu i inne wydatki niezbędne do życia, gdyż nie jest zbyt zamożny, a suma ta pozwoliła poprawić jakość życia. Żona Wnioskodawcy pobiera rentę chorobową w kwocie x zł. Wnioskodawca musiał zatrudnić się jako pracownik ochrony, posiada umiarkowany stopień inwalidztwa, choruje od dwudziestu lat na cukrzycę, zwyrodnienie kręgosłupa oraz nadciśnienie. Miesięcznie na leki przeznacza około x zł i nie jest zdolny do pracy na gospodarstwie rolnym. Odprowadzenie sumę x zł na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych jest dla Wnioskodawcy ogromnym wydatkiem. Wnioskodawca był przekonany, że suma odszkodowania jest wolna od podatku. Dla Wnioskodawcy nie jest to wynagrodzenie, skoro Jego działka, położona w atrakcyjnym miejscu, przez budowę linii energetycznej, straci zdecydowanie na wartości. Słup i linia będą zlokalizowane tuż obok domu Wnioskodawcy, co będzie utrudniać uprawę ziemi. Przez środek działki Wnioskodawcy przebiega również linia wysokiego napięcia, za którą Wnioskodawca domaga się odszkodowania.

Odnosząc się do powyższego, po analizie zacytowanego art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie. Otrzymanie świadczenie w związku z ustanowieniem służebności przesyłu nie stanowi zatem tytułu uprawniającego do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. W związku z powyższym uznać należy, iż omawiane zwolnienie nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Oznacza to, że wypłacone świadczenie stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z definicją przychodów z innych źródeł, określoną w art. 20 ust. 1 za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Reasumując, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy stwierdzić należy, iż brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki zawarte w tym przepisie.

W związku z powyższym uznać należy, iż ww. należność otrzymana przez Wnioskodawcę stanowi przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powinna więc zostać wykazana w zeznaniu podatkowym, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym, w którym otrzymano ww. świadczenie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.