ITPB2/415-483/09/BK - Zasady zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych zapomogi pieniężnej z funduszu socjalnego pracodawcy, przyznanej rodzinie zmarłego pracownika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2009 r. (data wpływu 28 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zapomogi pieniężnej przyznanej z funduszu socjalnego rodzinie zmarłego pracownika - jest prawidłowe.

W dniu 28 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zapomogi pieniężnej przyznanej z funduszu socjalnego rodzinie zmarłego pracownika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W styczniu 2009 r. zmarł pracownik Wnioskodawcy. Był on jedynym żywicielem wielodzietnej rodziny, tj. miał na utrzymaniu niepracującą żonę oraz pięcioro małoletnich dzieci. Zarówno żona jak i dzieci po zmarłym pracowniku są osobami uprawnionymi do renty rodzinnej. Rodzina ta znalazła się w trudnej sytuacji życiowej i materialnej. Wdowa po zmarłym pracowniku zwróciła się do Komisji Socjalnej, działającej na terenie firmy, tj. u pracodawcy zmarłego męża o przyznanie zapomogi ze względu na trudną sytuacją w jakiej się znalazła. Komisja Socjalna, po przeanalizowaniu sytuacji przyznała z funduszu socjalnego wdowie oraz dzieciom zmarłego pracownika zapomogę losową w kwocie łącznej 12.000 zł, po 2.000 zł na rzecz każdego z członków jego najbliższej rodziny. Zapomoga ta nie została jeszcze wypłacona z uwagi na niejasne - według Wnioskodawcy - przepisy dotyczące zwolnień z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Artykuł 21 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł., z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Śmierć pracownika niewątpliwie jest tym zdarzeniem, do którego można zastosować powołane wyżej zwolnienie do kwoty 2.280 zł; jednak w tym szczególnym przypadku beneficjentami zapomogi jest aż 6 osób, tj. wdowa oraz pięcioro nieletnich dzieci. Końcowo Wnioskodawca wskazuje, iż pieniądze te zostaną przelane w całości na konto matki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa nie określa wprost, że do jednego zdarzenia można zastosować zwolnienie podatkowe dla jednej osoby. Z uwagi na to, że w tej szczególnej sytuacji jedno zdarzenie miało wpływ na dalsze warunki życia sześciorga osób i każdej z tych osób (w tym małoletnim dzieciom) Komisja Socjalna przyznała zapomogę w wysokości 2.000 zł uważa, iż w tym wypadku zwolnieniu, o którym mowa ww. artykule, podlega pełna kwota zapomogi, tj. po 2.000 zł, gdyż mieści się w limicie ustawowym zwolnienia 2.280 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł., z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Zarówno powołany wyżej przepis jak również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "zdarzenie losowe". W orzecznictwie podatkowym zasadą jest, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Mając powyższe na uwadze, pod pojęciem "indywidualnego zdarzenia losowego" można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć itp.

Należy przy tym zauważyć, że cechą charakterystyczną zapomogi jest, że jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą w przypadkach wymienionych w tym przepisie oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu.

Z treści wniosku wynika, że w styczniu 2009 r. zmarł pracownik Waszej firmy. W związku z tym zdarzeniem oraz ze względu na trudną sytuację życiową i materialną w jakiej znalazła się rodzina zmarłego, na wniosek żony byłego pracownika Komisja Socjalna przyznała z funduszu socjalnego zapomogi pieniężne w kwocie po 2.000 zł dla każdego członka rodziny. Środki finansowe w łącznej kwocie 12.000 zł będą przekazane przelewem na konto matki.

Nie ulega wątpliwości, że śmierć byłego pracownika mieści się w dyspozycji wymienionego przepisu. Utrata jedynego żywiciela pozbawia środków do życia członków rodziny i inne bliskie osoby, czyli tych, którzy pozostawali na jego utrzymaniu.

Ustawodawca, konstruując zakres tego zwolnienia nie wskazał osoby, której zapomoga powinna być wypłacana. W powołanym przepisie brak jest również dodatkowych wskazań odnośnie osoby, której zdarzenie musi dotyczyć, aby wypłacona zapomoga mogła być wolna od podatku.

W związku z tym, ze zwolnienia może korzystać każda zapomoga, która spełniać będzie ustalone kryteria przedmiotowo - kwotowe. Oznacza to, że do ustawowo określonej wysokości zwolniona od podatku jest również zapomoga wypłacona osobom, których zdarzenie nie dotyczy bezpośrednio, np. wdowie oraz niepełnoletnim dzieciom.

Mając powyższe na uwadze, ww. zapomogi podlegają zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma przy tym znaczenia, że środki finansowe w łącznej kwocie 12.000 zł zostaną przelane na konto bankowe jednej z osób uprawnionych do ich otrzymania - matki. Istotnym jest jedynie, aby wartość świadczenia nie przekroczyła w skali roku kwoty 2.280 zł na osobę.

Wobec tego, że zapomoga na rzecz każdego z członków rodziny została przyznana w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł, Wnioskodawca jako płatnik, w przypadku jej wypłaty nie ma obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzenia na rachunek właściwego organu podatkowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.