ITPB2/415-431/13/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 kwietnia 2013 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty uzyskanej w związku z uznaniem reklamacji - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty uzyskanej w związku z uznaniem reklamacji.

Wezwaniem z dnia 26 czerwca 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się o podpisanie wniosku.

Pismem z dnia 5 lipca 2013 r. (data wpływu) uzupełniono wniosek w ww. zakresie.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 27 września 2011 r. Wnioskodawca przystąpił do umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym oferowanym w Banku. W umowie ustalono okres ubezpieczenia (od 7 października 2011 r. do 6 października 2026 r.), wysokość składki pierwszej (11.250,00 zł), wysokość składki zainwestowanej (56.250,00 zł), wysokość składki bieżącej (340,00 zł) oraz nazwę i kod funduszu. Do umowy załączono tabelę opłat i limitów. W czasie trwania umowy, w okresie od 7 listopada 2011 r. do 29 marca 2011 r. sześciokrotnie wpłacał składkę w wysokości 340,00 zł W sumie na rachunek ubezpieczenia Wnioskodawca wpłacił kwotę 13.630,00 zł.

W dniu 25 kwietnia 2012 r. Wnioskodawca zwrócił się do Towarzystwa Ubezpieczeniowego z pisemną reklamacją, Jednocześnie powiadomił Komisję Nadzoru Finansowego. Objaśnił, że umowa ubezpieczenia nie była dopasowana do Jego potrzeb i wybitnie przekracza poziom akceptowalnego ryzyka. Stwierdził, że przy jej udzieleniu i w czasie jej trwania popełniono błędy (nie wytłumaczono sposobu obliczania składki administracyjnej, podawano różny kurs indeksu). Ponadto konstrukcja umowy przesadnie penalizuje ubezpieczonego w przypadku zaprzestania spłaty składek. W przypadku Wnioskodawcy związane było to z sytuacją materialną i zdrowotną bliskiej Jemu osoby. Zgodnie z umową w przypadku zaprzestania uiszczania składek, umowa zostałaby zerwana i ubezpieczyciel wypłaciłby tylko 1.251,86 zł.

Towarzystwo Ubezpieczeniowe uznało reklamację i wypłaciło Wnioskodawcy kwotę 11.037,78 zł.

W dniu 27 lutego 2013 r. Bank poinformował Wnioskodawcę, że otrzymane świadczenie z tytułu uznania przez Bank reklamacji opodatkowane jest na zasadach ogólnych zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych jako dochód z innych źródeł. W związku z tym Bank podjął decyzję o wypłacie ekwiwalentu podatku dochodowego i wystawił PIT-8C.

Kilka dni później Wnioskodawca udał się do placówki Banku i wyjaśnił, że w wyniku podpisania umowy ubezpieczenia poniósł stratę i nie ma podstaw do naliczenia podatku. Bank do dziś nie wypłacił ekwiwalentu, nie poinformował o jego wysokości, nie przedstawił stosownych wyliczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy nie jest słuszne naliczenie podatku w przypadku gdy Wnioskodawca poniósł stratę. W wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym oferowanym w Banku Wnioskodawca poniósł stratę. Z zainwestowanej kwoty 13.630,00 zł odzyskał po uznaniu reklamacji 11.037,78 zł. Strata wynosi więc 2.592,62 zł. Kapitał był własnością Wnioskodawcy, mógł nim swobodnie dysponować i zdobył go w legalny sposób co wiązało się również ze stosownym opodatkowaniem na rzecz urzędu skarbowego. Podatek należny jest tylko od zysku. Wypłacona kwota, jak i ekwiwalent istnieją w związku z zawartą umową ubezpieczenia i nie można ich podwójnie opodatkować.

W opinii Wnioskodawcy słuszne jest potraktowanie ekwiwalentu na poczet pokrycia poniesionej straty. W świetle istniejącego prawa i obyczajów dopuszcza się różne interpretacje faktów. Skoro Wnioskodawca jest podatnikiem to liczy się Jego interpretacja faktów, gdyż to On ponosi odpowiedzialność za swoje czyny. To co Bank nazywa ekwiwalentem, Wnioskodawca nazywa pomniejszeniem straty. Dopóki strata nie zostanie pokryta nie ma podstaw do opodatkowania.

Słusznym jest traktowanie wypłaconego ekwiwalentu jako dochodu z innych źródeł tylko w przypadku gdy suma wypłaconych kwot przewyższy zainwestowany kapitał. Bank dobrowolnie podejmuje decyzję o wypłacie ekwiwalentu, ale czyni to w związku z uznaniem konkretnej reklamacji. Są to więc kolejne koszty w związku z obsługą tej sprawy. Za absurdalną Wnioskodawca uznałby sytuację kiedy podatnik musi zapłacić podatek mimo poniesionej straty (i mimo, że uzyskany kapitał był już wcześniej opodatkowany (pkt 1)) i jednocześnie Bank musi zapłacić podatek od zysku (2.592,62 zł).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Wskazany przez ustawodawcę w art. 20 ust. 1 ww. ustawy katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera on jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do innych źródeł. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne.

Analiza treści przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, wskazuje zatem, iż otrzymana przez Wnioskodawcę kwota pieniężna spełnia definicję przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niewątpliwie bowiem w związku z uznaniem reklamacji po stronie Wnioskodawcy wystąpiło konkretne przysporzenie majątkowe.

Reasumując, ww. świadczenie pieniężne (niezależnie od tego, w jaki sposób zostało ono skalkulowane i obejmuje również np. "ekwiwalent podatku dochodowego") stanowi dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu, natomiast podmiot wypłacający to świadczenie miał obowiązek sporządzenia oraz przekazania Wnioskodawcy informacji PIT-8C.

Stosownie do art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C), i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jednocześnie jak wynika z treści przepisu art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Natomiast art. 22 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie nie sposób uznać za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu cytowanego art. 22 ust. 1 ustawy wpłacone przez Wnioskodawcę składki tytułem zawartej umowy ubezpieczenia. Poniesione zostały bowiem w celu uzyskania określonego świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a nie w celu otrzymania świadczenia pieniężnego w związku z uznaniem reklamacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, 70-561 Szczecin ul. Staromłyńska 10 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.