ITPB2/415-368a/08/AD - Możliwość zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania w jazdach lokalnych dla potrzeb pracodawcy pojazdu stanowiącego własność tego pracownika oraz pojazdu użyczonego przez osobę trzecią.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2008 r. (data wpływu 31 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów pracownika socjalnego, zatrudnionego w jednostce pomocy społecznej tytułem ryczałtów pieniężnych w jazdach lokalnych

W dniu 31 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 22 kwietnia 2008 r. (data wpływu 28 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów przejazdów przez pracownika socjalnego samochodem osobowym nie będącym własnością pracodawcy w celach służbowych z miejsca pracy do miejsca wykonywania czynności zawodowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pracownicy socjalni Ośrodka mają przyznany na podstawie umów cywilnoprawnych zwrot kosztów używania w celach służbowych do jazd lokalnych pojazdów niebędących własnością pracodawcy w formie miesięcznego ryczałtu. Wysokość stawki za 1 kilometr przebiegu ustalana jest na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.). Samochody osobowe używane przez pracowników socjalnych Ośrodka w jazdach lokalnych stanowią ich własność. W przypadku jednego pracownika w okresie od 1 października 2006 r. do 2 lipca 2007 r. był używany do wyjazdów lokalnych samochód użyczony od osoby obcej na podstawie umowy użyczenia. Dodatkowo Kierownik Ośrodka, który wcześniej był pracownikiem socjalnym ma również przyznany miesięczny ryczałt za używanie samochodu do celów służbowych, jednakże nie świadczy on pracy socjalnej w środowisku tak jak pracownicy socjalni, a używany samochód jest własnością osoby innej niż współmałżonek (umowa użyczenia). Z dniem 1 stycznia 2004 r. został uchylony przepis art. 21 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zwalniał od podatku kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy, między innymi miesięczny ryczałt. W związku uchyleniem ww. przepisu od wypłacanych ryczałtów jako od przychodu ze stosunku pracy Ośrodek nalicza i odprowadza zaliczki na podatek dochodowy. Natomiast w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.), art. 121 ust. 3c zawiera zapis, że - "pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, przysługuje zwrot kosztów przejazdu z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych, w przypadku braku możliwości zapewnienia dojazdu środkami pozostającymi w dyspozycji zatrudniającego go pracodawcy".

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze. W zakresie pytania drugiego zostanie wydana odrębna interpretacja indywidualna.

W ocenie Wnioskodawcy, na dzień dzisiejszy pracownikowi socjalnemu przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są: zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczajacej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika. Wnioskodawca stwierdza, iż w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.), art. 121 ust. 3c zawiera zapis, że - "pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, przysługuje zwrot kosztów przejazdu z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych, w przypadku braku możliwości zapewnienia dojazdu środkami pozostającymi w dyspozycji zatrudniającego go pracodawcy". Dlatego też zdaniem Wnioskodawcy powyższy przepis ustawy o pomocy społecznej należy uznać za szczególny i na jego podstawie przyznany pracownikom socjalnym zwrot kosztów pojazdów w jazdach lokalnych w formie miesięcznego ryczałtu samochodowego podlega zwolnieniu z podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe - w części dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów pracownika socjalnego, będącego właścicielem samochodu, natomiast za nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów pracownika, w przypadku osoby nie będącej właścicielem samochodu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis ten normuje tzw. zasadę powszechności opodatkowania.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 23b ww. ustawy, wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika.

Z powyższego przepisu wynika, że zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy jest wolny od podatku jeżeli samochód jest wykorzystywany w jazdach lokalnych, a obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw.

W związku z tym jednym z warunków pozwalających na skorzystanie z ww. zwolnienia jest używanie dla potrzeb pracodawcy przez pracownika pojazdu stanowiącego własność pracownika.

Na podstawie art. 121 ust. 3c ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.) - pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, przysługuje zwrot kosztów przejazdów z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych, w przypadku braku możliwości zapewnienia dojazdu środkami pozostającymi w dyspozycji zatrudniającego go pracodawcy. Przepis ten dodany został przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 179, poz. 1487) z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2006 r..

Powołany powyżej przepis ustawy o pomocy społecznej odnosi się do zwrotu kosztów przejazdów związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Przewiduje on możliwość przyznania takiego zwrotu, w sytuacji gdy pracodawca nie ma możliwości zapewnienia dojazdu środkami transportu będącymi w jego dyspozycji. Należy zatem stwierdzić, iż jest to przepis ustawowy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W treści wniosku z dnia 17 marca 2008 r. o interpretację indywidualną wskazano, iż Ośrodek pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, zwraca koszty przejazdów samochodem osobowym z miejsca pracy do miejsc wykonywania czynności zawodowych. Zwrot dokonywany jest na podstawie umów cywilnoprawnych. Jednocześnie pracownicy socjalni są właścicielami lub posiadają inny tytuł prawny do korzystania z tych samochodów (umowa użyczenia), a w przypadku Kierownika Ośrodka nie świadczy on pracy socjalnej w środowisku tak jak pracownicy socjalni i samochód nie stanowi jego własności (umowa użyczenia).

Biorąc pod uwagę właściwość miejscową Ośrodka i charakter pracy pracowników socjalnych przyjąć należy, iż przejazdy takie mają charakter jazd lokalnych.

Na podstawie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.), zwrot kosztów używania przez pracownika w celach służbowych do jazd lokalnych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy, następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej między pracodawcą a pracownikiem, o używanie pojazdu do celów służbowych, na warunkach określonych w rozporządzeniu.

Natomiast § 4 pkt 1 ww. rozporządzenia stanowi, iż zwrot kosztów używania pojazdów do celów służbowych następuje w formie miesięcznego ryczałtu obliczonego jako iloczyn stawki za 1 kilometr przebiegu, o której mowa w § 2, i miesięcznego limitu przebiegu kilometrów na jazdy lokalne, o którym mowa w § 3, po złożeniu przez pracownika pisemnego oświadczenia o używaniu przez niego pojazdu do celów służbowych w danym miesiącu. Oświadczenie to powinno zawierać dane dotyczące pojazdu (pojemność silnika, marka, numer rejestracyjny) oraz określać ilość dni nieobecności pracownika w miejscu pracy w danym miesiącu z powodu choroby, urlopu, podróży służbowej lub innej nieobecności, a także ilość dni, w których pracownik nie dysponował pojazdem do celów służbowych.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż przyznany na podstawie art. 121 ust. 3c ustawy o pomocy społecznej, zwrot kosztów używania pojazdów stanowiących własność lub współwłasność pracownika, korzysta ze zwolnienia podatkowego w zakresie wskazanym w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. - w stanie faktycznym opisanym we wniosku - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego, określonego zgodnie z powołanym uprzednio rozporządzeniem. Natomiast zwolnienie to nie ma zastosowania w odniesieniu do pracownika, który wykorzystuje do celów służbowych samochód na podstawie umowy użyczenia, gdyż używa ten samochód bezpłatnie przez określony czas, ale nie jest jego właścicielem tj. nie posiada prawa do rozporządzania nim. W związku z tym, kwota zwrotu kosztów przejazdów przyznana pracownikowi socjalnemu, nie będącemu właścicielem pojazdu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie podkreślić należy, że Kierownik Ośrodka nie jest pracownikiem socjalnym. Kierownik i pracownik socjalny to samodzielne stanowiska jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. W związku, z tym, iż uprawnienie określone w art. 121 ust. 3c ustawy o pomocy społecznej przysługuje określonej grupie pracowników tj. tylko pracownikom socjalnym, kwota zwrotu kosztów przejazdów przyznana Kierownikowi Ośrodka nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowo wskazać należy, iż wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymóg udokumentowania przebiegu pojazdu w stosownej ewidencji nie odnosi się do wypłat ryczałtu pieniężnego - co wprost wynika z treści tego przepisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.