ITPB2/415-321/11/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2011 r. (data wpływu 23 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z zamiany nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z zamiany nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W kwietniu 2008 r. Wnioskodawca nabył wraz z małżonką działkę budowlaną. W tym samym roku zaciągnął kredyt na sfinansowanie budowy budynku mieszkalnego. W 2010 r. wobec pogorszenia się sytuacji finansowej Wnioskodawca wraz z żoną zdecydował się na zamianę przedmiotowej zabudowanej nieruchomości na mieszkanie w bloku. Różnica wartości obu tych nieruchomości wyniosła 200.000 zł, które to pieniądze w ramach uzgodnionej dopłaty kontrahent przelał bezpośrednio do Banku celem spłaty zadłużenia. Z tej kwoty zostało około 7.000 zł, które Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał i swobodnie rozdysponował.

Wnioskodawca nie był zameldowany w zbytym budynku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak ustalić podstawę opodatkowania 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w przedmiotowej sprawie, będzie wyżej opisana kwota około 7.000 zł, stanowiąca faktyczny dochód uzyskany w wyniku odpłatnej czynności prawnej jaką jest zamiana. Skoro za przychód należy uznać sumę wartości uzyskanych w miejsce zbytej nieruchomości korzyści i odjąć koszt uzyskania przychodu, to ostatecznie w rękach Wnioskodawcy pozostaje jedynie ww. kwota. Wnioskodawca stwierdza, że od uzyskanego przychodu odliczyć należy wartość nieruchomości lokalowej (mieszkania w bloku) oraz kwotę 193.000 zł, odpowiadającą częściowo wartości zaciągniętego, celem uzyskania przychodu, kredytu. Podkreśla także, iż bez uzyskania kredytu nie byłby w stanie wybudować, a więc wytworzyć przedmiotu zbycia. Kredyt zatem rozdysponowany celem wytworzenia (zbudowania) domu wraz ze wszystkimi prowizjami, opłatami i odsetkami uznać należy za koszt. Wartość kredytu odpowiada zaś wartości domu (bez działki, która zakupiona została z innych środków) jako, że to właśnie ze środków pochodzących z kredytu dom powstał. Wartość nabytego lokalu mieszkalnego w wyniku zamiany wybudowanego domu także uwzględniona jest w wartości zaciągniętego kredytu.

Zdaniem Wnioskodawcy, za koszt uzyskania przychodu należy uznać kwoty wydatkowane na zakup gruntu wraz z kosztami dodatkowymi oraz kredyt wraz z kosztami dodatkowymi, który w całości wykorzystany został w celu wytworzenia przedmiotu zbycia i uzyskania tym samym przychodu. Dlatego też według Wnioskodawcy podatek wyniesie 19% od kwoty około 7.000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Wobec powyższego zamiana nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeżeli ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wraz z żoną nabył w 2008 r. działkę budowlaną. Następnie w tym samym roku zaciągnął kredyt na sfinansowanie budowy budynku mieszkalnego. W 2010 r. małżonkowie dokonali zbycia ww. nieruchomości w drodze umowy zamiany na lokal mieszkalny w bloku, przy czym wartość nabytego lokalu jest niższa od wartości zbywanej nieruchomości. W budynku tym Wnioskodawca nie był zameldowany.

W związku z powyższym, do opodatkowania powstałego z tego tytułu dochodu zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W świetle art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2).

Zgodnie z art. 30e ust. 3 ustawy w przypadku odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) dochód ustala się u każdej ze stron umowy na zasadach, o których mowa w ust. 2.

W myśl art. art. 19 ust. 1 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany. Przepisy ust. 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Pojęcie wartości rynkowej, którym posługuje się dotyczący przychodu art. 19 ust. 1 ustawy zdefiniowane zostało w ust. 3 tego przepisu, zgodnie z którym wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 ustawy).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży), należy zatem stosować językowe (potoczne) rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Można do takich kosztów zaliczyć przykładowo:

* koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego,

* prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości,

* koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości,

* wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej,

* koszty i opłaty sądowe.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6f cytowanej ustawy koszty nabycia lub koszty wytworzenia, o których mowa w ust. 6c, są corocznie podwyższane, począwszy od roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych rzeczy lub praw majątkowych, do roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiło ich zbycie, w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

W świetle powyższego, definicję kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości ustawodawca precyzuje poprzez bezpośrednie wskazanie, iż koszty takie stanowią udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości lub udokumentowane koszty wytworzenia oraz udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości, poczynione w czasie jej posiadania.

Kwota uiszczona tytułem spłaty kredytu zaciągniętego na wybudowanie budynku mieszkalnego nie mieści się zatem w ustawowym pojęciu kosztu uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości. Kosztem tym są natomiast udokumentowane w sposób określony w art. 22 ust. 6e wydatki na budowę budynku mieszkalnego sfinansowane z udzielonego kredytu.

Również do kosztów uzyskania przychodów nie można zakwalifikować wydatków poniesionych na spłatę prowizji, opłat i odsetek od ww. kredytu bowiem są to wydatki związane z pozyskaniem środków pieniężnych na wybudowanie budynku mieszkalnego. Wydatki te nie stanowią również nakładów na nieruchomość, poczynionych w trakcie jej posiadania, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki te w żaden sposób nie wpłynęły bowiem na podwyższenie wartości ww. nieruchomości.

Zatem mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz zacytowane przepisy prawa, stwierdzić należy, iż opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości tj. jej wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, do których Wnioskodawca może zaliczyć udokumentowane koszty nabycia działki budowlanej oraz udokumentowane fakturami VAT i dowodami stwierdzającymi poniesienie opłat administracyjnych koszty poniesione na wybudowanie budynku mieszkalnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.