ITPB2/415-319/13/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 marca 2013 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 18 marca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wspólnego opodatkowania małżonków - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wspólnego opodatkowania małżonków.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest obywatelem Republiki Federalnej Niemiec. Przez okres dłuższy niż rok pozostaje w związku małżeńskimi i posiada z małżonką wspólność majątkową. Ze względu na fakt, że Wnioskodawca jest zatrudniony na stanowisku prezesa w polskiej spółce zamieszkuje na terytorium Polski. W związku z wykonywaną pracą otrzymuje w Polsce wynagrodzenie w złotych podlegające opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych. Wnioskodawca przebywa na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w danym roku podatkowym. Rodzina Wnioskodawcy posiada stałe miejsce zamieszkania na terytorium Republiki Federalnej Niemiec.

Małżonka Wnioskodawcy jest obywatelką i mieszkanką Republiki Federalnej Niemiec i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Niemczech. Małżonka Wnioskodawcy uzyskuje dochody w Euro wyłącznie na terytorium Niemiec. Są to dochody z najmu.

Łączne przychody małżonków podlegających opodatkowaniu na terytorium Polski przekraczają 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez nich w roku podatkowym. Małżonkowie posiadają stosowną dokumentację potwierdzającą wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym. Wartość przychodu osiągniętego w Euro przez małżonkę Wnioskodawcy została przeliczona na złote polskie według średniego kursu Euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Wnioskodawca oraz jego małżonka posiadają certyfikat rezydencji dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych odpowiednio w Polsce i w Niemczech.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym przysługuje Mu prawo do łącznego opodatkowania z małżonką sumy dochodów osiągniętych przez małżonków w danym roku podatkowym, ponieważ małżonkowie spełniają wszystkie wymogi określone w art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 6 ww. ustawy, warunkiem skorzystania z prawa do łącznego opodatkowania małżonków nierezydentów jest:

* pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,

* pozostawanie we wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy,

* spełnienie warunków dotyczących miejsca zamieszkania dla celów podatkowych:

- posiadanie przez oboje małżonków miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

- podleganie przez jednego z małżonków nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczpospolitej Polskiej oraz posiadanie przez drugiego małżonka miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

* osiąganięcie podlegających opodatkowaniu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przychodów w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym,

* udokumentowanie certyfikatem rezydencji miejsca zamieszkania dla celów podatkowych,

* niepodleganie opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (19% podatek liniowy), ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (wyjątek od tej zasady stanowi opodatkowanie przychodów osiągniętych z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej) lub ustawie o podatku tonażowym,

* istnienie podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych,

* złożenie wniosku o wspólne opodatkowanie (wyrażonego w zeznaniu podatkowym) do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, za który składane jest zeznanie podatkowe.

Wnioskodawca uważa, że z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że wraz z małżonką spełnia ww. warunki, a zatem możliwe jest wspólne opodatkowanie uzyskanych dochodów, na zasadach określonych w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, że małżonka Wnioskodawcy nie posiada na terytorium Polski miejsca zamieszkania w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj.:

* nie posiada na terytorium rzeczpospolitej Polskiej centrum interesów osobistych i gospodarczych (ośrodek interesów życiowych);

* nie przebywa na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym,

podlega ona - zgodnie z art. 4 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiągniętych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Biorąc pod uwagę fakt, że przychody z najmu osiągane przez małżonkę Wnioskodawcy na terytorium Republiki Federalnej Niemiec nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, będą uwzględniane przy wyliczaniu procentowego udziału przychodów osiągniętych w Polsce w stosunku do przychodów ogółem osiągniętych przez małżonków.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z zasadą sformułowaną w art. 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody (koszty) w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania tych przychodów (poniesienia kosztów). Oznacza to, iż określając wartość przychodów (kosztów) małżonki Wnioskodawcy należy stosować odrębnie dla każdego przychodu (kosztu) średni kurs Euro ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania tego przychodu (poniesienia kosztu). Moment powstania obowiązku podatkowego należy natomiast określać zgodnie z zasadami obowiązującymi w niemieckiej ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Artykuł 3 ust. 1a ww. ustawy stanowi natomiast, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Stosownie do art. 3 ust. 2a tej ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

Na mocy art. 6 ust. 1 ww. ustawy, małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków (art. 6 ust. 2).

Wniosek, o którym mowa w ust. 2, może być wyrażony przez jednego z małżonków. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania (art. 6 ust. 2a).

Z art. 6 ust. 3 ww. ustawy wynika, że zasada wyrażona w ust. 2 ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Na mocy art. 6 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zasady i sposób opodatkowania, o których mowa w ust. 2 i 3, mają zastosowanie również do:

* jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych; przepisy ust. 8-10 stosuje się odpowiednio.

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (art. 6 ust. 8 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 6 ust. 9 tej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

W myśl art. 6 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Artykuł 6 ust. 11 tej ustawy stanowi natomiast, że za całkowite przychody, o których mowa w ust. 3a i 4a, uważa się przychody osiągnięte ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1, bez względu na miejsce położenia tych źródeł przychodów.

Przepisy ust. 3a i 4a stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (art. 6 ust. 12 ww. ustawy).

Jak wynika z opisanego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca jest obywatelem Republiki Federalnej Niemiec. Przez okres dłuższy niż rok pozostaje w związku małżeńskimi posiada z małżonką wspólność majątkową. Ze względu na fakt, że Wnioskodawca jest zatrudniony na stanowisku prezesa w polskiej spółce zamieszkuje na terytorium Polski. W związku z wykonywaną pracą otrzymuje w Polsce wynagrodzenie w złotych podlegające opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych. Wnioskodawca przebywa na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w danym roku podatkowym. Rodzina Wnioskodawcy posiada stałe miejsce zamieszkania na terytorium Republiki Federalnej Niemiec.

Małżonka Wnioskodawcy jest obywatelką i mieszkanką Republiki Federalnej Niemiec i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Niemczech. Małżonka Wnioskodawcy uzyskuje dochody w EURO wyłącznie na terytorium Niemiec. Są to dochody z najmu.

Łączne przychody małżonków podlegających opodatkowaniu na terytorium Polski przekraczają 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez nich w roku podatkowym. Małżonkowie posiadają stosowną dokumentację potwierdzającą wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym. Wartość przychodu osiągniętego w Euro przez małżonkę Wnioskodawcy została przeliczona na złote polskie według średniego kursu Euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Wnioskodawca oraz jego małżonka posiadają certyfikat rezydencji dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych odpowiednio w Polsce i w Niemczech.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, wspólne rozliczenie małżonków jest możliwe tylko wówczas, gdy wszystkie warunki wymienione w art. 6 ust. 2, 2a, 3, 3a, oraz 8-10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostaną spełnione. W sytuacji, gdy nie zostanie spełniony choćby jeden z nich, wspólne rozliczenie małżonków nie znajdzie zatem zastosowania.

Warunki skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, zostały określone m.in. w art. 6 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z ww. przepisu wynika, że do skorzystania z ww. preferencji konieczne jest, aby:

* jeden z małżonków podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej a drugi miał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

* oboje małżonkowie osiągnęli przychody podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym oraz

* udokumentowali miejsca zamieszkania dla celów podatkowych certyfikatem rezydencji.

Nie kwestionując zatem faktu, że - w przedstawionym zdarzeniu przyszłym - jeden z małżonków (Wnioskodawca) będzie podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej, a małżonka Wnioskodawcy będzie miała miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (Republice Federalnej Niemiec) stwierdzić należy, że Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do łącznego opodatkowania z małżonką sumy dochodów osiągniętych przez małżonków w danym roku podatkowym, gdyż tylko jeden z małżonków (Wnioskodawca), uzyskuje dochody na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym. Natomiast małżonka Wnioskodawcy uzyskuje dochody z najmu wyłącznie na terytorium Niemiec.

Mając na uwadze powyższe bezprzedmiotowe jest rozstrzygniecie kwestii zawartych w pytaniach 2, 3.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.