ITPB2/415-315/11/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2011 r. (data wpływu 22 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 22 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 23 listopada 2009 r. Sąd Rejonowy zasądził na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie tytułem zaniżonej ilości akcji pracowniczych wraz z należnymi odsetkami ustawowymi.

Powyższe było wynikiem tego, iż pracodawca w dniu przyznawania na rzecz Wnioskodawcy akcji pracowniczych błędnie zakwalifikował wykonywaną przez Niego pracę górniczą i w konsekwencji Wnioskodawca otrzymał mniejszy pakiet akcji pracowniczych.

Jednakże powołana w 2008 r. przez pracodawcę komisja weryfikacyjna, zweryfikowała charakter pracy górniczej faktycznie wykonywanej przez Wnioskodawcę, w konsekwencji czego okazało się, że rodzaj wykonywanej przez Niego pracy górniczej, uprawniał Wnioskodawcę do nabycia większej ilości akcji pracowniczych niż te, które faktycznie zostały przyznane przez pracodawcę. Pracodawca bowiem, błędnie kwalifikując faktycznie świadczoną przez Wnioskodawcę na jego rzecz pracę, pozbawił świadczonej przez Wnioskodawcę pracy - przymiotu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym, czego konsekwencją było to, iż staż pracy uprawniający Wnioskodawcę do nabycia akcji został przez pracodawcę zaniżony.

Z uwagi na to, iż nie było możliwe fizyczne wydanie na rzecz Wnioskodawcy brakującej ilości akcji, Wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego z powództwem przeciwko pracodawcy o zapłatę stosowanego odszkodowania za zaniżoną ilość akcji pracowniczych.

Podstawą dochodzonego roszczenia był art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z treścią art. 300 Kodeksu pracy, zgodnie z którymi: "Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi". Zasady ustalania odszkodowania wynikają zatem wprost z art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy. Wysokość należnego odszkodowania stanowiła zaś różnicę między ilością akcji, którą faktycznie Wnioskodawcę otrzymał, a tą którą powinien był otrzymać, gdyby pracodawca prawidłowo zakwalifikował pracę górniczą wykonywaną przez Wnioskodawcę i tym samym prawidłowo wyliczył staż pracy uprawniający do nabycia akcji - wymnożona przez wartość nominalną akcji, t.j. 10 zł.

Zdaniem Sądu Rejonowego pracodawca nie wykonał ciążących na nim obowiązków w sposób należyty, bowiem w dniu przyznawania akcji pracowniczych nie wskazał, iż Wnioskodawca wykonywał pracę górniczą podlegającą zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym, wskutek czego Wnioskodawca poniósł szkodę w postaci przyznania Mu zaniżonej ilości akcji.

W konsekwencji, pracodawca była zobligowany do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania w kwocie 4.089 zł 68 gr wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. Ponadto Wnioskodawca podkreśla, iż Sąd Rejonowy zasadzając na rzecz Wnioskodawcy ww. odszkodowanie wystąpił uprzednio do Ministerstwa Finansów z zapytaniem, czy przedmiotowe odszkodowanie będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpowiedź Ministra Finansów w tym zakresie była twierdząca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawcę jest zwolnione z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy zasądzone wyrokiem z dnia 23 listopada 2009 r. przez Sąd Rejonowy na Jego rzecz odszkodowanie w kwocie 4.089 zł 68 gr zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Szkoda, którą w wyniku nienależytego wywiązania się przez pracodawcę ze swoich obowiązków poniósł Wnioskodawca, spowodowała, iż otrzymał mniejszą ilość akcji pracowniczych niż tą, do której faktycznie był uprawniony ze względu na rodzaj wykonywanej pracy górniczej.

Szkoda ta mieści się zatem, w ocenie Wnioskodawcy, w zakresie tzw. damnum emergens - szkody rzeczywiście poniesionej i w związku z tym jej naprawienie obejmuje stratę, którą w jej wyniku poniósł Wnioskodawca, czyli wypłatę kwoty, o którą został pomniejszony przyznany Wnioskodawcy przez pracodawcę pakiet akcji pracowniczych.

Zasadą jest bowiem, że w razie niewykonania ważnego zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik odpowiada - tak jak w niniejszej sprawie pracodawca, odszkodowanie ma przywrócić sytuację majątkową poszkodowanego - czyli Wnioskodawcy - do takiej, w jakiej znajdowałby się, gdyby mu szkody nie wyrządzono, t.j. gdyby zobowiązanie zostało wykonane, a zatem obejmuje wszystko to, co poszkodowany uzyskałby wskutek wykonania zobowiązania (vide pismo z dnia 3 sierpnia 2007 r. IS). Wypłacone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie stanowiło jedynie kwotę, o którą pomniejszony został Jego majątek, t.j. kwotę odszkodowania za przyznanie zaniżonej ilości akcji pracowniczych.

Szkoda, o której naprawienie wnosił Wnioskodawca, z całą pewnością nie miała zatem charakteru korzyści. Gdyby bowiem pracodawca prawidłowo zakwalifikował faktycznie wykonywaną przez Wnioskodawcę na jego rzecz pracę górniczą, staż pracy uprawniający do nabycia akcji zostałby wyliczony w wymiarze półtorakrotnym i Wnioskodawca otrzymałby tym samym większą ilość akcji pracowniczych. To oznacza z kolei, iż wyrządzona przez pracodawcę szkoda polegała na zmniejszeniu tego, co Wnioskodawcy się należało, a więc na zaniżeniu należnej Mu ilości akcji pracowniczych, zasądzone zaś przez Sąd odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie tej szkody.

Jak wynika zaś z utrwalonej w tym zakresie linii orzeczniczej: (...) funkcja społeczno-gospodarcza odszkodowania polega na wyrównaniu, a nie polepszeniu pozycji majątkowej poszkodowanego. Stratą (damnum emergens) jest zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów majątku, utraconym zaś zyskiem (lucrum cessans) - udaremnienie zwiększenia się majątku. (...) Istotą zwolnienia podatkowego jest fakt, iż świadczenie takie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz jedynie rekompensuje poniesioną stratę - w tym także w sferze niematerialnej. W konsekwencji uznania, że kwota, o której mowa w interpretacji stanowi odszkodowanie dla skarżącego, jej wysokość została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści (lurum cessans) oznacza, że spełnione są warunki zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy (vide wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 17 lutego 2010 r. I SA/Bd 680/09).

A skoro tak, to - zdaniem Wnioskodawcy - przedmiotowe odszkodowania korzysta ze zwolnienia podatkowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Wnioskodawca na podstawie wyroku sądowego otrzymał odszkodowanie odpowiadające różnicy pomiędzy ilością akcji, którą faktycznie otrzymał a tą, którą powinien otrzymać, gdyby pracodawca prawidłowo zakwalifikował pracę wykonywaną przez Wnioskodawcę, pomnożonej przez wartość nominalną akcji, t.j. 10 zł.

W kontekście powyższego uznać należy, iż ww. odszkodowanie obejmuje wyłącznie stratę jakiej doznał podatnik w związku z błędami popełnionymi przez byłego pracodawcę, a nie utratę zarobku, który byłby się urzeczywistnił gdyby zdarzenie wywołujące szkodę nie nastąpiło.

W konsekwencji, odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawcę korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.