ITPB2/415-238/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2008 (data wpływu 25 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego strażakom odszkodowania z tytułu niewypłacenia równoważnika za brak lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 25 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego strażakom odszkodowania z tytułu niewypłacenia równoważnika za brak lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Strażacy - na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 stycznia 1998 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania strażakom PSP równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego oraz szczegółowych zasad ich wypłaty i zwrotu (Dz. U. z 1998 r. Nr 15, poz. 67) oraz Rozporządzenia MSWiA z dnia 18 listopada 2005 r. w sprawie trybu przyznawania strażakom PSP równoważników pieniężnych za remont albo za brak lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 241, poz. 2033) mogą otrzymywać równoważnik pieniężny za brak lokalu. W Państwa przypadku dwóch strażaków pobierało w 2003 r. ww. świadczenia do momentu wydania decyzji Komendanta Miejskiego PSP z dnia 14 lipca 2003 r. wstrzymującej wypłatę. Postępowanie wyjaśniające uprawnienia strażaków do pobierania równoważnika za brak lokalu trwało kilka lat i zakończyło się wydaniem decyzji Komendanta Głównego PSP, a następnie Komendanta Wojewódzkiego PSP z dnia 24 października 2007 r. stwierdzającej nieważność decyzji Komendanta Miejskiego PSP wstrzymującej wypłatę. Wobec powyższego strażacy wystąpili z wnioskiem o wypłatę zaległej kwoty z tytułu równoważnika pieniężnego za brak lokalu (za okres od 2003 r. do chwili obecnej) wraz z odsetkami. Na mocy zawartego porozumienia pomiędzy Komendantem Miejskim PSP a strażakami w sprawie realizacji roszczenia z tytułu stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, strony ustaliły kwotę (będącą iloczynem liczby dni, za które równoważnik był należny i stawki dziennej, określonej w ww. rozporządzeniach) i termin zapłaty. Kwota odszkodowania i odsetki zostały wypłacone w styczniu 2008 r. Potrącona zaliczka na podatek dochodowy została odprowadzona na rachunek właściwego urzędu skarbowego w dniu 31 stycznia 2008 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacona kwota stanowi odszkodowanie wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy należało ją uznać za odszkodowanie wynikające z zawartych umów lub ugód stanowiące wyjątek w zwolnieniach (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g), czy potraktować jako wypłatę równoważnika za brak mieszkania i zastosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 77 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacona kwota jest odszkodowaniem wynikającym z zawartych umów lub ugód i nie korzysta ze zwolnienia podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, jednakże z innych ze względów niż wskazane we wniosku.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2006 r. sygn. akt SK 51/06 (opublikowanym w Dz. U. z 2006 r. Nr 226 poz. 1657) uznał, iż art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie, w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej, jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny podniósł, że co do zasady otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast kwestionowany przepis wyłącza zwolnienie odszkodowania ustalonego na mocy umowy lub ugody. Prowadzi to do sytuacji, w której odszkodowania ustalone na mocy ugody są opodatkowane, a przyznane wyrokiem sądu korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Konsekwencją takiego uregulowania jest naruszenie zasady równości wobec prawa, poprzez zróżnicowanie sytuacji osób, które uzyskały odszkodowanie na podstawie wyroku albo ugody. Ponadto wyłączenie zwolnienia odszkodowania ustalonego ugodą sądową, stoi w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego i prowadzi do rażącej niespójności rozwiązań prawnych.

Powyższe orzeczenie weszło w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, tj. 11 grudnia 2006 r. i ma zastosowanie do odszkodowań otrzymanych od tego dnia.

Ponadto art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, Komendant Miejski PSP podpisał z dwoma strażakami porozumienia w sprawie realizacji roszczenia wynikającego ze stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej w postaci wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu zaległości w wypłacie równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego, za okres od 2003 r. do chwili obecnej. W świetle wyżej poczynionych ustaleń, w tym powołanych przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, omawianych odszkodowań nie można zakwalifikować jako odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Powołany przez Wnioskodawcę przepis art. 417 ¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), stanowiący w sprawie przesłankę przyznania świadczenia, określa bowiem jedynie przesłanki powodujące powstanie roszczenia o odszkodowanie, nie ustalając wysokości ani zasad ustalania odszkodowania. Wskazać przy tym należy, iż w przypadku odszkodowań, których wysokość lub zasady przyznania wynikają z przepisów odrębnych ustaw - na zasadzie wyjątku - nie korzystają ze zwolnienia z podatku odszkodowania wynikające z zawartych ugód (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. g) ustawy), a takimi są odszkodowania, o których mowa we wniosku. Nadto, przedmiotowe odszkodowania nie są odszkodowaniami z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, bowiem nie zostały one przyznane na mocy wyroku bądź ugody sądowej.

Reasumując, stwierdzić należy, że przychód w postaci odszkodowania z tytułu zaległości w wypłacie równoważnika pieniężnego za brak lokalu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Informuje się, że w razie złożenia przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.