ITPB2/415-227/14/KK - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatnego działu spadku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2014 r. (data wpływu 3 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 3 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzono że:

każdy z nich w 1/3 części;

Następnie zgodnie z Postanowieniem Sądu Rejonowego w sprawie o dział spadku z wniosku Wnioskodawczyni i S.K., dokonano działu spadku po Z.K. oraz F.K. - w skład którego wchodzi nieruchomość zabudowana wraz z gruntem 0,0385 ha o wartości 200.000 zł, dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym prowadzona jest księga wieczysta.

Nieruchomość zabudowana została przyznana na wyłączną własność S.K., który tytułem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni, kwotę 100.000 zł będzie spłacał w 4 równych ratach po 25.000 zł (pierwsza do końca 2013 r., druga do końca 2014 r., trzecia do końca 2015 r., czwarta do końca 2016 r.). Suma zarządzonej spłaty nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego. Czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami.

Złożenie 25 listopada 2010 r. do Urzędu Skarbowego formularza SD-Z2 - Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, zostało dopełnione przed terminem 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Wobec powyższego zadano następujące pytania:

1. Czy spłata zarządzonej wartości udziału spadkowego przysługującego Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2. Czy każda z rat po wpływie (z końcem 2013 r. wpłynęła pierwsza rata 25.000 zł) podlega ewentualnemu opodatkowaniu podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dział spadku bez podatku dochodowego jest określony, jeżeli wartość otrzymanej przez podatnika spłaty w wyniku działu spadku (zniesienia współwłasności) mieści się w udziale jaki mu przysługiwał w spadku, nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonego udziału.

Wnioskodawczyni uważa, że nie ciąży na Niej obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku, która mieści się w udziale jaki Jej przysługiwał w spadku, stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego (zniesienia współwłasności) i także art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 ustawy). Zatem dla podatku dochodowego istotna z punktu widzenia ustalenia daty nabycia nieruchomości będącej przedmiotem spadku jest data śmierci spadkodawcy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Zgodnie z treścią art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzono że:

każdy z nich w 1/3 części;

Następnie zgodnie z Postanowieniem Sądu Rejonowego w sprawie o dział spadku z wniosku Wnioskodawczyni i S.K., dokonano działu spadku po Z.K. oraz F.K. - w skład którego wchodzi nieruchomość zabudowana wraz z gruntem 0,0385 ha o wartości 200.000 zł, dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym prowadzona jest księga wieczysta.

Nieruchomość zabudowana została przyznana na wyłączną własność S.K., który tytułem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni, kwotę 100.000 zł będzie spłacał w 4 równych ratach po 25.000 zł (pierwsza do końca 2013 r., druga do końca 2014 r., trzecia do końca 2015 r., czwarta do końca 2016 r.). Suma zarządzonej spłaty nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego. Czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami.

Złożenie 25 listopada 2010 r. do Urzędu Skarbowego formularza SD-Z2 - Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, zostało dopełnione przed terminem 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa wyjaśnić należy, że okoliczność, iż dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość, następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia. W związku z tym otrzymanie przez Wnioskodawczynię w wyniku działu spadku spłaty nie powoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bowiem jej wysokość nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego, a czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami. Bez znaczenia pozostaje fakt, że opisana spłata zostanie dokonana na Jej rzecz w ratach. W konsekwencji na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń