ITPB2/415-212/14/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2014 r. (data wpływu 27 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów zagranicznych - jest prawidłowe.

W dniu 27 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów zagranicznych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca podpisał kontrakt o świadczenie pracy z firmą mającą siedzibę na Cyprze, dalej jako Firma. Praca jest świadczona w Iraku. Wnioskodawca z tytułu świadczonej pracy otrzymuje wynagrodzenie za każdy dzień pobytu w pracy. Po ustalonym z Firmą czasie przyjeżdża do Polski. Za czas pobytu w Polsce nie otrzymuje wynagrodzenia. Wynagrodzenie za pracę jest wypłacane raz w miesiącu, w walucie USD, na rachunek bankowy Wnioskodawcy prowadzony w walucie USD. Po upływie uzgodnionego czasu Wnioskodawca, zgodnie z zawartą umową ponownie świadczy pracę w Iraku. Praca ta wykonywana jest głównie w systemie 28/28, tj. 28 dni pracy i 28 dni pobytu w Polsce.

Wnioskodawca do 20-go następnego miesiąca po otrzymaniu wynagrodzenia na rachunek bankowy wpłaca zaliczkę na podatek dochodowy na konto właściwego urzędu skarbowego w Polsce. Zaliczka obliczana jest wg skali podatkowej od kwoty uzyskanego przychodu przeliczonego na złote wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu pomniejszonego o równowartość diet z tytułu podróży służbowej za granicą (30%).

Wnioskodawca posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Firma nie potrąca z wynagrodzenia Wnioskodawcy podatku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy przychody uzyskane z pracy świadczonej przez Wnioskodawcę w Iraku podlegają opodatkowaniu w Polsce. Czy Wnioskodawca w sposób prawidłowy oblicza zaliczkę na podatek dochodowy.

Zdaniem Wnioskodawcy na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie natomiast do art. 4a ustawy o PIT, przepisy art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Natomiast art. 27 ust. 9 ustawy o PIT wskazuje, że jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

W art. 27 ust. 9a ustawy o PIT wskazano też, iż w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasady określone w ust. 9 stosuje się odpowiednio.

Z uwagi na fakt, iż Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Irakiem, dochody uzyskane przez Wnioskodawcę z tytułu pracy wykonywanej w tym kraju podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, z uwzględnieniem reguły określonej w art. 27 ust. 9 ustawy o PIT. Ponadto osoby pracujące za granicą (bez względu na kraj, w którym wykonują pracę) mają prawo pomniejszyć dochód osiągnięty za granicą o równowartość diet z tytułu podróży służbowej za granicą (zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT). Pomniejszenie to przysługuje za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy (stosunku służbowym, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy), o kwotę odpowiadającą 30% diety z tytułu podróży służbowej za granicą.

Ponadto Wnioskodawca ma prawo również pomniejszyć uzyskany przychód o koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy o PIT, gdyż osobom, które uzyskują przychody ze stosunku pracy (stosunku służbowego, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy), przysługują koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w tym przepisie. W 2014 r. zryczałtowane koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku pracy i stosunków pokrewnych wynosiły 111,25 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł. Jeżeli podatnik tego samego rodzaju przychody uzyskiwał od więcej niż jednego podmiotu albo od tego samego podmiotu, ale z tytułu kilku stosunków prawnych, wówczas roczne koszty nie mogą przekroczyć kwoty 2.002,05 zł. Jeśli miejsce pracy podatnika za granicą znajdowało się poza tymczasowym miejscem jego zamieszkania za granicą, wówczas podatnik może zastosować koszty w wysokości 139,06 zł miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668,72 zł. W przypadku gdy podatnik uzyskiwał przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku pracy, koszty nie mogą przekroczyć łącznie 2.502,56 zł za rok podatkowy.

Na podstawie art. 44 ust. 1a i 3a ustawy o PIT osoby zamieszkałe w Polsce, które bez pośrednictwa płatnika otrzymują z zagranicy dochody z umowy o pracę wykonywanej w kraju, są obowiązane do samodzielnego wpłacania w ciągu roku miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Zaliczka wynosi 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu (podatnik może zastosować wyższą stawkę, tj. 32%), obliczonego jako nadwyżka przychodów nad zryczałtowanymi kosztami uzyskania przychodów ze stosunku pracy oraz pomniejszonego o zapłacone w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne. Obliczoną zaliczkę na podatek zmniejsza się o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Zaliczki na podatek podatnik powinien wpłacać do urzędu skarbowego do 20-go następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego PIT-36.

Przychód uzyskany z wynagrodzenia w walucie USD, na rachunek bankowy prowadzony w walucie należy przeliczać natomiast na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że uzyskany przychód z pracy świadczonej w Iraku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na terytorium RP oraz, że w sposób prawidłowy ustala należną zaliczkę na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Miejsce opodatkowania dochodów z pracy, zgodnie z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania uzależnione jest nie tyle od podmiotu wypłacającego wynagrodzenie, co od miejsca wykonywania pracy. Zatem, zakres obowiązku podatkowego polskich rezydentów podatkowych wykonujących pracę za granicą modyfikowany jest przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z krajem, w którym praca jest wykonywana. Zgodnie z zasadą wyrażoną również w polskich umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody osób fizycznych mających miejsce zamieszkania w jednym z umawiających się państw, uzyskiwane z tytułu pracy najemnej świadczonej na terytorium drugiego państwa, mogą być opodatkowane w tym państwie, w którym praca ta jest rzeczywiście wykonywana. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii, gdzie uzyskiwane są wynagrodzenia w zamian za świadczoną pracę najemną, ma określenie miejsca jej wykonywania. Za miejsce wykonywania pracy należy uznać zawsze to miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, kiedy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie. Pierwszeństwo w opodatkowaniu dochodów z pracy najemnej ma zawsze to państwo, w którym praca jest wykonywana.

Polska dotychczas nie zawarła z Irakiem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W takim przypadku więc dochody osiągnięte przez osobę mającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce z tytułu pracy najemnej wykonywanej na terenie Iraku podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych i może mieć zastosowanie zasada określona w art. 27 ust. 9 lub 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 27 ust. 9a ww. ustawy w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasady określone w ust. 9 stosuje się odpowiednio.

Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym (art. 27 ust. 9 ww. ustawy).

Uwzględniając powyższe, metodę unikania podwójnego opodatkowania określaną jako metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia) stosuje się w przypadku, gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Zasada ta dotyczy również sytuacji, gdy z danym państwem Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z tą metodą, podatnik osiągający dochody z pracy najemnej za granicą ma obowiązek wykazać łączne dochody (zarówno krajowe, jak i zagraniczne) w zeznaniu, a od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej ma prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie. W przypadku natomiast gdy dochód został uzyskany w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a w państwie tym nie pobrano od niego podatku, dochód ten będzie opodatkowany w Polsce bez odliczania podatku.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Odnosząc się natomiast do kwestii odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy wskazać należy, że w myśl art. 44 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników ze stosunku pracy z zagranicy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a.

Zgodnie z art. 44 ust. 3a ww. ustawy podatnicy uzyskujący dochody, o których mowa w ust. 1a, są obowiązani w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień - w terminie złożenia zeznania podatkowego, wpłacać zaliczki miesięczne, stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Za dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody po odliczeniu miesięcznych kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 lub 9 oraz zapłaconych w danym miesiącu składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lub 2a. Przy obliczaniu zaliczki podatnik może stosować wyższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Na podstawie art. 3c ww. ustawy zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3a zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, zapłaconej w danym miesiącu ze środków podatnika.

Przepisy ust. 1a i 7 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Przepisy art. 27 ust. 9 i 9a stosuje się odpowiednio (art. 44 ust. 3e ww. ustawy).

Stosownie do art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy wolna od podatku dochodowego jest część przychodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 15.

Na podstawie art. 21 ust. 15 ww. ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 20, nie ma zastosowania do wynagrodzenia:

Dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z opodatkowania muszą być więc spełnione następujące warunki - osoba mająca nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce musi przebywać czasowo za granicą i uzyskiwać dochody ze stosunku pracy, przy czym nie mogą to być wynagrodzenia osób wymienionych w art. 21 ust. 15 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W świetle art. 22 ust. 2 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

Zasady odliczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne zostały natomiast uregulowane w art. 26 ust. 1 i art. 27b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych:

* odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 27b ust. 1 ww. ustawy podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:

* obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki (art. 27b ust. 2 ww. ustawy).

W sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca mający miejsce zamieszkania w Polsce otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pracy wykonywanej w Iraku. Przychód ten - w zakresie określonym w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - może zatem podlegać pomniejszeniu w wysokości odpowiadającej 30% diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju. Poza tym, uzyskiwany w walucie obcej przychód należy przeliczyć na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania tego przychodu. W przypadku stosunku pracy od tak uzyskanego przychodu można odliczyć miesięczne koszty uzyskania przychodu na zasadach określonych w cytowanym powyżej art. 22 ust. 2 ustawy oraz zapłacone w danym miesiącu przez Wnioskodawcę w Polsce składki na ubezpieczenie społeczne. Natomiast od tak ustalonego dochodu, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, Wnioskodawca ma obowiązek (stosując najniższą (18%) lub wyższą (32%) stawkę określoną w skali) wpłacać zaliczkę na podatek pomniejszoną, na zasadach określonych w art. 27b ustawy, o zapłaconą w danym miesiącu kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, 85-035 Bydgoszcz ul. Jana Kazimierza 5 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.