ITPB2/415-206/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2011 r. (data wpływu - 21 lutego 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 maja 2011 r. (data wpływu - 25 maja 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody pozasądowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody pozasądowej. Wniosek uzupełniono w dniu 25 maja 2011 r.

W przedmiotowym wniosku oraz w piśmie uzupełniającym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 23 października 2009 r. pracodawca rozwiązał z Panem - w oparciu o przepisy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika - umowę o pracę ze skutkiem w dniu 31 stycznia 2010 r.

W chwili wypowiedzenia stosunku pracy znajdował się Pan w okresie ochronnym (4 lata przed przejściem na emeryturę). Dodatkowo posiada Pan świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, które uprawnia do przejścia na emeryturę o 5 lat wcześniej (w wieku 60 lat). Wobec tego w dniu 30 października 2009 r. złożył Pan pozew do sądu pracy o uznanie rozwiązania stosunku pracy za bezskuteczne i ponowne zatrudnienie, o czym poinformował pracodawcę. Po pewnym czasie pracodawca zaproponował Panu wycofanie pozwu z sądu pracy i zawarcie ugody pozasądowej.

Przy zasięgnięciu porady prawnej dowiedział się Pan, że pracodawca ma prawo zwolnić pracownika znajdującego się w okresie ochronnym, ale z tego tytułu musi wypłacić pracownikowi odszkodowanie w kwocie równej rocznemu wynagrodzeniu za pracę (jako podstawę prawną wskazał Pan art. 23 p. 1 Kodeksu prawa cywilnego). W Pana przypadku była to kwota 55 440 zł. Ostatecznie przystał Pan na zaproponowaną przez pracodawcę ugodę pozasądową, którą zawarto w dniu 26 stycznia 2010 r. w kancelarii notarialnej.

Z kolei w dniu 11 lutego 2011 r. otrzymał Pan od pracodawcy PIT-11, z którego wynika, że z tytułu odszkodowania został potrącony podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy pracodawca postąpił zgodnie z prawem potrącając podatek z tytułu wypłaconego Panu odszkodowania.

Pana zdaniem, pracodawca niesłusznie potrącił podatek od wypłaconego odszkodowania, bowiem ugoda zawarta w kancelarii notarialnej powinna być traktowana na równi z ugodą zawartą w sądzie pracy. Wywodzi Pan to z tego, że sąd i notariusz są organami państwowymi. Zatem, w Pana opinii, powinien otrzymać z urzędu skarbowego zwrot potrąconego z ww. tytułu podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pana w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 przytoczonej ustawy źródłami przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast na mocy art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego w dniu 23 października 2009 r. pracodawca rozwiązał z Panem - w oparciu o przepisy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika - umowę o pracę z dniem 31 stycznia 2010 r.

W chwili dokonywania ww. czynności prawnej znajdował się Pan w okresie ochronnym (4 lata przed przejściem na emeryturę), a dodatkowo posiadał świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, które uprawnia do przejścia na emeryturę o 5 lat wcześniej. Wobec tego w dniu 30 października 2009 r. złożył Pan pozew do sądu pracy o uznanie rozwiązania stosunku pracy za bezskuteczne i ponowne zatrudnienie, o czym poinformował pracodawcę. Po pewnym czasie pracodawca zaproponował Panu wycofanie pozwu z sądu pracy i zawarcie ugody pozasądowej.

Przy zasięgnięciu porady prawnej dowiedział się Pan, że pracodawca ma prawo zwolnić pracownika znajdującego się w okresie ochronnym, ale z tego tytułu musi wypłacić pracownikowi odszkodowanie w kwocie równej rocznemu wynagrodzeniu za pracę (jako podstawę prawną wskazał Pan art. 23 p. 1 Kodeksu prawa cywilnego). W Pana przypadku była to kwota 55 440 zł. Ostatecznie przystał Pan na zaproponowaną przez pracodawcę ugodę pozasądową, którą zawarto w dniu 26 stycznia 2010 r. w kancelarii notarialnej.

Z kolei w dniu 11 lutego 2011 r. otrzymał Pan od pracodawcy PIT-11, z którego wynika, że z tytułu odszkodowania został potrącony podatek.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące uregulowania prawne wskazać należy, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ze zwolnienia korzystają tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia.

Z woli ustawodawcy ww. zwolnieniem nie zostały objęte m.in. odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Przy tym nie ma znaczenia status organu, przed którym strony zawarły ugodę.

Ponieważ, jak wynika ze stanu faktycznego, Wnioskodawca otrzymał przedmiotowe odszkodowanie na podstawie ugody pozasądowej, to stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy nie może ono korzystać ze zwolnienia przedmiotowego niezależnie od istnienia lub nieistnienia podstawy prawnej regulującej charakter odszkodowawczy oraz wysokość lub zasady ustalania tego rodzaju świadczeń pieniężnych.

Uzyskane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie może korzystać również ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, bowiem nie zostało otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

W związku z powyższym, ze względu na brak możliwości objęcia świadczenia pieniężnego otrzymanego przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej ugody którymkolwiek ze zwolnień przedmiotowych przewidzianych w art. 21 ust. 1, art. 52, art. 52a i art. 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stwierdzić, że stanowi ono przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem przy wypłacie ww. świadczenia płatnik, t.j. były pracodawca, zobowiązany był do pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.