ITPB2/415-154/14/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2014 r. (data wpływu 13 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pobrania zaliczki na podatek od wypłaconego odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pobrania zaliczki na podatek od wypłaconego odszkodowania.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Oświadczeniem z dnia 18 grudnia 2012 r. Wnioskodawca wypowiedział swojej pracownicy umowę o pracę na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2013 r. Pracownica wystąpiła do sądu pracy z pozwem o orzeczenie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę, przywrócenie do pracy i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, kwestionując przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę.

W dniu 15 stycznia 2014 r. w toku postępowania sądowego Wnioskodawca i pracownica zawarli ugodę sądową, zgodnie z którą:

1. Wnioskodawca (jako pozwany) zobowiązuje się zapłacić na rzecz powódki (pracownicy) kwotę 7.500 zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania, na konto powódki

2. Wnioskodawca (jako pozwany) zobowiązuje się wydać powódce (pracownicy) w miejsce dotychczasowego świadectwa pracy - świadectwo pracy, które w pkt 3 w miejsce zapisu dotychczasowego będzie miało zapis "rozwiązanie za porozumieniem stron - art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy" - w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania.

W wykonaniu powyższej ugody Wnioskodawca wypłacił powódce kwotę odszkodowania, pomniejszona o kwotę potrąconego przez Wnioskodawcę (jako płatnika) podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pracownica zakwestionowała prawidłowość postępowania Wnioskodawcy, powołując się na to, że jej zdaniem odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę podlega zwolnieniu od podatku dochodowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie wypłacone pracownicy w oparciu o opisaną wyżej ugodę sądową zawartą w dniu 15 stycznia 2014 r. podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota odszkodowania należnego pracownicy na mocy zawartej z Wnioskodawcą ugody nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, a Wnioskodawca jako płatnik miał obowiązek potrącić i odprowadzić od niej należny podatek, co też dokonał.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, ze wskazanymi w tym przepisie wyjątkami.

Z kolei zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są wyłącznie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw. Takim odszkodowaniem jest m.in. odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

W ocenie Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym odszkodowanie przyznane pracownicy nie było odszkodowaniem, o którym mowa w art. 56 w zw. z art. 45 Kodeksu pracy. W treści ugody bowiem - za zgodą obu stron - dokonano zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę z wypowiedzenia na porozumienie stron, a przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w takich przypadkach (choć jego przyznanie jest dopuszczalne na mocy porozumienia stron).

Jeżeli wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, za wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według Wnioskodawcy, przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania (rekompensaty), które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - przez co poszkodowany nie staje się bogatszy, choć mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym - jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane z tytułu utraconych korzyści. Takim świadczeniem jest w ocenie Wnioskodawcy odszkodowanie przyznane pracownicy na mocy opisanej ugody sądowej (stanowisko takie wyrażone zostało również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2013 r. IPPB4/415-442/13-3/JK4).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ww. ustawy).

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę.

W myśl art. 31 cytowanej ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b) ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, oświadczeniem z dnia 18 grudnia 2012 r. Wnioskodawca wypowiedział swojej pracownicy umowę o pracę na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2013 r. Pracownica wystąpiła do sądu pracy z pozwem o orzeczenie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę, przywrócenie do pracy i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, kwestionując przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę.

W dniu 15 stycznia 2014 r. w toku postępowania sądowego Wnioskodawca i pracownica zawarli ugodę sądową, zgodnie z którą:

1. Wnioskodawca (jako pozwany) zobowiązuje się zapłacić na rzecz powódki (pracownicy) kwotę 7.500 zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania, na konto powódki

2. Wnioskodawca (jako pozwany) zobowiązuje się wydać powódce (pracownicy) w miejsce dotychczasowego świadectwa pracy - świadectwo pracy, które w pkt 3 w miejsce zapisu dotychczasowego będzie miało zapis "rozwiązanie za porozumieniem stron - art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy" - w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania.

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że kwota wypłacona pracownicy wynika jedynie z ustaleń pomiędzy stronami ugody, ma charakter umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Treść ugody zawiera zmianę trybu rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem na porozumienie stron, a kwota odszkodowania ma rekompensować pracownicy utracone przez nią, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

W związku z tym należy uznać, iż określone w ugodzie świadczenie przyznane byłej pracownicy nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zastosowanie w sprawie nie znajdzie także przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, bowiem zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ww. ustawy, zwolnienie nie ma zastosowania do odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Tym samym wypłacone odszkodowanie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłą pracownicą stanowi dla niej przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, Wnioskodawca był zobowiązany obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.