ITPB2/415-117/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2011 r. (data wpływu - 31 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia skutków podatkowych wykupienia na rzecz funkcjonariusza Służby Więziennej uprawnienia do ulgowych przejazdów kolejowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia skutków podatkowych wykupienia na rzecz funkcjonariusza Służby Więziennej uprawnienia do ulgowych przejazdów kolejowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Za okres od dnia 16 sierpnia do 31 grudnia 2010 r. Zarząd Służby Więziennej wykupił dla funkcjonariuszy Służby Więziennej uprawnienia do przejazdu z ulgą 50% w komunikacji krajowej w klasie dowolnej w pociągach przewoźników reprezentowanych przez PKP. W związku z tym na podstawie pisma Zastępcy Dyrektora Generalnego SW z dnia 26 sierpnia 2010 r. pracodawca, t.j. Dyrektor Zakładu Karnego, dokonał Panu jako funkcjonariuszowi Służby Więziennej potrącenia z uposażenia kwoty 21,00 zł, jako podatek od tego świadczenia.

Wysokość tego dochodu, a co za tym i podatku obliczono według wskazania, że cena wykupu uprawnienia do przejazdu z ulgą 50% na jednego zatrudnionego funkcjonariusza wynosi 116,00 zł (wartość umowy z PKP podzielono przez ilość funkcjonariuszy), zatem potrącony podatek wyniósł 21,00 zł. Wszyscy otrzymali równą ("uśrednioną") wartość nieodpłatnego świadczenia od wykupionej ulgi, bez względu na to, czy w ogóle korzystali z ulgowych przejazdów koleją, a jeżeli tak, to ile razy i na jakiej długości trasy.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy obligatoryjne i "uśrednione" potrącenie z Pana uposażenia kwoty 21,00 zł tytułem podatku od przychodu wynikającego z wykupu uprawnienia do przejazdu z ulgą 50% w komunikacji krajowej w klasie dowolnej w pociągach przewoźników reprezentowanych przez PKP jest zgodne z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Pana, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wyłącznie dochody rzeczywiście uzyskane przez konkretnego podatnika (nie hipotetyczne lub "uśrednione"). Ustawa ta nie przewiduje żadnych wyłączeń od tej zasady. Aby pracodawca prawidłowo obliczył i odprowadził zaliczkę na podatek dochodowy, konieczne jest ustalenie dochodu konkretnego podatnika. Twierdzi Pan, że fakt udostępnienia funkcjonariuszom Służby Więziennej możliwości skorzystania z ulgowego przejazdu koleją do i z miejsca pracy (z którego korzysta tylko nieliczna grupa funkcjonariuszy) - przy czym zapłata przewoźnikowi za usługę transportową rozliczana jest w sposób ryczałtowy i nie pozwala na ścisłe określenie wartości tego świadczenia dla konkretnego funkcjonariusza - nie powoduje po Jego stronie powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na uwagę zasługuje również fakt, że w przeszłości funkcjonariusze Służby Więziennej korzystali już z ulg w przejazdach koleją i nie było wówczas podstawy do twierdzenia, iż stanowi to nieodpłatne świadczenie, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy, a przepisy w tej mierze się nie zmieniły. Ponadto takie ulgi przysługują też funkcjonariuszom innych służb mundurowych, którzy jednak nie odprowadzają jakiegokolwiek podatku z tego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Jak wynika z postanowień art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 przytoczonej ustawy wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast w myśl art. 11 ust. 2a ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Jeżeli zaś świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b).

Dla celów podatkowych pojęcie świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne bądź częściowo odpłatne przysporzenie majątku danej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy. Przedmiotem świadczeń nie są więc tylko rzeczy, lecz świadczone na rzecz podatnika usługi. Przychód może być wyrażony wyłącznie w pieniądzu, stąd też stanowią go nie tyle same świadczenia, lecz ich wartość.

Powyższe ustalenia wynikają z przyjętej zasady kompletności opodatkowania, w myśl której opodatkowaniu powinny podlegać niemal wszelkie przysporzenia majątkowe, a nie tylko te o charakterze pieniężnym.

W konsekwencji stwierdzić należy, że wykupione uprawnienie do przejazdów z ulgą 50% stanowi dla Pana, jako funkcjonariusza Służby Więziennej, nieodpłatne świadczenie, przy czym o powstaniu przychodu ze stosunku służbowego nie przesądza fakt skorzystania przez Niego z ww. uprawnienia, lecz samo otrzymanie prawa do skorzystania z ww. uprawnienia. Wartość tegoż świadczenia należy ustalać, kierując się treścią art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według cen zakupu. Z wniosku wynika, iż wartość uprawnienia do przejazdów z ulgą 50% w 2010 r. wynosi 116,00 zł w przeliczeniu na jednego funkcjonariusza. Zatem przychodem Pana jest przypadająca na Niego część wartości ww. uprawnienia, t.j. ulga w kwocie 116,00 zł, za którą nie musiał płacić.

Reasumując, wartość wykupionego w 2010 r. dla Wnioskodawcy uprawnienia do przejazdu z ulgą 50% w komunikacji krajowej w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez PKP stanowi w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy Jego przychód jako funkcjonariusza, który pracodawca miał obowiązek doliczyć do uposażenia i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.