ITPB2/415-1140/15/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2015 r. (data wpływu 18 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 6 sierpnia 2009 r. Wnioskodawca wraz z małżonką na podstawie aktu notarialnego nabył niezabudowaną działkę gruntową o pow. 0,1205 ha w miejscowości R., która zgodnie z planem zagospodarowania miejscowego została oznaczona jako teren do zabudowy mieszkaniowej - zabudowa jednorodzinna. Zakupioną nieruchomość nabyli w ramach ustawowej wspólności majątkowej. W dniu 10 października 2012 r. na ww. działce gruntowej zakończono budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

W dniu 26 września 2013 r. małżonkowie na podstawie aktu notarialnego dokonali podziału majątku wspólnego, dokonując jednocześnie rozdzielności majątkowej również w formie aktu notarialnego.

Majątek wspólny obejmował:

* zabudowaną nieruchomość o powierzchni 0,1205 ha położoną w miejscowości R., na której znajduje się budynek mieszkalny,

* samochód osobowy marki VOLVO S60.

W wyniku podziału majątku wspólnego prawo własności zabudowanej nieruchomości i samochodu osobowego od dnia sporządzenia aktu notarialnego przysługuje wyłącznie Wnioskodawcy. Z tytułu tego podziału na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca dokonał na rzecz swojej byłej małżonki spłaty w kwocie 140 000 zł. Wartość przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego określono na kwotę 280 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż w 2016 r. udziału wynoszącego 1/2 w nieruchomości zabudowanej wymienionej w stanie faktycznym będzie podlegać opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie nieruchomości po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, w której 1/2 udziału Wnioskodawca nabył w wyniku umowy o podział majątku wspólnego. Umowa podziału majątku obejmowała majątek (w tym nieruchomość, którą Wnioskodawca zamierza sprzedać) o wartości 280 000 zł. Małżonka w wyniku podziału majątku została spłacona w kwocie 140 000 zł, tzn. że wartość otrzymana w ramach podziału majątku mieści się w udziale jaki przysługiwał byłej małżonce w majątku wspólnym. Mimo podziału majątku dokonanego w dniu 26 września 2013 r. - w ocenie Wnioskodawcy - za moment nabycia nieruchomości do celów podatkowych przyjmuje się datę nabycia nieruchomości przez małżonków w tym przypadku 6 sierpnia 2009 r.

Grunt został nabyty w 2009 r. a zakończenie budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego nastąpiło 6 listopada 2012 r. W przypadku budowy domu przyjmuje się datę nabycia gruntu, jako datę od której należy liczyć okres 5 lat wymieniony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku Wnioskodawcy okres 5 lat upłynął z końcem 2014 r., w związku z czym, sprzedaż nieruchomości w 2016 r. nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizy wniosku wynika, że w dniu 6 sierpnia 2009 r. Wnioskodawca wraz z małżonką na podstawie aktu notarialnego nabył niezabudowaną działkę gruntową o pow. 0,1205 ha w miejscowości R., która zgodnie z planem zagospodarowania miejscowego została oznaczona jako teren do zabudowy mieszkaniowej - zabudowa jednorodzinna. Zakupioną nieruchomość nabyli w ramach ustawowej wspólności majątkowej. W dniu 10 października 2012 r. na ww. działce gruntowej zakończono budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

W dniu 26 września 2013 r. małżonkowie na podstawie aktu notarialnego dokonali podziału majątku wspólnego, dokonując jednocześnie rozdzielności majątkowej również w formie aktu notarialnego.

Majątek wspólny obejmował:

* zabudowaną nieruchomość o powierzchni 0,1205 ha położoną w miejscowości R., na której znajduje się budynek mieszkalny,

* samochód osobowy marki VOLVO S60.

W wyniku podziału majątku wspólnego prawo własności zabudowanej nieruchomości i samochodu osobowego od dnia sporządzenia aktu notarialnego przysługuje wyłącznie Wnioskodawcy. Z tytułu tego podziału na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca dokonał na rzecz swojej byłej małżonki spłaty w kwocie 140 000 zł. Wartość przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego określono na kwotę 280 000 zł.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału tego majątku, choć, jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku wspólnego małżonków dokonany w dniu 26 września 2013 r. nie był ekwiwalentny w naturze. O ekwiwalentnym podziale w naturze mówić bowiem można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek o tej samej wartości. Tymczasem na skutek dokonanej czynności Wnioskodawca stał się jedynym właścicielem nieruchomości i samochodu osobowego, należących wcześniej również do małżonki z obowiązkiem spłaty na Jej rzecz, a zatem podział majątku wspólnego rozpatrywać należy w kategoriach nabycia.

W konsekwencji - wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy - stwierdzić należy, że ww. nieruchomość, mającą być przedmiotem planowanej sprzedaży, Wnioskodawca nabył odpowiednio w 2009 r. w części odpowiadającej jego udziałowi w majątku wspólnym oraz w 2013 r. w związku z podziałem majątku dorobkowego małżeńskiego, w części przekraczającej udział w tym majątku dorobkowym.

W związku z tym sprzedaż zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym nieruchomość, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w ramach wspólności małżeńskiej nie będzie stanowiła źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie będzie rodziła obowiązku zapłaty podatku dochodowego, nastąpi bowiem po upływie okresu pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie gruntu.

Natomiast sprzedaż w 2016 r. nieruchomości w części, która odpowiada udziałowi nabytemu w 2013 r. w wyniku podziału majątku wspólnego będzie źródłem przychodu w rozumieniu powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według zasad obowiązujących od dnia 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, stosownie do art. 30e ust. 2, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Stosownie do ust. 3 tegoż artykułu wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Natomiast jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

W myśl art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Koszty nabycia lub koszty wytworzenia, o których mowa w ust. 6c, są corocznie podwyższane, począwszy od roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych rzeczy lub praw majątkowych, do roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiło ich zbycie, w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (art. 22 ust. 6f ustawy).

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 cytowanej ustawy).

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Reasumując, sprzedaż przez Wnioskodawcę w 2016 r. nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w części nabytej w 2013 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego ponad udział przysługujący Wnioskodawcy w tym majątku stanowić będzie źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskany z tego tytułu dochód podlegał będzie opodatkowaniu 19% podatkiem, o czym stanowi art. 30e tej ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.