ITPB2/415-1089/13/TJ - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie wspólnika spółki z o.o. dokonania darowizny udziałów tej spółce na rzecz osoby bliskiej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2013 r. (data wpływu 29 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla darczyńcy darowizny udziałów w spółce z o.o. - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla darczyńcy darowizny udziałów w spółce z o.o.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki z o.o. z siedzibą na terytorium Polski, tj. jest właścicielem udziałów tej Spółki. Wnioskodawca chciałby darować część lub całość posiadanych przez siebie udziałów osobie bliskiej. Osobą obdarowaną byłaby osoba fizyczna wymieniona w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji darowizna udziałów korzystałaby ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Umowa darowizny udziałów zostałaby zawarta na terytorium Polski. Wnioskodawca oświadcza dodatkowo, że jest obywatelem polskim, ma stałe miejsce zamieszkania w Polsce i jest polskim rezydentem podatkowym.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy z dokonaniem opisanej we wniosku darowizny łączy się możliwość zastosowania wobec Wnioskodawcy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności czy darowizna spowoduje powstanie u Niego przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, z dokonaniem opisanej we wniosku darowizny nie jest związana możliwość zastosowania wobec Niego przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Darowizna ta nie spowoduje powstania u Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W uzasadnieniu przedstawionego stanowiska Wnioskodawca wyjaśnia, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawy tej nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi natomiast, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny. W ocenie Wnioskodawcy z powyższych przepisów wynika zatem, że każda darowizna (w której obdarowanym jest osoba fizyczna), bez względu na przedmiot, a zatem również darowizna udziałów dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca powołuje interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 5 września 2013 r., znak IPTPB2/415-421/13-2/JR, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 czerwca 2011 r., znak IBPBII/1/415-347/11/MCZ i Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 stycznia 2011 r., znak IPPB2/415-915/10-2/AK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ze stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem udziałów w Spółce z o.o. Część lub całość posiadanych udziałów Wnioskodawca zamierza podarować osobie fizycznej, należącej do kręgu osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że udział w spółce z o.o. rozumiany jest zarówno jako część kapitału zakładowego, jak również jako ogół praw i obowiązków wspólnika w stosunku spółki, przy czym oznacza on jednocześnie uczestnictwo wspólnika w spółce. Na etapie tworzenia spółki udział oznacza w swej treści zobowiązanie wspólnika wynikające z umowy spółki do wniesienia wkładów oraz spełnienia dodatkowych świadczeń oraz prawo wspólnika do uczestniczenia w podejmowaniu decyzji przez organy spółki oraz prawo do wypłaty części zysku. Natomiast po wniesieniu wkładu i zarejestrowaniu spółki udział oznacza prawo wspólnika do uczestnictwa w podejmowaniu decyzji w spółce i prawo do zysku.

Z kolei na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Natomiast jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c).

Z kolei za przychody z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7, uważa się, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Z powyższego wynika więc, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną z jednego ze źródeł przychodów, który nie został zwolniony z opodatkowania lub od którego nie zaniechano poboru podatku, stosownie do przepisów Ordynacji podatkowej, w tym przychody z kapitałów pieniężnych, do których zaliczyć można m.in. odpłatne zbycie udziałów w spółce z o.o. Skoro więc, jak to przedstawiono w treści wniosku, Wnioskodawca planuje dokonać darowizny udziałów w Spółce z o.o. na rzecz osoby fizycznej zaliczanej do kręgu osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, to czynność taka, jako nieodpłatna, nie spowoduje powstania dla Niego żadnego dochodu. Powyższe sprawia, że w opisanej sytuacji nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty tego podatku.

Przy czym wyjaśnić należy, że dla powyższej oceny bez znaczenia pozostaje wskazany przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu własnego stanowiska art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten odnosi się bowiem wyłącznie do podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a uzyskany przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Skoro w opisanej we wniosku sytuacji Wnioskodawca jest podmiotem przekazującym pod tytułem darmym (w drodze darowizny) określone świadczenie majątkowe (udziały w Spółce z o.o.) to nie uzyskuje On żadnego przysporzenia ani w podatku od spadków i darowizn ani - jak wykazano wyżej - w podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym brak jest możliwości zastosowania wskazanego przez Wnioskodawcę przepisu art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zaznaczyć również należy, że norma prawna zawarta w ww. przepisie odnosi się w swojej dyspozycji do przychodu podlegającego przepisom o podatku od spadków i darowizn, a nie - jak wskazuje Wnioskodawca - do czynności cywilnoprawnej, na podstawie której jest on osiągany.

Z tego też względu tutejszy organ nie mógł podzielić w pełni stanowiska Wnioskodawcy co do oceny skutków prawnych przedstawionego we wniosku zdarzenia, pomimo faktu, że co do skutku jest ono zbieżne ze stanowiskiem przedstawionym przez organ. W konsekwencji tego zobowiązany był do uznania stanowiska Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W kwestii powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych wyjaśnić należy, że dotyczą one skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, jakie może wywołać dla osób obdarowanych (a nie jak w niniejszej sprawie darczyńcy) nabycie w drodze darowizny określonych składników majątkowych. Tym samym, pomimo że tutejszy organ w pełni podziela stanowiska w nich przedstawione, nie mogły one wywołać żadnego skutku w kwestii oceny stanowiska Wnioskodawcy przedstawionego w niniejszej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.