ITPB2/415-1088/10/MU

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 listopada 2010 r. (data wpływu 23 listopada 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 lutego 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 lutego 2011 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w 1993 r. kupił dwie działki budowlane, jedną o powierzchni 687 m ² drugą o powierzchni 890 m ² (ogółem 1.577 m ²). Dla tych dwóch działek założono jedną księgę wieczystą. W 1997 r. małżonkowie kupili działkę budowlaną o powierzchni 2.061 m ^2. Działki Wnioskodawca kupił będąc w związku małżeńskim i stanowiły one wspólność majątkową. Do wspólnego majątku należał również domek letniskowy oraz samochód osobowy marki Fiat 126p. W 2004 r. nastąpiło sądowe rozwiązanie małżeństwa - za porozumieniem stron, bez orzekania o winie. W 2009 r. zakończył się podział majątku, w wyniku którego majątek dorobkowy został podzielony w ten sposób, że Wnioskodawca posiadał w dalszym ciągu dwie działki budowlane, jedną o powierzchni 687 m ² - wycenioną przez biegłego rzeczoznawcę sądowego na kwotę 47.100 zł, drugą o powierzchni 890 m ² - wycenioną przez rzeczoznawcę sądowego na kwotę 61.000 zł. Natomiast była żona otrzymała działkę budowlaną o powierzchni 2.061 m ^2, którą biegły rzeczoznawca sądowy wycenił na kwotę 86.700 zł, ponadto domek letniskowy oraz samochód marki Fiat 126p. Wycena została wykonana w dniu 1 grudnia 2007 r. Ogólna wartość wspólnego majątku wyceniona została na kwotę 195.800 zł. Podział majątku dokonany był bez obowiązku spłat i dopłat.

W październiku 2010 r. Wnioskodawca sprzedał działkę o powierzchni 687 m ² za kwotę 90.000 zł. Pieniądz te nie zostały przeznaczone na cele mieszkaniowe.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek z tytułu sprzedaży nieruchomości, jeśli tak to w jakiej wysokości, czy też jest z niego zwolniony.

Wnioskodawca uważa, że skoro kupił działkę budowlaną w 1993 r. i zapłacił od jej zakupu podatek to przez cały czas był jej właścicielem. Pięcioletni okres uwalniający od zapłaty podatku ze sprzedaży należy liczyć od roku, w którym wspólnie z byłą żoną nabył nieruchomość t.j. od 1993 r., a nie od zakończenia podziału majątku t.j. od 2009 r. W związku z tym nie będzie musiał zapłacić podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości, gdyż sprzedaż nastąpiła po upływie pięciu lat od jej nabycia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia m.in. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, dla oceny skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości decydujące znaczenie ma ustalenie momentu ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w 1993 r. kupił dwie działki budowlane, jedną o powierzchni 687 m ^2, drugą o powierzchni 890 m ² (ogółem 1.577 m ²). Dla tych dwóch działek założono jedną księgę wieczystą. W 1997 r. małżonkowie kupili działkę budowlaną o powierzchni 2.061 m ^2. Działki Wnioskodawca kupił będąc w związku małżeńskim i stanowiły one wspólność majątkową. Do wspólnego majątku należał również domek letniskowy oraz samochód osobowy marki Fiat 126p. W 2004 r. nastąpiło sądowe rozwiązanie małżeństwa - za porozumieniem stron, bez orzekania o winie. W 2009 r. zakończył się podział majątku, w wyniku którego majątek dorobkowy został podzielony w ten sposób, że Wnioskodawca posiadał w dalszym ciągu dwie działki budowlane, jedną o powierzchni 687 m ² - wycenioną przez biegłego rzeczoznawcę sądowego na kwotę 47.100 zł, drugą o powierzchni 890 m ² - wycenioną przez rzeczoznawcę sądowego na kwotę 61.000 zł. Natomiast była żona otrzymała działkę budowlaną o powierzchni 2.061 m ^2, którą biegły rzeczoznawca sądowy wycenił na kwotę 86.700 zł, ponadto otrzymała domek letniskowy oraz samochód marki Fiat 126p. Wycena została wykonana w dniu 1 grudnia 2007 r. Ogólna wartość wspólnego majątku wyceniona została na kwotę 195.800 zł. Podział majątku dokonany był bez obowiązku spłat i dopłat.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy). Wspólność ta trwa do ustania małżeństwa. Z chwilą ustania małżeństwa wspólność ta ulega przekształceniu. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy mając na względzie ujęty we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że podział majątku dorobkowego małżonków w 2009 r. nie był ekwiwalentny. O ekwiwalentnym bowiem podziale w naturze mówić można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku wspólnego, każdy ze współwłaścicieli otrzymuje na wyłączną własność majątek tej samej wartości. Tymczasem Wnioskodawca nabył na własność nieruchomości o wartości 108.100 zł, a jego była małżonka otrzymała z kolei nieruchomości i ruchomość o wartości 87.700 zł. Powyższe przesądza zatem o nie ekwiwalentnym podziale majątku wspólnego.

Tak więc w sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca przedmiotowe działki budowlane nabył:

* w 1993 r. w części mieszczącej się w Jego udziale w majątku wspólnym,

* w 2009 r. t.j. w dniu podziału majątku dorobkowego małżeńskiego w części przekraczającej ten udział w majątku dorobkowym.

Mając zatem na uwadze przytoczone przepisy, uznać należy, iż uzyskany przez Wnioskodawcę przychód ze sprzedaży nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w roku 1993 nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż została bowiem dokonana po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału w tej nieruchomości. W konsekwencji nie stanowi ona źródła przychodu w rozumieniu ww. przepisów.

Natomiast, odpłatne zbycie ww. nieruchomości, w części nabytej w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego w 2009 r. t.j. w części przekraczającej udział Wnioskodawcy w tym majątku, nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ww. ustawy).

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, co wynika z treści art. 19 ust. 1 ustawy, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 cytowanej ustawy).

Jednakże na podstawie powołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 cytowanej ustawy.

Stosownie do art. 21 ust. 25 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 21 ust. 27 ww. ustawy, w przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 28 za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

Dodatkowo ustawodawca w art. 21 ust. 29 ww. ustawy wskazuje, iż w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c, stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a-c oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c.

Należy również wskazać, iż przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30).

Reasumując, stwierdzić należy, iż uzyskany przez Wnioskodawcę dochód ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w 2009 r. - w wyniku podziału majątku - podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy, chyba, że Wnioskodawca spełni warunki do zwolnienia przewidziane w treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy.

Natomiast sprzedaż nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 1993 r. nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż sprzedaż tej części nastąpiła po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.