ITPB1/4511-682/16-2/DR - Skutki podatkowe sprzedaży samochodu osobowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2016 r. (data wpływu 26 lipca 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20 października 2016 r. (data wpływu 27 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży samochodu osobowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 lipca 2016 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży samochodu osobowego. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 20 października 2016 r. (data wpływu 27 października 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z mężem w dniu 24 listopada 2014 r. nabyła używany samochód osobowy (rok produkcji 1998 r.) za kwotę 4700 zł (słownie: cztery tysiące siedemset złotych). Samochód stanowił majątek wspólny Wnioskodawczyni oraz jej Męża. Wnioskodawczyni wraz z Mężem prowadziła wspólne gospodarstwo rolne o powierzchni 9,02 ha. W dniu 23 grudnia 2014 r. Mąż Wnioskodawczyni zmarł. W dniu 8 stycznia 2015 r. w kancelarii notarialnej sporządzony został akt poświadczenia dziedziczenia, poświadczający, że spadek po zmarłym Mężu, Wnioskodawczyni nabyła ustawowo w 1/2 części. Następnie w styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 z uwzględnieniem udziału w ww. aucie. W dniu 11 lutego 2015 r. omawiany samochód osobowy został zbyty za łączną kwotę w wysokości 4700 zł (słownie: cztery tysiące siedemset złotych). Tym samym Wnioskodawczyni zbyła odziedziczony udział w przedmiotowym aucie.

W piśmie z dnia 20 października 2016 r. (data wpływu 27 października 2016 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni dodała, że wraz z Mężem, prowadząc gospodarstwo rolne, byli rolnikami ryczałtowymi niepodlegającymi obowiązkowi rozliczania z podatku od towarów i usług. Ponadto Wnioskodawczyni nabyła 1/2 części spadku po zmarłym Mężu, zaś pozostałą część udziału (1/2 części spadku) nabyła Córka Wnioskodawczyni, która również złożyła zgłoszenie w Urzędzie Skarbowym o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 dotyczące ww. samochodu. Zarówno w chwili sprzedaży jak i w dniu sporządzenia wniosku Wnioskodawczyni prowadziła gospodarstwo rolne i była rolnikiem ryczałtowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy sprzedaż opisanego samochodu osobowego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i czy Wnioskodawczyni ma obowiązek złożyć zeznanie podatkowe z uwzględnieniem przychodu ze zbycia ww. pojazdu?

Zdaniem Wnioskodawczyni - jest Ona zwolniona z uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od zbycia udziału w samochodzie osobowym, który został nabyty na majątek wspólny Wnioskodawczyni i Jej Męża. Podkreślić należy, że Wnioskodawczyni prowadziła wraz z Mężem gospodarstwo rolne. Ponadto po śmierci Małżonka Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy SD-Z2 z uwzględnieniem powyższego pojazdu. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Jednocześnie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż auto zostało zbyte za taką samą kwotę, za którą zostało nabyte tzn. Wnioskodawczyni nie osiągnęła zysku ze sprzedaży przedmiotowego pojazdu. Powyższe czynniki wpływają na zwolnienie omawianej sprzedaży auta - udziału w aucie, z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ww. ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zatem nabycie przedmiotowego samochodu osobowego w drodze spadku podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, lecz nie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast, gdy spadkobierca w okresie późniejszym uzyskuje przychody z tytułu sprzedaży nabytego w spadku składnika majątkowego, bądź praw majątkowych, to opodatkowanie przychodów z tej sprzedaży regulują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Sprzedaż jest bowiem odrębną od nabycia czynnością prawną. Czynność odpłatnego zbycia samochodu osobowego podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy bowiem innego rodzaju przychodu niż uprzednie nabycie w drodze spadku. Oba zdarzenia prawne, zarówno nabycie i późniejsza sprzedaż, są odrębnymi, kolejnymi czynnościami, które należy ocenić niezależnie od siebie pod względem skutków prawnych, jakie wywołały. Stąd też podlegają opodatkowaniu różnymi podatkami. Stanowisko to potwierdza jednomyślnie orzecznictwo sądowe np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 maja 2013 r. sygn. akt II FSK 1905/11.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że źródłem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych na podstawie ww. przepisu jest tylko taka sprzedaż, która łącznie spełnia następujące przesłanki:

* nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej,

* została dokonana przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Zgodnie z art. 922 ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jego następców prawnych.

W myśl art. 924 ustawy - Kodeks cywilny, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Przepis art. 43 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 z późn. zm.) stanowi, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z Mężem nabyła samochód osobowy w dniu 24 listopada 2014 r. do majątku wspólnego, za kwotę 4700 zł. Mąż Wnioskodawczyni zmarł 23 grudnia 2014 r. Spadek po zmarłym Mężu Wnioskodawczyni oraz Jej Córka nabyły po połowie. W dniu 11 lutego 2015 r. ww. samochód został sprzedany za kwotę 4700 zł.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że u Wnioskodawczyni wystąpiły dwie daty nabycia udziałów w przedmiotowym samochodzie osobowym - w dniu zakupu samochodu do majątku wspólnego 24 listopada 2014 r. oraz w dniu śmierci Męża 23 grudnia 2014 r. (poprzez nabycie 1/2 części udziału Męża w ww. samochodzie tytułem spadku). Innymi słowy Wnioskodawczyni nabyła 1/2 udziału w samochodzie dnia 24 listopada 2014 r. oraz 1/4 udziału w samochodzie w dniu 23 grudnia 2014 r. (łącznie posiadała zatem 3/4 udziału w samochodzie). W stosunku do pierwszej daty termin półroczny upłynął z dniem 31 maja 2015 r. natomiast w odniesieniu do drugiej z dniem 30 czerwca 2015 r. Oznacza to, że sprzedaż samochodu w lutym 2015 r., a więc przed upływem półrocznego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi dla Wnioskodawczyni w całości źródło przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przychodem uzyskanym ze sprzedaży samochodu przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca w którym nastąpiło jego nabycie jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, którą Wnioskodawczyni uzyskała od kupującego, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

W myśl art. 24 ust. 6 ww. ustawy, dochodem z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, jeżeli przychód z odpłatnego zbycia nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia rzeczy a kosztem ich nabycia, zmniejszona o wartość nakładów poczynionych w czasie posiadania rzeczy.

W związku z tym, że Wnioskodawczyni nabyła 1/2 udziału w samochodzie odpłatnie, natomiast 1/4 udziału nieodpłatnie (w drodze spadku po zmarłym Mężu), należy wskazać, że koszt nabycia pojazdu, poniesiony przez Wnioskodawczynię, odnosi się wyłącznie do udziału nabytego odpłatnie tj. 1/2 udziału we własności pojazdu nabytego w dniu 24 listopada 2014 r.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziału w samochodzie osobowym dokonanego przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie udziału, ustalony zgodnie z powołanym wyżej art. 24 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy, według obowiązującej skali podatkowej. Jeśli z odpłatnego zbycia udziałów w samochodzie osobowym w dniu 11 lutego 2015 r. nabytych odpowiednio w dniu 24 listopada 2014 r. oraz w drodze spadku w dniu 23 grudnia 2014 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochód w wysokości powodującej powstanie należnego podatku dochodowego, to jest zobowiązana do jego zapłaty.

Jeżeli jednak w wyniku zbycia samochodu, o którym mowa we wniosku - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie - po stronie Wnioskodawczyni nie wystąpił dochód, a cena uzyskana ze sprzedaży nie odbiegała od wartości rynkowej, to nie jest Ona zobowiązana do uiszczenia podatku.

Niemniej na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym składanym za 2015 r. przychodu z tytułu zbycia (sprzedaży) samochodu, kosztów uzyskania przychodu poniesionych w celu uzyskania przychodu oraz wyniku (różnicy) tych dwóch elementów, tj. dochodu lub straty. Przychód ten, winien być wykazany w zeznaniu rocznym PIT-36 (formularzu właściwym dla rozliczenia podatku za 2015 r.) w wierszu zatytułowanym "Odpłatne zbycie rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy". Każdy bowiem podatnik, sprzedając rzecz przed upływem pół roku od jej nabycia, zobowiązany jest do wykazania

w zeznaniu rocznym przychodu, kosztów jego uzyskania oraz wyniku tej transakcji, czyli dochodu lub straty.

Końcowo, odnosząc się wprost do stanowiska przedstawionego we wniosku, stwierdzić należy, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny.

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia "gospodarstwo rolne" w celu jego wyjaśnienia odwołać się należy, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 617).

W myśl art. 2 ust. 1 powołanej ustawy za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Powyższe przepisy jednoznacznie wskazują, że przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży przedmiotowego samochodu osobowego, nie jest objęty zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Samochód osobowy nie jest nieruchomością ani częścią nieruchomości wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego.

Reasumując, sprzedaż przedmiotowego samochodu osobowego stanowiła źródło przychodu wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast dochód z tego tytułu nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało ocenić jako nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.