ITPB1/423-1/07/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 ust. 1 oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko "E" S.A. z siedzibą w T. przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2007 r. (data wpływu 4 lipca 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od prawnych w zakresie prawidłowości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na składki z tytułu ubezpieczenia od strat finansowych, które Spółka może ponieść w wyniku działań jej zarządu, rady nadzorczej, prokurentów - jest prawidłowe.

W dniu 4 lipca 2007 r. Spółka złożyła do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej prawidłowości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na składki z tytułu ubezpieczenia od strat finansowych, które Spółka może ponieść w wyniku działań jej zarządu, rady nadzorczej oraz prokurentów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza zawrzeć polisę ubezpieczeniową z tytułu strat finansowych powstałych wskutek działań członków jej organów statutowych (zarządu, rady nadzorczej) oraz prokurentów. Umowa ubezpieczenia majątkowego zaliczałaby się do grupy 16 działu II załącznika do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.) - "ubezpieczenie różnych ryzyk finansowych". Konstrukcja ww. umowy zakłada, że ubezpieczającym i ubezpieczonym jest spółka kapitałowa, która ubezpiecza swój interes majątkowy, analogicznie jak w innych ubezpieczeniach mienia (np. od różnych zdarzeń losowych, od ognia, od kradzieży z włamaniem, od utraty zysku, itp.).

Spółka podkreśliła, że nie będzie to umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osób pełniących funkcje, albowiem nie chroni ona interesów osób odpowiedzialnych za szkodę, gdyż osoby te nie są ubezpieczonymi i nie eliminuje ich odpowiedzialności za szkody jakie mogą wyrządzić. Odmiennie niż w umowie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, gdzie przedmiotem ochrony jest odpowiedzialność cywilna określonej osoby za szkody, które może ona wyrządzić osobom trzecim i przedmiotem ochrony jest interes majątkowy sprawcy szkody. Natomiast w przypadku zawarcia ubezpieczenia będącego przedmiotem zapytania ochronie podlega interes majątkowy spółki jako ubezpieczającego i ubezpieczonego.

W piśmie złożonym do tut. organu w dniu 13 sierpnia 2007 r., stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku w zakresie opisanego zdarzenia przyszłego, Spółka wskazała ponadto, że ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej wprowadza dalsze rozróżnienie ryzyk finansowych określonych w grupie 16 Działu II załącznika ("ubezpieczenia różnych ryzyk finansowych"), jednak określenie tych ryzyk jest na pewnym poziomie ogólności.

Przedmiotem ubezpieczenia, które Spółka zamierza zawrzeć, mają być straty, jakie Spółka może ponieść wskutek działań jej organów statutowych (zarządu, rady nadzorczej). Można więc tę umowę zaliczyć do ryzyk wskazanych w grupie 16 punkcie 10 załącznika do ustawy - "inne straty finansowe", chociaż przedmiot ubezpieczenia zawiera też elementy określone w punkcie 4 grupy 16. ("ubezpieczenie utraty zysku"), w punkcie 6 ("ubezpieczenie nieprzewidzianych wydatków handlowych"), w punkcie 7 ("ubezpieczenie utraty wartości rynkowej") i w punkcie 9 ("pośrednie straty handlowe). Przedmiotem tego ubezpieczenia ma być bowiem strata. W warunkach ubezpieczenia przewidziano definicję tej straty, za którą uważa się "określony w pieniądzu uszczerbek majątkowy poniesiony przez spółkę, obejmujący w szczególności szkody wyrządzone w związku z niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem przez organ czynności służbowych". Zakres ubezpieczenia obejmuje zarówno stratę rzeczywistą (damnum emergens), jak i korzyści utracone wskutek działania bądź zaniechania członka organu. Wypadkiem ubezpieczeniowym jest więc zaistnienie straty zdefiniowanej w ten sposób. Świadczeniem z umowy ubezpieczenia jest zaś odszkodowanie wyrównujące opisaną wyżej stratę.

Konstrukcję przedmiotowego ubezpieczenia można przyrównać do innych ubezpieczeń klasyfikowanych do Grupy 16, Działu II - "Inne ryzyka finansowe", funkcjonujących na polskim rynku ubezpieczeniowym, takich jak ubezpieczenie utraty zysku (Business Interruption), ubezpieczenie kosztów wycofania produktów z rynku (Recall Costs), ubezpieczenie kosztów naprawy budowli (Decenniall). W każdym z tych ubezpieczeń przedmiotem ubezpieczenia jest interes majątkowy ubezpieczonego. Spółka podkreśliła, że możliwość takich rozwiązań wprowadza również ostatnia nowelizacja Kodeksu cywilnego, która w art. 822 stwierdza, że przedmiotem ubezpieczenia może być każdy interes majątkowy. W omawianym ubezpieczeniu, ubezpieczonym interesem majątkowym są straty poniesione przez Spółkę wskutek działań jej organów.

Ze względu na różnorodność stanów faktycznych objętych zakresem ubezpieczenia, wyczerpujący opis wszystkich możliwych wypadków powodujących wypłatę odszkodowania nie jest możliwy. Jako najbardziej reprezentatywne przykłady szkód, które byłyby objęte ubezpieczeniem Spółka wymieniła:

* straty Spółki spowodowane przez zawarcie przez zarząd niekorzystnej umowy, której realizacja przynosi ubezpieczonej Spółce przychody nie pokrywające kosztów,

* straty Spółki wynikłe z wyboru przez zarząd nierzetelnego kontrahenta,

* straty Spółki wynikające z konieczności wypłaty odszkodowania wynikające z naruszenia praw pracowniczych,

* straty Spółki wynikające z niekorzystnych inwestycji.

W każdym z wyżej wskazanych stanów faktycznych uprawnionym do otrzymania odszkodowania będzie, jako ubezpieczony, Spółka. Tym sposobem ochronie podlega jej interes majątkowy. W związku z tym na ochronę ubezpieczeniową nie miałyby wpływu ewentualne zmiany w składzie osobowym organu Spółki. Jej ciągłość zostałaby zachowana w razie jakichkolwiek zmian w tym zakresie.

W związku z powyższym Spółka zadała następujące pytanie.

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na składki z tytułu ubezpieczenia od strat finansowych, które Spółka może ponieść w wyniku działań jej organów statutowych podczas wykonywania ich funkcji.

Zdaniem Spółki w świetle przepisów art. 15 ust. 1 oraz 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wydatki na składki z tytułu przedmiotowego ubezpieczenia, tak jak wydatki na składki z tytułu ubezpieczenia mienia, winny stanowić koszt uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje za prawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z powyższego uregulowania wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są wydatki, których poniesienie ma na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów oraz wydatki, które nie zostały określone w katalogu wykluczeń z kosztów podatkowych. Tak więc wszystkie poniesione wydatki po wyłączeniu z nich enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy stanowić mogą koszt uzyskania przychodów zarówno, o ile poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu lub służy zabezpieczeniu czy zachowaniu źródła przychodów. Zatem są to koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy.

Wydatkami, które nie pozostają w bezpośrednim związku z przychodami są niewątpliwie poniesione wydatki związane z zakupem polisy ubezpieczenia od różnych ryzyk finansowych. Trudno bowiem przypisać poniesiony wydatek z tego tytułu do konkretnego przychodu, a tym samym dokonać identyfikacji i konkretyzacji przychodu uzyskanego w następstwie tego rodzaju wydatku.

Z opisu zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku wynika, że Spółka zamierza zawrzeć umowę ubezpieczenia z tytułu różnych ryzyk finansowych, która stanowić ma produkt ubezpieczeniowy obejmujący ochronę od szeregu ryzyk finansowych takich jak "ryzyko utraty zysku", "ryzyko nieprzewidzianych wydatków handlowych", "ryzyko utraty wartości rynkowej", "ryzyko pośrednich strat handlowych oraz ryzyko innych strat finansowych". Jak wyraźnie wskazała Spółka nie będzie to umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osób pełniących funkcję, albowiem nie chroni ona interesów osób odpowiedzialnych za szkodę, gdyż osoby te nie będą ubezpieczonymi i polisa nie eliminuje odpowiedzialności tych osób za szkody jakie mogą wyrządzić. Odmiennie niż w umowie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w przypadku zawarcia ubezpieczenia będącego przedmiotem zapytania ochronie podlega interes majątkowy spółki jako ubezpieczającego i ubezpieczonego.

Wobec tego, że przedmiotem ubezpieczenia różnych ryzyk finansowych będzie szeroko pojęta ochrona interesu majątkowego Wnioskodawcy przed zdarzeniami, które mogłyby narazić go na stratę, tym samym poniesienie przedmiotowych wydatków należy uznać za racjonalne działanie podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą - wydatki z tego tytułu podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć można bowiem te wydatki, które nie zostały przez ustawodawcę wyłączone jako nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów i które służą m.in. zabezpieczeniu źródła przychodów, a do takich będą należeć zapłacone przez Spółkę składki ubezpieczeniowe w ramach ww. ubezpieczenia strat finansowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.