ITPB1/415-915/14/DP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2014 r. (data wpływu: 9 września 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz córki - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz córki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni od 2001 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej odzieży. Jest "płatnikiem" podatku od towarów i usług, przychody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowane są w całości tym podatkiem. Wnioskodawczyni nie ma sprzedaży zwolnionej. Zatrudnia pracowników.

W sierpniu Wnioskodawczyni przekazała całe przedsiębiorstwo nieodpłatnie córce, która zarejestrowała wcześniej działalność gospodarczą o takim samym profilu jak Wnioskodawczyni. Córka Wnioskodawczyni będzie kontynuowała tę działalność. Przekazane zostały: lokal sklepowy, środki trwałe, wyposażenie i towar handlowy w całości wraz z zobowiązaniami finansowymi w stosunku do dostawców jak i należnościami od odbiorców.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy dla celów podatku dochodowego Wnioskodawczyni może przyjąć, że skoro przekazuje nieodpłatnie, w formie darowizny, to wartość tej darowizny będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych (po spełnieniu dodatkowych warunków - zgłoszenie do US SD2-2).

Czy przekazany towar handlowy (zapis w podatkowej księdze przychodów i rozchodów) powinien zostać skorygowany ze znakiem minus w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawczyni uważa, że przekazanie całego przedsiębiorstwa córce będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz, że ma obowiązek dokonać korekty zapisu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (kolumna 10 ze znakiem minus) o wartość przekazanego towaru handlowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zauważyć przy tym należy, że katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania "w szczególności". W związku z powyższym w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 552Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.

Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "darowizna", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Z powyższego wynika, że w przypadku przekazania przedsiębiorstwa innemu podmiotowi, przedmiotem tego przekazania są wszelkie składniki majątkowe funkcjonalnie związane z tym przedsiębiorstwem, o ile na podstawie czynności prawnej będącej podstawą przekazania, bądź przepisów szczególnych, nie zostały z niego wyłączone.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni od 2001 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej odzieży. W sierpniu Wnioskodawczyni przekazała całe przedsiębiorstwo nieodpłatnie córce, która zarejestrowała wcześniej działalność gospodarczą o takim samym profilu jak Wnioskodawczyni. Córka Wnioskodawczyni będzie kontynuowała tę działalność. Przekazane zostały: lokal sklepowy, środki trwałe, wyposażenie i towar handlowy w całości wraz z zobowiązaniami finansowymi w stosunku do dostawców jak i należnościami od odbiorców.

Odnosząc przedstawiony we wniosku opisu stanu faktycznego do cytowanych uprzednio przepisów, należy wskazać, że w przypadku darowizny przedsiębiorstwa mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym przekazanie przedsiębiorstwa w drodze darowizny nie wywołuje skutków podatkowych u darczyńcy.

W szczególności zauważyć należy, że po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże - co do zasady - powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem składników majątku wykorzystywanych w tej działalności. W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Mając na względzie, że darowizna wskazanych we wniosku składników majątku, wchodzących w skład darowanego na rzecz córki przedsiębiorstwa jest czynnością prawną nieodpłatną, stwierdzić należy, że w związku z jej dokonaniem nie powstał po stronie Wnioskodawczyni przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności nie powstanie przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w cytowanym uprzednio art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 11 o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju (...).

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne wskazać należy, że wydatki na nabycie towarów handlowych - przekazanych córce w drodze darowizny - nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów darczyńcy. Zatem przekazanie w formie darowizny zaewidencjonowanych wcześniej w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wydatków poniesionych na nabycie towarów handlowych, wywołuje ten skutek, że z chwilą dokonania darowizny towarów handlowych, Wnioskodawczyni powinna dokonać korekty kosztów. Nie można bowiem uznać, że wydatki poniesione na przekazane w formie darowizny towary handlowe, poniesione zostały w celu uzyskania przychodów. Korekty należy dokonać w dacie przekazania darowizny w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów ze znakiem (-) lub kolorem czerwonym - zgodnie z postanowieniami § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1037).

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz przytoczone regulacje prawne należy wskazać, że darowizna prowadzonego przez Wnioskodawczynię przedsiębiorstwa - w warunkach opisanych we wniosku - nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Natomiast wydatki na nabycie towaru handlowego zaewidencjonowane wcześniej w podatkowej księdze przychodów i rozchodów należy wyksięgować z kosztów. Korekty należy dokonać w dacie przekazania darowizny w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów ze znakiem (-) lub kolorem czerwonym - zgodnie z postanowieniami § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.