ITPB1/415-900b/10/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2010 r. (data wpływu 20 września 2010 r.), uzupełnionym w dniu 19 listopada 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

* w zakresie obowiązku sporządzania informacji PIT-8C - jest nieprawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

W dniu 20 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wykonywania obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest radcą prawnym świadczącym usługi prawnicze w ramach spółki partnerskiej, a także prowadzi w tym zakresie jednoosobową działalność gospodarczą. Usługi są przez niego świadczone co do zasady za wynagrodzeniem, jednak w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej zamierza rozpocząć świadczenie usług prawniczych również nieodpłatnie. Nieodpłatność będzie w tym wypadku miała charakter wyłącznie charytatywny, a więc będzie działaniem nakierowanym na pomoc osobom najbardziej jej potrzebującym, niedysponującym przy tym środkami finansowymi pozwalającymi na wystąpienie o nią na warunkach panujących na rynku usług prawniczych. Brak odpłatności Wnioskodawca zamierza uzależnić przede wszystkim od osoby klienta (w szczególności od jego statusu majątkowego), a także charakteru sprawy. Nieodpłatnej pomocy prawnej Wnioskodawca zamierza udzielać przede wszystkim osobom, które nie są w stanie pokryć jej kosztów, a potrzebują jej ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową w której się znalazły. Ponadto, nieodpłatna pomoc prawna będzie obejmowała przede wszystkim drobne sprawy, ewentualnie będzie udzielana ww. osobom w sprawach o szczególnym znaczeniu w ich życiu (np. ciężka choroba, śmierć bliskich, rażąco krzywdzące działania organów władzy publicznej, sprawy w których przedmiot sporu stanowi istotną część majątku klienta). Nieodpłatne doradztwo prawne będzie zjawiskiem marginalnym w działalności Wnioskodawcy, i w jego ocenie będzie działaniem pro publico bono, bowiem będzie zmierzało do zapewnienia pomocy prawnej osobom, których nie stać na korzystanie z usług profesjonalnego doradcy prawnego. W ocenie Wnioskodawcy podejmowanie takich działań korzystnie wpłynie na jego wizerunek, będąc tym samym najskuteczniejszą formą reklamy. Z doświadczenia Wnioskodawcy wynika bowiem, że wielu jego klientów zgłosiło się do niego z polecenia innych osób, zadowolonych z jakości świadczonych usług. Renoma i dobra opinia mają istotne znaczenie w branży usług prawniczych. Prowadzenie działalności wskazanej wyżej jest zdaniem Wnioskodawcy działaniem o istotnym znaczeniu dla działalności przez niego prowadzonej, z uwagi na fakt, że konkurencja na rynku usług prawniczych jest bardzo duża, a w jego ocenie jest to skuteczna forma reklamy. W sposób oczywisty zatem można stwierdzić związek świadczonych nieodpłatnie usług z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem i celowość ich świadczenia z punktu widzenia osiągnięcia w przyszłości przychodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 4).

Czy w związku z nieodpłatnym świadczeniem usług prawniczych w opisanych wyżej warunkach Wnioskodawca ma obowiązek obliczania, pobierania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od beneficjentów jego pomocy i sporządzania informacji, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku obliczenia, pobrania i wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Nie istnieje bowiem żaden przepis nakładający na niego obowiązek pełnienia funkcji płatnika, w szczególności nie nakładają na niego takiego obowiązku art. 31-41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie na nim również ciążył obowiązek składania jakichkolwiek zeznań i deklaracji, w szczególności obowiązek sporządzenia informacji, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 4 w kwestii obowiązku sporządzania informacji PIT-8C uznaje się za nieprawidłowe. W pozostałej części uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Spośród źródeł przychodów w art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy, ustawodawca wymienił tzw. "inne źródła".

Według przepisu art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera bowiem jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do tego źródła.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68a ww. ustawy wolna od podatku dochodowego jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 100 zł; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

Należy wskazać, iż ustawą z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 75, poz. 473), z dniem 20 maja 2010 r. zmieniono m.in. brzmienie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 1 pkt 3 ww. ustawy zmieniającej, art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w nowym brzmieniu stanowi, iż wolna od podatku dochodowego jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym. Przepis ten - w myśl art. 6 ww. ustawy zmieniającej - ma zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2010 r.

Jednocześnie podkreślić należy, iż o zasadności kwalifikacji świadczeń podatników nie może decydować nazwa określonej czynności prawnej, nadana przez strony. Przesądzające znaczenie ma rzeczywisty charakter danego zdarzenia gospodarczego (czynności prawnej).

Z brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przedmiotowe zwolnienie dotyczy nieodpłatnych świadczeń uzyskiwanych przez podatników, którzy nie są związani ze świadczeniodawcą żadnym stosunkiem cywilnoprawnym.

Podstawową przesłanką zastosowania omawianego zwolnienia jest otrzymanie od świadczeniodawcy nieodpłatnego świadczenia w związku z jego promocją lub reklamą.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia "nieodpłatnego świadczenia". Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za "nieodpłatne świadczenie" uznać należy świadczenia nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne" (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN Warszawa 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Przedmiotowe zwolnienie w praktyce ma zastosowanie do nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych w ramach akcji promocyjno - reklamowych, w czasie których wręcza się drobne gadżety reklamowe i promocyjne takie jak: kalendarze, upominki i drobne prezenty w postaci materiałów piśmiennych. Tym samym nieodpłatne świadczenie to świadczenie stanowiące przysporzenie tylko po stronie obdarowanego nie związane z żadnym wzajemnym zobowiązaniem "obdarowanego" na rzecz "darczyńcy".

Ponadto, żeby stwierdzić, czy przedmiotowe świadczenia korzystają z ww. zwolnienia należy rozstrzygnąć czy są one otrzymywane przez uczestników w związku z promocją lub reklamą Spółki.

Przyjmując definicję promocji i reklamy zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, za reklamę uważa się rozpowszechnianie informacji o towarach i ich zaletach, natomiast promocja obejmuje rozmaite czynności zwłaszcza reklamowe, wystawiennicze, podjęte dla poinformowania o walorach oferowanego produktu. Promocja i reklama ma co do zasady na celu zwiększenie popytu na towary lub usługi sprzedawane przez podmiot prowadzący akcję promocyjne i reklamowe. Jednakże zasadą jest, iż reklama i promocja są skierowane do faktycznych bądź potencjalnych odbiorców tych towarów lub usług w celu zachęcenia ich do dokonania zakupu.

W świetle zapisu art. 42a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (PIT-8C).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza świadczyć na rzecz osób, które znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej bezpłatne usługi prawnicze. Nieodpłatne doradztwo będzie zjawiskiem marginalnym w działalności Wnioskodawcy i jako działanie pro publico bono będzie zmierzało do zapewnienia pomocy prawnej osobom, których nie stać na korzystanie z usług profesjonalnego doradcy prawnego. W ocenie Wnioskodawcy podejmowanie takich działań korzystnie wpłynie na jego wizerunek, będąc tym samym najskuteczniejszą formą reklamy, co pozwoli w efekcie pozyskać nowych klientów.

Mając na uwadze powyższe, nieodpłatnie wykonana w ramach reklamy usługa prawnicza, w sytuacji gdy jednorazowa jej wartość nie przekroczy 200 zł, będzie zwolniona od podatku dochodowego, co wynika z treści w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy.

Natomiast jeżeli wartość wykonanej usługi przekroczy kwotę 200 zł, będzie stanowić ona dla otrzymującego przychód podlegający opodatkowaniu, jako nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 11 ust. 2a pkt 1 ustawy i będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy.

Tym samym Wnioskodawca (świadczeniodawca) zgodnie z art. 42a ww. ustawy zobowiązany będzie do sporządzenia informacji według wzoru na druku PIT-8C o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego, następnego roku przekazać podatnikom oraz urzędom skarbowym, właściwym według ich miejsca zamieszkania.

Wobec tego nieprawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy według którego nie jest on zobowiązany do składania informacji, o której mowa w art. 42a ustawy.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji stanowisko tutejszego organu oparte zostało na założeniu, iż odbiorcami ww. świadczeń związanych z promocją lub reklamą są osoby fizyczne nie prowadzące pozarolniczej działalności gospodarczej - dla których otrzymanie świadczeń stanowiłoby przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ww. ustawy. Podkreślić bowiem należy, że zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy - jak wynika wprost z jego treści - dotyczy świadczeń, o których mowa w art. 20 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.