ITPB1/415-849/14/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2014 r. (data wpływu: 25 sierpnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów oraz możliwości opodatkowania podatkiem liniowym uzyskiwanych dochodów - jest prawidłowe.

W dniu 25 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów oraz możliwości opodatkowania podatkiem liniowym uzyskiwanych dochodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w 2000 r. zarejestrował prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania - PKD 70.22.Z. Jest to przeważający rodzaj działalności. Faktyczna działalność Wnioskodawcy polega na wydawaniu opinii na rzecz organów władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, wykonywanie na zlecenie sądu lub prokuratora, (na podstawie właściwych przepisów), określonych czynności jako rzeczoznawca ekonomiczny, biegły sądowy a przede wszystkim prowadzenie postępowań naprawczych i upadłościowych jako nadzorca sądowy lub syndyk masy upadłości.

Należne Wnioskodawcy wynagrodzenie z tytułu prowadzenia postępowań naprawczych lub upadłościowych jak również wydawania opinii jako biegły sądowy kwalifikowane są przez organy administracji państwowej, sądy lub prokuratury do źródła przychodów o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. działalność wykonywana osobiście.

Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od ww. wynagrodzeń zgodnie z dyspozycją art. 41 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pobiera i odprowadza do właściwego urzędu skarbowego płatnik.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje działalności wykonywanej osobiście przez określenie cech, lecz wskazuje w art. 13 jakiego rodzaju przychody kwalifikuje się do tej działalności.

Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 z późn. zm.) syndyk jest wyznaczany przez sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Sąd orzeka również o wynagrodzeniu syndyka i o zwrocie poniesionych przez niego wydatków (art. 162-167 powołanej ustawy).

Wyznaczenie Wnioskodawcy - w drodze postanowienia sądu i zgodnie z ww. przepisami prawa upadłościowego - jako nadzorcy sądowego lub syndyka masy upadłości danego podmiotu gospodarczego według art. 157 ust. 4 Prawa upadłościowego i naprawczego, kwalifikuje syndyka jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy nie ma charakteru umownego, gdyż sposób określenia jego wysokości regulują odrębne przepisy.

Zawodowa działalność Wnioskodawcy jest ściśle związana z kwalifikacjami zawodowymi (doktorat z ekonomii i licencja syndyka). Ma ona profesjonalny charakter, syndyk dokonuje czynności we własnym imieniu, na rachunek upadłego (art. 160 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze), a jako biegły sądowy - w imieniu własnym na rzecz sądu i na jego zlecenie. Działalność Wnioskodawcy cechuje się ciągłością i powtarzalnością podejmowanych działań oraz zorganizowaniem.

Wykonywanie tej działalności zawodowej - czynności syndyka, nadzorcy sądowego, biegłego sądowego uniemożliwia wykonywanie jej np. na podstawie umowy o pracę.

Wobec powyższego zadano następujące pytania.

1. Czy wynagrodzenie biegłego sądowego, wynagrodzenie nadzorcy sądowego, syndyka można zaliczyć do źródła przychodów o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 tj. do pozarolniczej działalności gospodarczej.

2. Czy wynagrodzenie biegłego sądowego, wynagrodzenie nadzorcy sądowego, syndyka zaliczone do źródła przychodów o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza, można opodatkować zgodnie z art. 30c ust. 1 - podatek liniowy.

Ad. 1

Z uwagi na fakt, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje działalności wykonywanej osobiście przez określenie cech, lecz wskazuje w art. 13 jakiego rodzaju przychody kwalifikuje się do tej działalności Wnioskodawca uważa, że składając stosowne oświadczenie (czynności wykonuje w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej), organom władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sądom, prokuratorom, policji na zlecenie których wykonuje te czynności jako rzeczoznawca ekonomiczny, biegły sądowy, przychody te może zakwalifikować zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3) jako pozarolniczą działalność gospodarczą.

W ocenie Wnioskodawcy, wypłacane mu wynagrodzenie z tytułu prowadzenia postępowań naprawczych lub upadłościowych (czynności syndyka i nadzorcy sądowego), może również zakwalifikować do źródła przychodów o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3) - pozarolnicza działalność gospodarcza.

Potwierdzeniem słuszności takiego stanowiska jest wydana w dniu 21 listopada 2013 r. przez Ministra Finansów interpretacja ogólna Nr DD3/033//181/CRS/13/RD-90955/13 a mianowicie, że przychody uzyskiwane z tytułów wymienionych w art. 13 pkt 6 ustawy mogą być zaliczone do źródła przychodów - pozarolniczą działalność gospodarcza, pomimo iż są wymienione w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody osiągane ze źródła o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza, pozwalają mu wybrać sposób opodatkowania tych dochodów zgodnie z art. 30c - "podatek liniowy", po złożeniu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania (art. 9a ust. 2).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 powołanej ustawy, źródłami przychodów są odpowiednio:

* działalność wykonywana osobiście,

* pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zatem nie są przychodami z działalności gospodarczej takie przychody, które zostały zaliczone przez ustawodawcę do pozostałych źródeł przychodów znajdujących się w katalogu źródeł przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy), tj.m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Ustawodawca wyraźnie bowiem rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodu m.in. z działalności wykonywanej osobiście oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej; dokonany podział ma charakter rozłączny.

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Należy zauważyć, że przychodu z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego, nadzorcy sądowego lub syndyka, nie zalicza się do przychodu uzyskiwanego z tytułu umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Użycie przez ustawodawcę w art. 13 pkt 6 ww. ustawy słowa "zleca" nie oznacza, że mamy do czynienia z umową zlecenia. Zlecenie dokonania czynności ma bowiem swoje źródło w stosownych przepisach prawa.

Ponadto należy podkreślić, że na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące działalność gospodarczą równocześnie wykonywały na zlecenie sądu, prokuratury czy innych podmiotów określone czynności i osiągały z tego tytułu przychody. W takim przypadku zachodzi jednak konieczność zakwalifikowania osiąganych w ten sposób przychodów do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stwierdzić należy, że kwalifikacja wynagrodzenia z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego sądowego, nadzorcy sądowego lub syndyka do określonego źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych jest zależna od formy w jakiej dana osoba wykonuje swoją działalność zawodową.

Jeżeli biegły sądowy, nadzorca sądowy lub syndyk swoją działalność zawodową wykonuje w formie organizacyjnej, w ramach której osiąga dochody kwalifikowane do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, a czynności podejmowane przez niego w charakterze biegłego, nadzorcy sądowego lub syndyka są wykonywane w ramach tej działalności, wówczas wynagrodzenie z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów z tego źródła, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast swoją działalność zawodową prowadzi w innej formie, np. w ramach stosunku pracy, wówczas wynagrodzenie z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego, nadzorcy sądowego lub syndyka należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Działalność Wnioskodawcy polega na: wydawaniu opinii na rzecz organów władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, wykonywaniu na zlecenie sądu lub prokuratora określonych czynności jako rzeczoznawca ekonomiczny, biegły sądowy a przede wszystkim prowadzenie postępowań naprawczych i upadłościowych jako nadzorca sądowy lub syndyk masy upadłościowej. Działalność zawodowa Wnioskodawcy jest ściśle związana z jego kwalifikacjami zawodowymi. Ma ona profesjonalny charakter, syndyk dokonuje czynności we własnym imieniu, na rachunek upadłego, a jako biegły sądowy - w imieniu własnym na rzecz sądu i na jego zlecenie. Działalność Wnioskodawcy cechuje się ciągłością, powtarzalnością podejmowanych działań oraz zorganizowaniem.

Odnosząc powołane wyżej przepisy prawa do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że jeżeli czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w charakterze biegłego sądowego, nadzorcy sądowego oraz syndyka są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to przychody osiągane z tego tytułu należy zakwalifikować jako przychody z działalności gospodarczej, o której mowa art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W myśl art. 9a ust. 2 ww. ustawy, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów - pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Zgodnie z art. 9a ust. 4 ww. ustawy, wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W myśl art. 30c ust. 1 ww. ustawy, podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub ust. 7, z zastrzeżeniem art. 29, 30, 30d, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Deklarując wybór 19% podatku liniowego podatnik musi uwzględnić przesłanki określone w art. 9a ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w sposób określony w art. 30c i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.

Z powyższych przepisów wynika, iż możliwość opodatkowania dochodów 19% "podatkiem liniowym" dotyczy tylko i wyłącznie dochodów uzyskanych ze źródła "pozarolnicza działalność gospodarcza". Przy czym, możliwość opodatkowania "podatkiem liniowym" jest wyłączona w stosunku do podatników, którzy w wyniku prowadzenia tej działalności uzyskują przychody z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy i usługi te są tożsame z czynnościami, które podatnik (a w przypadku wykonywania ww. działalności w formie spółki osobowej chociażby jeden ze wspólników) wykonywał, bądź wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

Reasumując, otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego sądowego, nadzorcy sądowego oraz syndyka Wnioskodawca może zaliczyć do źródła przychodów o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 - działalność gospodarcza, jeżeli czynności te wykonywane są w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto, uzyskiwany przez Wnioskodawcę dochód z ww. działalności może być opodatkowany na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod warunkiem, że nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.