ITPB1/415-814/09/DP - Zasady dokumentowania zakupu towarów handlowych na potrzeby opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2009 r. (data wpływu 20 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie dokumentowania zakupu towarów handlowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie dokumentowania zakupu towarów handlowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego odzieżą, opodatkowaną zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.). Towary przeznaczone do dalszej odsprzedaży Wnioskodawca nabywa między innymi na terenie Irlandii, w sklepach prowadzących sprzedaż detaliczną. Z uwagi na niewielką ilość i wartość nabywanych towarów handlowych, sprzedawcy na terenie Irlandii nie chcą wystawiać faktur za zakupione towary, a jedynie paragony potwierdzające dokonanie transakcji. Na paragonach widoczne są: dane podmiotu sprzedającego, ilość, cena jednostkowa, wartość każdego towaru oraz łączna wartość. Paragony wystawiane są w funtach. Zakupione towary transportowane są własnym środkiem transportu na teren Polski i sprzedawane osobom fizycznym w Polsce.

Wnioskodawca w momencie zakupu towaru sporządza dowód wewnętrzny na podstawie otrzymanych paragonów zawierający: dane identyfikacyjne podatnika, dane identyfikacyjne sprzedawcy towaru, datę zakupu, datę wystawienia dowodu, ilość i cenę jednostkową towaru oraz wartość łączną i podpis. Dowody wewnętrzne Wnioskodawca przechowuje wraz z dowodami zakupu towaru.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dokumentowanie zakupu towarów handlowych dokonanego na terenie Irlandii poprzez dowód wewnętrzny zawierający: dane podatnika, dane sprzedawcy towarów, datę zdarzenia, ilość zakupionego towaru, cenę jednostkową oraz łączną wartość zakupu każdego towaru, podpis podatnika sporządzony na podstawie paragonu otrzymanego od sprzedawcy zawierającego: dane sprzedawcy, datę dokonania zakupu, ilość zakupionego towaru, jego cenę jednostkową oraz wartość łączną jest wystarczającym dokumentem spełniającym wymogi postawione w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w związku z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz jakie konsekwencje z punktu widzenia prawidłowego rozliczania z budżetem w zakresie zryczałtowanego podatku od osób fizycznych może ponieść podatnik.

Zdaniem Wnioskodawcy - zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne "do udokumentowania zakupu towarów stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów".

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, dokumentowanie zakupu towarów handlowych innych niż wymienione w § 14 ust. 1 i 2 (które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie) winno odbywać się przy użyciu jednego z dowodów wymienionych w § 12 ust. 3, czyli: faktur VAT, w szczególności faktur VAT marża, faktur VAT MP, dokumentów celnych, rachunków oraz faktur korygujących i not korygujących lub innych dowodów wymienionych w § 13 i 14 stwierdzających fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

Zgodnie z § 13 pkt 5 za dowód księgowy uważa się również inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2.

Tym samym sporządzone dowody wewnętrzne zawierające informacje zawarte w § 12 ust. 3 pkt 2 na podstawie otrzymanego paragonu od sprzedawcy z Irlandii stanowią dokument księgowy wyszczególniony w § 13 pkt 5, co stanowi spełnienie warunków określonych w art. 4 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku.

Jeżeli jednak sporządzenie przedmiotowego dowodu nie jest wystarczające do udokumentowania zakupu towarów handlowych to brak odpowiedniego dowodu nie skutkuje w żadnym wypadku uszczupleniem zobowiązania podatkowego w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych i nie powoduje żadnych negatywnych konsekwencji w zakresie prawidłowego rozliczania się z budżetem w zakresie tegoż podatku, ponieważ ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym nie przewiduje negatywnych konsekwencji za brak prawidłowego udokumentowania zakupu towarów handlowych przez podatników prowadzących działalność w zakresie handlu towarami opodatkowanych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) podatnicy oraz spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów, zwaną dalej "ewidencją", z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a.

Szczegółowe warunki, jakie powinna spełniać ewidencja prowadzona na potrzeby zryczałtowanego podatku, określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. Nr 219, poz. 1836 z późn. zm.). Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję przychodów według wzoru określonego w załączniku do rozporządzenia tj. ewidencjonują w porządku chronologicznym: datę wpisu, datę uzyskania przychodu, numer dowodu na podstawie którego dokonano wpisu, kwotę przychodu. W ewidencji przychodów nie ewidencjonuje się kosztów nabycia towarów.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, do udokumentowania zakupu towarów handlowych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, tj. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).

W myśl postanowień § 12 ust. 3 ww. rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:

* oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Zgodnie z § 12 ust. 4 ww. rozporządzenia, dowód księgowy powinien być sporządzony w języku polskim. Treść dowodu musi być pełna i zrozumiała; dopuszczalne jest stosowanie skrótów ogólnie przyjętych. Jeżeli w dowodzie podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, podatnik posiadający ten dowód jest obowiązany przeliczyć walutę obcą na złote, po obowiązującym w dniu dokonania operacji kursie, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym. Wynik przeliczenia należy zamieścić w wolnych polach dowodu lub w załączniku do dowodu sporządzonego w walucie obcej.

Stosownie do § 13 ww. rozporządzenia, za dowody księgowe uważa się również:

Ponadto zgodnie z § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, na udokumentowanie zapisów w księdze dotyczących niektórych kosztów (wydatków) mogą być sporządzane dowody wewnętrzne zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków, określające przy zakupie nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach - przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Dowody wewnętrzne należą do dowodów własnych wystawionych przez podatnika w celu zaewidencjonowania operacji gospodarczej nieudokumentowanej innym dowodem.

Jednakże zgodnie z § 14 ust. 2 cytowanego rozporządzenia, dowody wewnętrzne mogą dotyczyć wyłącznie wymienionych w tym przepisie zdarzeń gospodarczych, a więc:

Enumeratywnie wskazany katalog wydatków, które mogą być udokumentowane dowodami wewnętrznymi, o których mowa w § 14 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, jest katalogiem zamkniętym nie może zostać rozszerzony o inne wydatki niewyszczególnione w tym przepisie. Świadczy o tym użycie w § 14 wyrazu "wyłącznie". W katalogu tym nie zostały wymienione wydatki na zakup towarów handlowych od podmiotów zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego odzieżą sprowadzaną z Irlandii, opodatkowaną zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Na zakupioną odzież otrzymuje Pani od kontrahentów irlandzkich paragony potwierdzające dokonanie transakcji.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne, stwierdzić należy, że wydatki na zakup towarów handlowych, które ponosi Pani w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą powinny każdorazowo być udokumentowane fakturami, bądź rachunkami, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Sytuacja opisana we wniosku nie mieści się w zakresie § 14 ust. 2 ww. rozporządzenia, wymieniającego wprost, kiedy na udokumentowanie niektórych kosztów (zakupu towarów) mogą być sporządzane dowody wewnętrzne. Paragony, ani sporządzone na ich podstawie dowody wewnętrzne nie stanowią również dowodów, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2 ww. rozporządzenia,

Ponadto wskazać należy, iż z cytowanego uprzednio przepisu art. 15 § 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wynika, że podatnicy, którzy wybrali jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych zobowiązani są m.in. do posiadania i przechowywania dowodów zakupu spełniających wymogi określone przepisami rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Z treści art. 17 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wynika, iż w przypadku nieprowadzenia ewidencji lub prowadzenia jej niezgodnie z warunkami wymaganymi do uznania jej za dowód w postępowaniu podatkowym, a także w przypadku stwierdzenia istnienia związków gospodarczych podatnika, o których mowa w art. 25 ustawy o podatku dochodowym, organ podatkowy określi wartość niezaewidencjonowanego przychodu, w tym również w formie oszacowania, i określi od tej kwoty ryczałt zgodnie z ust. 2. Ryczałt, o którym mowa w ust. 1, stanowi pięciokrotność stawek, o których mowa w art. 12, które byłyby zastosowane do przychodu w przypadku jego ewidencjonowania; ryczałt ten nie może być wyższy niż 75 % przychodu, o którym mowa w ust. 1 (ust. 2).

W powyższych przepisach zawarte zostały tzw. normy kompetencyjne, wyrażające ciążący na organie podatkowym obowiązek określenia wobec podatnika, który nie prowadzi ewidencji lub prowadzi ją bez zachowania warunków do uznania jej za dowód w postępowaniu podatkowym, wartości niezaewidencjonowanego przychodu, w tym również w drodze oszacowania, a także obowiązek określenia od tej kwoty ryczałtu obliczonego według stawki stanowiącej pięciokrotności stawki właściwej dla danej działalności, nie wyższej jednak niż 75 % przychodu.

Dokumentacja podatkowa ma istotne znaczenie dowodowe, gdyż służy nie tylko podatnikowi - do prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania przychodów osiąganych z prowadzonej działalności gospodarczej, ale również organom podatkowym - do zweryfikowania poprawności danych wykazanych w zeznaniu podatkowym.

W sytuacji, gdy ewidencja przychodów prowadzona jest nierzetelne lub wadliwe, organ podatkowy ma kompetencje do ustalenia czy i w jakim zakresie można prawidłowo wyznaczyć podstawę opodatkowania w oparciu o rzetelne dowody wynikające z ksiąg, a w przypadku, gdy dowody wynikające z ewidencji nie wystarczają do ustalenia opodatkowania, również do zbadania innych istniejących dowodów, w tym dowodów zakupu towarów. Natomiast, gdy postępowanie dowodowe na zasadach ogólnych nie wystarczy do ustalenia podstawy opodatkowania, konsekwencją będzie dokonanie oszacowania podstawy opodatkowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.