ITPB1/415-778a/13/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2013 r. (data wpływu 10 lipca 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie opodatkowania przychodów z najmu - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie opodatkowania przychodów z najmu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W poprzednich latach małżonka Wnioskodawcy złożyła oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z najmu majątku prywatnego w formie ryczałtu. W dniu 18 stycznia 2013 r. małżonkowie złożyli naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie, że całość dochodów będzie w całości rozliczała żona kwartalnie, wybierając ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Wnioskodawca w tym samym dokumencie złożył oświadczenie, że zrzeka się pożytków z wynajmowanych lokali na rzecz żony. Przychody pochodziły z najmu składników wspólnego majątku prywatnego. Umowy najmu z najemcami małżonkowie zawierali pisemnie oboje, niektóre ustnie. Małżonka Wnioskodawcy co miesiąc wystawiała rachunki. Należności z tytułu najmu pobierała małżonka. W dniu 22 maja 2013 r. wyrokiem sądu rejonowego wydział rodzinny i nieletnich z dnia 22 maja 2013 r. dokonano zmiany stosunków majątkowych małżeńskich poprzez ustanowienie rozdzielności.

Pomimo ustanowienia rozdzielności majątkowej małżonka w dalszym ciągu wystawia rachunki na 100% należności wynikających z umowy i najemcy do jej rąk uiszczają całość należności.

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT i wystawił fakturę na 50% należności. Najemca w chwili obecnej otrzymuje rachunki na 100% ceny wystawiane przez małżonkę i faktury VAT wystawiane przez Wnioskodawcę na 50% ustalonej ceny. Wnioskodawca nie osiągnął dotychczas żadnego przychodu z tytułu najmu składników majątku prywatnego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania.

Czy oświadczenie o opodatkowaniu przychodów z majątku wspólnego w całości przez małżonkę jest skuteczne, pomimo ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Czy w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej przychody z najmu małżonkowie powinni opodatkować odrębnie.

Od kiedy należy je opodatkować odrębnie.

Czy i kiedy powinni złożyć oświadczenie o wyborze formy opodatkowania w formie ryczałtu.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, jest odpowiedź na ww. pytania w zakresie dotyczącym wyłącznie Wnioskodawcy. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 8 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych małżonkowie pozostający we wspólnocie majątkowej małżeńskiej mogą złożyć oświadczenie o opodatkowaniu przychodów z najmu przez jednego z nich. W tym przypadku w oświadczeniu określono, że małżonek zrzeka się pożytków z najmu na rzecz małżonki i że dochody zostaną opodatkowane przez małżonkę. Zgodnie z zasadami określonymi w art. 12 ust. 6-8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, oświadczenie to miało obowiązywać do końca roku, lecz wraz ze zmianą ustroju małżeńskiego i ustanowieniem rozdzielności majątkowej przywilej wspólnego opodatkowania przychodów, o którym mowa w art. 8 ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje już zastosowania, nie istnieje już bowiem wspólnota majątkowa, lecz odrębny udział każdego z małżonków we wspólnym majątku. Wobec nieistnienia wspólnoty majątkowej nie ma zastosowania również zasada określona w art. 12 ust. 6-8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Oświadczenie złożone na początku roku, pomimo treści art. 12 ust. 8 przestaje obowiązywać ze względu na fakt, iż przywilej ten odnosi się wyłącznie do małżonków pozostających we wspólnocie majątkowej. W tym przypadku wspólność majątkowa małżeńska została przerwana w dniu 22 maja 2013 r. tj. w dniu określonym w wyroku sądu rejonowego.

Ze względu na to, że przedmioty najmu są wspólną własnością, przychody z najmu powinny zostać podzielone na każdego z małżonków po połowie (w wyroku sądu nie określono prawa do udziału w majątku). Wnioskodawca, pomimo prowadzonej działalności gospodarczej, ze względu na to że przedmiot najmu nie jest elementem majątku firmowego na podstawie art. 9 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, może złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym uzyskał pierwszy wpływ z tytułu najmu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), odrębnym źródłem przychodu jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Stosownie do treści art. 9a ust. 6 ww. ustawy, dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Natomiast w myśl art. 2 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.), osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1a ww. ustawy, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów - pisemne oświadczenie składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W myśl natomiast art. 9 ust. 4 ww. ustawy, w przypadku osiągania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, przepisy dotyczące oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stosuje się odpowiednio, z tym że podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów w trakcie roku podatkowego składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Z kolei z treści art. 12 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wynika, że przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. W razie braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Zasada, o której mowa w ust. 5, ma również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody, o których mowa w art. 6 ust. 1a, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z nich. Oświadczenie to, składa się właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów w trakcie roku podatkowego w terminie pierwszej wpłaty na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 12 ust. 6 i 7 ww. ustawy).

Wybór zasady opodatkowania całości przychodu przez jednego z małżonków wyrażony w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 6, obowiązuje przy dokonywaniu wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za cały dany rok podatkowy, chyba że w wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek dokonywania wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 12 ust. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Wybrany poprzez złożenie takiego oświadczenia sposób podatkowania przychodu - w całości przez jednego z małżonków - obowiązuje przez cały rok podatkowy. Wyjątki od tej zasady wymienione są enumeratywnie w cytowanym art. 12 ust. 8 ustawy. Dotyczą one jedynie sytuacji, gdy w wyniku orzeczenia rozwodu lub separacji przedmiot najmu przypadł temu z małżonków, który nie dokonywał wpłat ryczałtu. Oznacza to, że inne sytuacje, w tym sądowe orzeczenie o rozdzielności majątkowej, nie mają wpływu na sposób opodatkowania przychodu z najmu.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym małżonkowie złożyli - z zachowaniem ustawowego terminu - oświadczenie, że przychody z najmu składników wspólnego majątku prywatnego (lokali) opodatkowywać będzie w całości żona Wnioskodawcy. W trakcie roku podatkowego uzyskali orzeczenie o zmianie ustroju majątkowego, tj. ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Mając zatem na uwadze treść przeanalizowanego art. 12 ust. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym stwierdzić należy, że w opisanym stanie faktycznym nie zaistniała sytuacja przewidziana dyspozycją tego przepisu. Oznacza to, że w dalszym ciągu (do końca roku) zastosowanie znajduje sposób opodatkowania przychodów wynikający ze złożonego oświadczenia.

Odnosząc się zatem wprost od stanowiska Wnioskodawcy stwierdzić należy, że ustanie wspólności małżeńskiej - jeżeli nie jest związane z rozwodem lub separacją i takim podziałem majątku, w wyniku którego przedmiot najmu przypadł temu z małżonków, który dotychczas nie dokonywał wpłat na podatek - pozostaje bez wpływu na skuteczność złożonego przez małżonków oświadczenia. Do końca roku podatkowego 2013 wpłat na podatek z tytułu najmu wspólnych składników majątku powinna dokonywać żona Wnioskodawcy. Nie można zatem zaaprobować również stanowiska Wnioskodawcy w kwestii złożenia przez niego nowego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania.

Z przedstawionych względów stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie wykładni i zastosowania przepisów materialnego prawa podatkowego. Odnosi się przy tym wyłącznie do sytuacji prawnopodatkowej Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.