ITPB1/415-731b/09/TK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 11 września 2009 r. (data wpływu 21 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pełnienia funkcji płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pełnienia funkcji płatnika.

Z uwagi na to, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 19 listopada 2009 r. wezwano Panią do doprecyzowania stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w zakresie pytania drugiego.

W przedmiotowym wniosku oraz w piśmie uzupełniającym z dnia 26 listopada 2009 r. (data wpływu 30 listopada 2009 r.) przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 30 marca 2006 r. nabyła Pani 1/2 udziału w majątku nieruchomym po zmarłym ojcu, zaś pozostałą część (1/2 udziału) nabyli trzej siostrzeńcy (w równych częściach po 1/6). W związku z tym, iż znaczna część majątku spadkodawcy wykorzystywana była w działalności gospodarczej (dzierżawa), w celu skorzystania z ulgi w podatku od spadków i darowizn, spadkobiercy zgodnie oświadczyli, że będą prowadzić działalność gospodarczą i utrzymywać majątek w stanie niepogorszonym. Realizując powyższe została Pani upoważniona przez spadkobierców do zarządzania masą spadkową. W dniu 20 marca 2006 r. pomiędzy spadkobiercami zastała zawarta umowa o zarządzanie masą spadkową. Na mocy tej umowy została Pani wyznaczona na zarządcę masy spadkowej. W paragrafie 7 umowy istnieje zapis: "Na zgodny wniosek wszystkich spadkobierców opisane wyżej dochody (to znaczy z dzierżawy nieruchomości stanowiących masę spadkową) mogą być wypłacane z rachunku bankowego i podzielone stosownie do wielkości udziałów każdego ze spadkobierców." W marcu 2006 r. zarejestrowała Pani na swoje nazwisko działalność gospodarczą - wynajem nieruchomości, od tego momentu występuje Pani jako strona w umowach dzierżawy zawartych wcześniej przez spadkodawcę. Przychody z wynajmu stanowią jedyne źródło przychodów z działalności gospodarczej. Siostrzeńcy nie prowadzą działalności, dwóch się uczy, jeden pracuje - jest zatrudniony na umowę o pracę. W dniu składania wniosku wszyscy spadkobiercy byli pełnoletni.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie 2 w zakresie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Złożony wniosek w zakresie pytania 1 zostanie rozpatrzony odrębnym pismem.

Uważa Pani, że dochody siostrzeńców otrzymane w związku z udostępnieniem praw do majątku wspólnego należy zaliczyć do dochodów z praw majątkowych, kierując się postanowieniami art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który pozostawia otwarty katalog tytułów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W oparciu o art. 8 Ordynacji podatkowej (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

W myśl przepisu art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Artykuł 18 ustawy stanowi, że za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Natomiast osiąganie przychodów z najmu - w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - może stanowić źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 lub w art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 14 tej ustawy. Podatnik sam może dokonać wyboru, z którego źródła będzie uzyskiwał przychody.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

W myśl art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku jest Pani współwłaścicielem wynajmowanych nieruchomości, nabytych w drodze dziedziczenia po zmarłym ojcu. Pani udział w majątku wspólnym wynosi 1/2, natomiast pozostałą część nabyli trzej siostrzeńcy. Pani jako jedyna ze współwłaścicieli prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości. Po rozpoczęciu działalności gospodarczej tylko Pani występuje jako strona umów najmu, pobierając czynsz od najemców, który stanowi jedyne źródło przychodów z działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny, a jednocześnie respektując zasadę wyrażoną w art. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl której podatnikiem jest każda osoba fizyczna samodzielnie, należy stwierdzić iż zasada wyrażona w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy umożliwia określenie dla poszczególnych podatników (współwłaścicieli) przychodów oraz kosztów ich uzyskania w sytuacji, gdy przychody te i koszty osiągane są m.in. przez współwłaścicieli nieruchomości.

W kwestii współwłasności należy wskazać, iż polega ona na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom, przy czym udziały współwłaścicieli w przedmiotowej sprawie są określone (udział Pani wynosi 1/2, natomiast każdego z siostrzeńców 1/6). Współwłasność udziałowa może wynikać albo z umowy, albo z określonego zdarzenia prawnego, jakim jest np. spadkobranie.

Wobec powyższego przychód z wynajmu nieruchomości objętej współwłasnością, u każdego podatnika ustala się na podstawie jego prawa do udziału w zysku. Zatem, pomimo że to Pani pobiera czynsz ze wspólnej własności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie można uznać, iż wypłacane wynagrodzenie stanowi ekwiwalent za korzystanie z praw do części majątku siostrzeńców. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie wynika bowiem, by zawarła Pani z pozostałymi współwłaścicielami umowę na mocy której udostępniliby oni Pani takie prawa za wynagrodzeniem.

Zgodnie z wyżej wskazanymi przepisami przychód generowany z części majątku należącego do pozostałych współwłaścicieli nie stanowi Pani przychodu z działalności gospodarczej, lecz przychód każdego z siostrzeńców, proporcjonalnie do prawa w udziale w zysku ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. najmu. Wobec tego wynagrodzenia wypłacane siostrzeńcom są de facto ich przychodami z tytułu najmu jako odrębnego źródła przychodu. Przy czym pozostaje bez znaczenia fakt, kto jest stroną umów najmu, gdyż dla ustalenia źródła przychodów siostrzeńców z tytułu najmu, w przedstawionym stanie faktycznym, istotne jest ustalenie, iż są oni współwłaścicielami wynajmowanych nieruchomości oraz ich udziału we wspólnym majątku. Powyższe fakty bezsprzecznie wynikają z treści wniosku, zatem jeszcze raz podkreślić należy, że wynagrodzenie wypłacane siostrzeńcom nie stanowi ekwiwalentu za korzystanie z ich praw, lecz stanowi ich przychód z najmu generowany z majątku, którego są współwłaścicielami.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż wypłacane przez Panią wynagrodzenia jako ekwiwalent za korzystanie z praw do części majątku siostrzeńców nie stanowią dla nich przychodów z praw majątkowych. Podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, współwłaścicieli nie łączy żadna umowa, na mocy której siostrzeńcy oddają Pani do używania lub używania i pobierania pożytków część majątku im należnego. Powyższe również nie wynika z faktu zawarcia umowy, zgodnie z którą została Pani wyznaczona na zarządcę masy spadkowej. Wobec tego nie ma podstaw do zaliczenia wypłacanych wynagrodzeń do źródła przychodu określonego w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakimi są prawa majątkowe, bowiem na gruncie rozpatrywanej sprawy nie mamy do czynienia z korzystaniem przez Panią z praw pozostałych współwłaścicieli.

Jak wykazano powyżej, wypłacane przez Panią przychody stanowią w istocie dla siostrzeńców źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy - najem - co powoduje, iż nie będzie Pani pełniła funkcji płatnika. Podkreślić należy, iż pełnienie funkcji płatnika ograniczone jest do określonych źródeł przychodów wskazanych w ustawie. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują wykonywania obowiązków płatnika w przypadku osiągania przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy (najmu). Powyższego nie zmienia fakt, iż przychody te wypłacane są przez Panią jako osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.