ITPB1/415-678/09/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 24 sierpnia 2009 r. (data wpływu 26 sierpnia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 27 października 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na zapłatę zobowiązań klienta - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na zapłatę zobowiązań klienta.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - spółka cywilna (Przedstawiciel) zajmuje się sprzedażą agencyjną mebli Firmy "B" na rynkach wschodnich, w tym w Kazachstanie. Z producentem (Firma "B") podpisana jest umowa agencyjna, na podstawie której Wnioskodawca wystawia co miesiąc Firmie "B" faktury prowizyjne. Z zapisów umowy wynika, że należna Przedstawicielowi prowizja jest wyliczana jako różnica między ceną fakturową a ceną Firmy "B". Prowizja nie może być jednak wyższa niż 10% ceny Firmy "B". Przedstawiciel wyśle fakturę prowizyjną do Firmy "B", wymieniając faktury klientów objęte prowizją. Poza tym, Strony umowy ustalają, że Firma "B" zapłaci Przedstawicielowi za wszystkie przedłożone przez niego i uznane przez Firmę "B" faktury za należne prowizje w terminie 14 dni od daty doręczenia faktur. Jeżeli Klient nie zapłaci należnej Firmie ceny w terminie ustalonym w fakturze, Firma "B" wezwie na piśmie Przedstawiciela do zastępczej zapłaty należnej całej ustalonej fakturą ceny. Przedstawiciel zobowiązuje się wykonać tę zapłatę w terminie 14 dni od daty wezwania. Po zaspokojeniu w ten sposób roszczeń Firmy "B" Przedstawiciel zachowuje prawo do prowizji od tej transakcji.

W dniu 27 lutego 2008 r. Klient z Kazachstanu zakupił meble w Firmie "B" na kwotę 13.353,20 EUR. Firma "B" wystawiła klientowi fakturę z dwutygodniowym terminem płatności. Klient nie zapłacił należnej kwoty Firmie "B", dlatego zgodnie z umową, w dniu 16 czerwca 2008 r. Wnioskodawca otrzymał wezwanie od Firmy "B" do dokonania zastępczej zapłaty należności w kwocie 13.353,20 EUR co stanowi kwotę 44.050 zł 96 gr z terminem płatności do dnia 30 czerwca 2008 r.

Na dzień 30 czerwca 2008 r. Wnioskodawca oczekiwał płatności od Firmy "B" za wystawione przez niego następujące faktury, dotyczące prowizji od sprzedaży innych klientów z krajów bałtyckich i Kaliningradu, którzy nie zalegali z płatnościami dla Firmy "B": faktura VAT z 30 kwietnia 2008 r. kwota 16.800 zł 29 gr, faktura z 30 maja 2008 r. kwota 4.217 zł 32 gr, faktura VAT z 30 maja 2008 r. na kwotę 4.105 zł 90 gr, faktura VAT z 30 maja 2008 r. na kwotę 20.355 zł 10 gr.

Należne prowizje za ww. faktury w wysokości 45.478 zł 61 gr nie zostały wypłacone Wnioskodawcy, ponieważ w dniu 30 czerwca 2008 r. Firma "B" dokonała kompensaty wzajemnych wierzytelności z Wnioskodawcą na kwotę 44.050 zł 96 gr.

Zgodnie z zapisami umowy: "Po zaspokojeniu w ten sposób roszczeń Firmy "B" Przedstawiciel zachowuje prawo do prowizji od tej transakcji". Firma "B" potraktowała dokonaną przez Wnioskodawcę zapłatę zastępczą jako zapłatę za klienta, roszczenia Firmy "B" zostały zaspokojone, więc od tej konkretnej transakcji Wnioskodawca wystawił fakturę prowizyjną w wysokości 8%, tj. 4.217 zł 32 gr, jak za każde inne opłacone przez Klientów faktury.

Wnioskodawca pośredniczył w wezwaniach do zapłaty dla Klienta, niestety jest to niemożliwie, ponieważ klient przestał kontaktować się z Wnioskodawcą i jest niedostępny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w tej sytuacji kwotę 44.050 zł 96 gr stanowiącą należność Wnioskodawca może wpisać w koszty podatkowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwotę 44.050 zł 96 gr należy wpisać do kosztów uzyskania przychodów za 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła względnie do jego zabezpieczenia albo zachowania.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Natomiast art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń. Przepis ten wyłącza z kosztów uzyskania przychodów m.in. zobowiązania z tytułu gwarancji i poręczeń. Należy uznać, że przez zobowiązanie z tytułu gwarancji można uznać tego rodzaju zobowiązanie, w którym podatnik przyjmuje odpowiedzialność, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie. Zgodnie bowiem z przepisem art. 391 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie, ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo nie spełnia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody, spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwości świadczenia. Wydatek z tytułu wyrównania szkody, o której mowa, nie będzie mógł być zatem uznany za koszt uzyskania przychodu.

Ponadto wskazać należy, że katalog wyłączeń, jaki występuje w tym przepisie nie jest katalogiem zamkniętym co oznacza, że nie tylko zobowiązania z tytułu gwarancji i poręczeń nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu ale także inne zobowiązania.

Wobec powyższego, zasadnym jest przyjęcie, że dyspozycją tego przepisu objęte zostały te zobowiązania, których obowiązek poniesienia spoczywa na innym niż podatnik podmiocie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że aby określony wydatek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów musi on być poniesiony nie tylko w celu uzyskania przychodu, ale także musi być poniesiony w związku z prowadzoną działalnością. O takim związku nie może być mowy w sytuacji, gdy zobowiązanym do zapłaty określonego zobowiązania jest podmiot inny niż ten, który go w rzeczywistości ponosi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako przedstawiciel Firmy "B" uregulował zobowiązanie ciążące na kliencie z Kazachstanu, który nie zapłacił Firmie "B" za wydany towar. Następnie Wnioskodawca wystawił fakturę prowizyjną ponieważ roszczenia Firmy "B" względem klienta z Kazachstanu zostały zaspokojone. Ponadto Wnioskodawca uczestniczył w wezwaniach do zapłaty skierowanych do tegoż klienta. Nie dało to żadnego efektu ponieważ klient przestał kontaktować się z Wnioskodawcą i pozostaje niedostępny.

W konsekwencji stwierdzić należy, że kwota 44.050 zł 96 gr stanowiąca w istocie uregulowanie zobowiązań obciążających osobę trzecią (klienta Firmy "B") nie może być uznana - wskutek ustawowego wyłączenia zawartego w przytoczonym przepisie art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy - za koszt uzyskania przychodu spółki.

Dodać należy, że wniosek złożyła spółka osobowa, która nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, tym samym interpretacja wydana dla spółki osobowej nie wywołuje skutków prawnych dla jej wspólników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.