ITPB1/415-673/09/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2009 r. (data wpływu 24 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego związanego z dochodem uzyskanym z transakcji walutowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego związanego z dochodem uzyskanym z transakcji walutowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Posiada Pan walutę obcą, którą nabył jako osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej do majątku prywatnego. W związku ze zwyżkującym kursem walut obcych i sytuacją na rynku finansowym zamierza Pan sprzedać tę walutę, po kursie wyższym niż ją nabyto. Pieniądze w walucie polskiej, które uzyska Pan w ten sposób będą stanowiły także majątek prywatny i nadal nie będą miały związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy różnicę, wyrażoną w złotych polskich, powstałą w wyniku zaistniałych w dniu nabycia i dniu sprzedaży walut różnic kursowych, należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno dochód wynikający z wymiany waluty w kantorze, jak i przewalutowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeśli transakcje te nie są dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W celu udzielenia odpowiedzi na pytanie postawione w treści wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej należy dokonać swoistego rozróżnienia między osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej, a osobą która działalność taką prowadzi.

Przedsiębiorcy uzyskujący dochód z różnic kursowych muszą go opodatkować. Jednakże w odniesieniu do regulacji, gdy zarobek na wymianie walut uzyskują podatnicy, którzy działalności gospodarczej nie prowadzą, ustawodawca nie wymienia wprost w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodów z tytułu różnic kursowych.

Kwestia rozliczenia dochodów powstałych z różnic kursowych jest uregulowana wprost w przepisach podatkowych. Specyficzne uregulowania dotyczące tych kwestii zostały zawarte w przepisach dotyczących zasad rozliczania przychodów oraz kosztów z tego źródła, oraz w części dotyczącej szczególnych zasad ustalania dochodu. W tym jednak zakresie również ograniczono wprost zastosowanie tych regulacji do przychodów z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, definiujące kategorie przychodów w art. 10-20, nie obejmują sytuacji, w której osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej musi opodatkować zysk powstały w wyniku różnic kursowych. Jest to jak można sądzić, konsekwencja faktu, że mimo dokonanej wymiany są to nadal posiadane przez podatnika środki pieniężne, tyle tylko, że wyrażone w innej walucie. Zakładając, że środki te zostały uzyskane z przychodów poprzednio opodatkowanych, nie jest to dochód do opodatkowania. Ustawa o podatku dochodowym nie wymienia takiej kategorii przychodu, co więcej, określając jako źródła przychodu z kapitałów pieniężnych, definiuje je w art. 17, nie dając możliwości uznania, że taki dochód należy traktować jako przychód z kapitałów.

Osoby fizyczne zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Dochodem, w myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, jest nadwyżka sumy przychodów ze źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym, a jeśli koszty przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródeł przychodów. Art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wymienia różnic kursowych jako źródła przychodów, a więc w przypadku osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej "różnice kursowe" nie są źródłem przychodów, a co za tym idzie nie są też źródłem dochodów. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze.

Zatem w tym konkretnym przypadku, gdy Wnioskodawca jest osobą prywatną i do majątku prywatnego nabył walutę, którą obecnie zamierza sprzedać, a uzyskane w ten sposób fundusze zasilą majątek prywatny, nie jest zobligowany do opodatkowania różnic kursowych powstałych w związku z tą transakcją.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca posiada walutę obcą, którą nabył jako osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej do majątku prywatnego. W związku ze zwyżkującym kursem walut obcych i sytuacją na rynku finansowym, zamierza sprzedać tę walutę po kursie wyższym niż kurs po jakim ją nabyto. Pieniądze w walucie polskiej, które uzyska w ten sposób będą stanowiły także jego majątek prywatny i nie będą miały związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Standardem konstytucyjnym demokratycznego państwa prawnego wynikającym z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z zm.) jest obowiązek płacenia przez każdego podatków wynikających z ustaw - zasada powszechności opodatkowania.

Zasada ta znajduje swój wyraz w art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z zm.). W myśl ust. 1 tego przepisu, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei w art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarto katalog przychodów do których nie stosuje się przepisów ustawy. Wskazano w nim, że przepisów ustawy nie stosuje się do:

Z przedstawionych powyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, że w zasadzie każde przysporzenie majątkowe które uzyskują osoby fizyczne podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyjątki od opodatkowania ww. przysporzeń zostały wyraźnie wymienione w ustawie i jest to katalog zamknięty. Ustawodawca wśród wyłączeń i zwolnień przedmiotowych nie ujął przychodu osiągniętego z tytułu zarobku na różnicy kursu walut obcych (między ceną zakupu waluty, a ceną jej sprzedaży) uzyskanego przez osoby fizyczne ze sprzedaży zakupionych walut, które nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

W treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyszczególniono odrębne źródła przychodów:

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Co do prawnopodatkowej kwalifikacji użytych w powyższym artykule stwierdzeń, po pierwsze słowo "w szczególności" każe zawarte w tym przepisie wyliczenie traktować jako wyliczenie przykładowe (katalog otwarty innych źródeł), a po drugie na poparcie tego założenia należy odwołać się do reguły ogólnej określonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z której wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem ściśle określonych.

Przychodami ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, mogą więc być także przychody z tytułów innych niż określone w art. 20 ust. 1 ustawy w tym także z tytułu wymiany walut obcych w kantorach wymiany walut lub bankach.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zarówno przychód wynikający z wymiany waluty w kantorze, jak i wynikający z "przewalutowania" środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych należy zakwalifikować do kategorii tzw. przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Dochód z tego źródła obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowane są zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wg którego podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 28-30, art. 30a-30d oraz 44 ust. 4, pobiera się od podstawy jego obliczenia według skali. Dochody te podlegają wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym.

Reasumując stwierdzić należy, że dochód osiągnięty z tytułu planowanych przez Pana transakcji wymiany walut w kantorach lub "przewalutowania" ich na rachunkach bankowych należy traktować jako dochód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu wg skali podatkowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.