ITPB1/415-650/14/PSZ - Możliwość odliczenia od podatku dochodowego od osób fizycznych składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2014 r. (data wpływu 10 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie możliwości odliczenia od podatku dochodowego składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie możliwości odliczenia od podatku dochodowego składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od wielu lat prowadzi Pani, jako osoba fizyczna, działalność gospodarczą - lokal gastronomiczny, z której dochód opodatkowany jest w formie karty podatkowej. W miesiącach zimowych zawiesza Pani prowadzenie działalności (i nie opłaca podatku - karty podatkowej). Jednocześnie aby korzystać z bezpłatnej opieki lekarskiej przystępuje Pani do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego (i opłaca należne składki). W tym roku, urząd skarbowy odmówił Pani zwrotu podatku za 2013 r., w części wynikającej z rozliczenia dobrowolnej składki zdrowotnej (za miesiące w których działalność Pani była czasowo zawieszona).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowo postępuje Pani domagając się od urzędu skarbowego, odliczenia całej składki zdrowotnej (zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), zapłaconej w danym roku podatkowym, również w okresie czasowego zawieszenia działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 31 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pozwala odliczyć od podatku całą składkę opłaconą w roku podatkowym (zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) nie stawiając żadnych ograniczeń czy warunków.

Wobec powyższego, dokonując gramatycznej wykładni przepisów podatkowych, uważa Pani, że przysługuje prawo do obniżenia karty podatkowej o całą składkę zdrowotną zapłaconą w danym roku podatkowym, niezależnie od tytułu jej naliczenia i niezależnie od faktycznego okresu prowadzenia działalności w roku podatkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stan faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie:

Stosownie do treści art. 25 ust. 1 podatnicy prowadzący działalność, o której mowa w art. 23, podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli:

Z przepisu art. 31 ust. 1 ww. ustawy wynika, że podatek dochodowy w formie karty podatkowej, wynikający z decyzji, o której mowa w art. 30, podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego. Zasadę tę stosuje się również do podatników, o których mowa w art. 25 ust. 5.

W myśl art. 31 ust. 2 cytowanej ustawy kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), o którą pomniejsza się kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki, określonej w odrębnych przepisach.

Wysokość wydatków na cele, o których mowa w ust. 1, ustala - stosownie do treści art. 31 ust. 3 ustawy się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Przepis art. 31 ust. 4 ustawy stanowi, że po upływie roku podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia, podatnik jest obowiązany złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację według ustalonego wzoru o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach.

Zgodnie z art. 31 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podatnicy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej, pomniejszony o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), bez wezwania w terminie do dnia siódmego każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień - w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek urzędu skarbowego.

W myśl art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 27b ust. 2 ww. ustawy kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie (art. 27b ust. 3 ww. ustawy).

Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ww. ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Przepis art. 66 ust. 1 cyt. ustawy wymienia osoby podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.

W myśl art. 68 ust. 1 tej ustawy osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1, pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym, poseł do Parlamentu Europejskiego wybrany w Rzeczypospolitej Polskiej lub osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1, do której ma zastosowanie art. 13 ust. 2 lit. f rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz. Urz. WE L 149 z 05.07.1971, str. 2, z późn. zm.; Dz.Urz.UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 35), może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku złożonego w Funduszu, jeżeli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawodawca w cytowanym przepisie art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależnia możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od tego czy są to składki opłacone obowiązkowo czy też dobrowolnie.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że składki z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego podlegają odliczeniu od podatku należnego, jeżeli objęcie osoby fizycznej ubezpieczeniem zdrowotnym jak również określenie wysokości składki nastąpiło zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Odliczeniu od podatku podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku podatkowym w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki. Wysokość wydatków na ubezpieczenie zdrowotne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Zatem odliczeniu od podatku podlegają jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne rzeczywiście zapłacone przez podatnika w roku podatkowym. Przy czym, z przytoczonego powyżej art. 31 ust. 4 wynika, że podatnik powinien w deklaracji wykazać składki na ubezpieczenie zdrowotne w miesiącu ich poniesienia i odliczenia. Oznacza to, że składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne np. za miesiąc styczeń opłacona w miesiącu lutym może być odliczona od podatku w formie karty podatkowej, płatnego w terminie do 7 lutego (o ile składka na ubezpieczenie zdrowotne została zapłacona przed terminem płatności podatku). Nie ma możliwości odliczenia od podatku składki należnej, ale nie zapłaconej. Nie ma też możliwości odliczenia składki zapłaconej w innym miesiącu.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej. W miesiącach zimowych zawiesza Pani prowadzenie działalności (i nie opłaca podatku - karty podatkowej). Jednocześnie aby korzystać z bezpłatnej opieki lekarskiej przystępuje Pani do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego (i opłaca należne składki).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w miesiącach zawieszenia działalności gospodarczej nie może Pani odliczyć od należnej kwoty zobowiązania podatkowego wynikającego z karty podatkowej za miesiące, w których działalność nie była prowadzona (podatek nie był opłacany). Jednakże, składki zapłacone a nieodliczone w roku podatkowym mogą natomiast być wykazane w deklaracji o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego PIT-16A.

Ponadto zaznaczyć należy, że przepisy podatkowe umożliwiają podatnikowi wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. W myśl art. 72 § 1 pkt 1 z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) a nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

W myśl art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. Zgodnie z art. 75 § 2 pkt 1 lit. b ww. ustawy uprawnienie określone w § 1 przysługuje również podatnikom, których zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1, jeżeli w deklaracjach innych niż wymienione w art. 73 § 2 pkt 2 i 3, z wyjątkiem deklaracji dotyczącej zaliczek na podatek dochodowy, wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek.

Jednocześnie wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji gdy zapłacone składki są wyższe niż podatek ze źródła, które stanowiło podstawę do ich obliczenia, nie zawierają żadnych ograniczeń, co do możliwości odliczania od podatku dochodowego nie odliczonej kwoty składki z innego źródła. W konsekwencji, w sytuacji gdy zapłacone składki zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności nie zostały odliczone od podatku zapłaconego z tego tytułu, przysługuje Pani prawo do odliczenia pozostałej części składek od należnego podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu uzyskanego z innego źródła (np. z tytułu wynagrodzenia ze stosunku służbowego).

Pamiętać jednakże należy, że odliczeniu nie podlega cała składka opłacona w roku podatkowym (zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) bez żadnych ograniczeń czy warunków. Suma dokonanych odliczeń nie może bowiem przekroczyć kwoty faktycznie dokonanej wpłaty i obowiązującego limitu w przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne - kwota składki podlegająca odliczeniu nie może przekroczyć kwoty 7,75% podstawy jej wymiaru.

Wobec tego, za nieprawidłowe należało uznać stanowisko Pani, zgodnie z którym odliczeniu podlega cała kwota składki zdrowotnej zapłaconej w danym roku podatkowym, również w okresie czasowego zawieszenia działalności gospodarczej

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.