ITPB1/415-620a/08/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2008 r. (data wpływu 31 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów osiągniętych z tytułu realizacji nabytej wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 31 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów osiągniętych z tytułu realizacji nabytej wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zaciągnęła u swojego unijnego wspólnika pożyczkę, której termin spłaty jeszcze nie nastąpił. Wspólnik ten postanowił wystąpić ze spółki i zbyć posiadane udziały. Wierzytelności z tytułu udzielonej spółce pożyczki scedował (odpłatne zbył) w trybie art. 509 Kodeksu cywilnego polskiemu wspólnikowi tejże spółki za umówioną kwotę, niższą od wartości nominalnej udzielonej pożyczki. Umowę cesji wierzytelności sporządzono w formie aktu notarialnego i odprowadzono p.c.c. W przyszłości polski wspólnik realizując przelane na niego prawo domagał się będzie zwrotu oprocentowanej pożyczki w jej nominalnej wartości, jednorazowo lub w rocznych ratach, w zależności od aktualnej sytuacji finansowej spółki.

Wspólnicy zobowiązani zostali uchwałą walnego zgromadzenia do wniesienia w trybie art. 178 Kodeksu spółek handlowych dopłat w uchwalonej wysokości i w kwocie proporcjonalnej do posiadanych udziałów. Dopłaty te wnieśli. Obecnie sytuacja finansowa spółki ustabilizowała się i wspólnicy zamierzają podjąć uchwałę o zwrocie wniesionych dopłat w trybie art. 179 Kodeksu spółek handlowych. Wspólnik posiada w spółce 35 udziałów. Zamierza sprzedać osobie fizycznej 10 udziałów po wartości nominalnej oraz żąda od tej osoby zwrotu wniesionych do spółki dopłat według wartości nominalnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze. Wniosek w zakresie pytania drugiego zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy, wystąpi dochód z prawa majątkowego (wierzytelności) w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opodatkowaniu podlegał będzie dochód jaki podatnik osiągnie w chwili zwrotu (odbioru) pożyczki w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą nominalną pożyczki a ceną zakupu wierzytelności uiszczoną jej zbywcy pomniejszoną dodatkowo o koszty techniczne zakupu wierzytelności (opłata notarialna, opłata tłumacza, prawnika przygotowującego projekt umowy). Dochód powyższy podlegał będzie zsumowaniu z innymi osiąganymi dochodami i opodatkowaniu podatkiem dochodowym obliczanym na zasadach ogólnych wg skali podatkowej, płatnym w terminie do 30 kwietnia roku następnego po roku, w którym zwrot pożyczki lub jej części nastąpił.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania pierwszego uznaje się za prawidłowe.

Przeniesienie wierzytelności zostało uregulowane w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. W myśl natomiast art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istota przeniesienia wierzytelności polega na tym, że prawa przysługujące zbywcy (dotychczasowemu wierzycielowi) przechodzą na nabywcę wierzytelności. Właściwość zobowiązania, uprawnienia wierzyciela i zobowiązania dłużnika pozostają bez zmian, gdyż w wyniku umowy cesji wierzytelności zmienia się tylko wierzyciel.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. U nabywcy wierzytelności - przychody uzyskane z ww. tytułu kwalifikuje się do przychodów z praw majątkowych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż źródłami przychodów są m.in. wskazane w pkt 7 tego przepisu kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Pojęcie praw majątkowych nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. 18 tej ustawy wymienia jedynie przykładowo kilka rodzajów praw majątkowych, stanowiąc, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Prawa majątkowe wymienione w tym przepisie nie stanowią zatem zamkniętego katalogu przychodów uzyskiwanych z tego źródła, a prawo wierzyciela do dochodzenia od dłużnika określonej kwoty pieniężnej także stanowi uprawnienie o charakterze majątkowym.

Z uwagi na dokonaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych kategoryzację źródeł przychodu, w szczególności wyodrębnienie w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy przychodów z praw majątkowych, jak również wskazaną w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych definicję pozarolniczej działalności gospodarczej, w sytuacji gdy osoba fizyczna - nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami - zawiera umowę cesji obcych wierzytelności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, uzyskane z tego tytułu przychody kwalifikuje się do przychodów z praw majątkowych.

Przychodem nabywcy wierzytelności będzie, stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uiszczona przez dłużnika cała kwota wierzytelności, a momentem powstania przychodu data faktycznego, choćby częściowego spełnienia świadczenia przez dłużnika. Wspomniany art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi bowiem, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zaś wydatki poniesione na nabycie wierzytelności - jako prawa o charakterze majątkowym - zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów z praw majątkowych. W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Dlatego też wydatek poniesiony na nabycie wierzytelności stanowi koszt uzyskania przychodu w momencie spłaty przez dłużnika chociażby części wierzytelności albowiem dopiero w dacie otrzymania należności od dłużnika powstaje przychód z tego źródła, a co za tym idzie dopiero w tym momencie poniesiony wydatek pozostaje w związku z uzyskanym przychodem.

Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z innymi dochodami zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy je wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku i w tym samym terminie należy wpłacić z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 cytowanej ustawy.

Odnosząc powyższe do zdarzenia przyszłego zaprezentowanego we wniosku stwierdzić należy, iż realizowana przez Wnioskodawcę wierzytelność, w części stanowiącej spłatę kwoty pożyczki wraz z oprocentowaniem, stanowić będzie w dacie jej faktycznego otrzymania przychód z praw majątkowych wskazanych w art. 18 ww. ustawy. Koszt uzyskania przychodu w dacie spłaty pożyczki stanowi w tej sytuacji poniesiony wydatek na nabycie wierzytelności łącznie z opłatą notarialną, opłatą tłumacza oraz prawnika przygotowującego projekt umowy.

W konsekwencji, uzyskany dochód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.