ITPB1/415-446/08/HD - Obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży akcji NFI.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2008 r. (data wpływu 12 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu sprzedaży akcji NFI - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu sprzedaży akcji NFI.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W latach 90-tych nabył Pan w kantorze kilkadziesiąt świadectw udziałowych NFI. Następnie, około r. 1998, świadectwa te złożył Pan w Domu Maklerskim, gdzie zostały zdematerializowane i zamienione na akcje NFI. W 2005 r. złożył Pan polecenie sprzedaży tych akcji. W związku z tym przedmiotowe akcje na sesji giełdowej zostały sprzedane.

Podaje Pan, że kupując świadectwa udziałowe zapłacił więcej, niż po około 10 latach uzyskał ze sprzedaży tych akcji na giełdzie. Według Pana, w informacji o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych za 2005 rok (PIT-8C), którą otrzymał Pan od Domu Maklerskiego, nie wykazano dochodu do opodatkowania, wobec czego nie złożył Pan za ten rok zeznania PIT-38 do urzędu skarbowego. Jednakże w 2007 r. został Pan poinformowany przez pracowników urzędu skarbowego, że cały przychód ze sprzedaży tych akcji należy potraktować jako dochód i zapłacić kilkaset złotych podatku. W związku z powyższym złożył Pan zeznanie PIT-38 i zapłacił należny podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy należało zapłacić podatek dochodowy od operacji, na której poniesiono wymierną stratę (kwota uzyskana ze sprzedaży akcji była niższa, niż ta poniesiona na zakup świadectw udziałowych)...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien płacić podatku dochodowego od operacji finansowej, na której poniósł wymierną stratę.

W Pana opinii akcje NFI zostały przez urząd skarbowy potraktowane gorzej niż pozostałe akcje, bowiem przychód ze sprzedaży innych akcji nabytych przed rokiem 1994 nie jest traktowany jako dochód do opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl ust. 2 tego artykułu, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w r. podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 wyżej wymienionej ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:

a. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,

b. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.).

W myśl art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Przy czym, w myśl ust. 2 pkt 1 tego artykułu, dochodem jest różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 - osiągnięta w roku podatkowym.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2005 r. (do 24 października 2005 r.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym dochodu z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także umorzenia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

Według art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 z późn. zm.), przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003 r. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004 r., pod warunkiem, że papiery te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004 r.

Przepis wyżej powołanego art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2003 r., dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 z późn. zm.) - przy czym zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych papierów wartościowych jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Z treści wyżej przytoczonych przepisów art. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003 r. wynika, że dochody ze sprzedaży akcji korzystają ze zwolnienia, jeśli równocześnie zostały spełnione następujące warunki:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w latach 90-tych nabył Pan w kantorze kilkadziesiąt świadectw udziałowych NFI. Następnie, około r. 1998, świadectwa te złożył Pan w Domu Maklerskim, gdzie zostały zamienione na akcje NFI. W 2005 r. zbył Pan ww. akcje, na potwierdzenie czego Dom Maklerski wystawił informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych za 2005 rok.

Należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania zwolnienie od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, bowiem przedstawiona sytuacja nie wypełnia dyspozycji art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż akcje NFI nie zostały nabyte na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Na gruncie prawa podatkowego nie zostało zdefiniowane pojęcie "oferty publicznej", lecz występuje ono na gruncie powołanej ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Według art. 2 ust. 1 tej ustawy przez publiczny obrót papierami wartościowymi rozumie się proponowanie nabycia lub nabywanie emitowanych serii papierów wartościowych przy wykorzystaniu środków masowego przekazu albo w inny sposób, jeżeli propozycja jest skierowana do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata. Wobec tego, mówiąc o publicznym charakterze oferty należy mieć na względzie powszechny dostęp do akcji przez ogół społeczeństwa bez względu na liczbę osób, do których skierowana jest oferta. Jeśli oferta nie jest skierowana do ogółu społeczeństwa, a do konkretnie oznaczonych adresatów, nawet jeśli ich liczba przewyższa 300 osób, to nie sposób jest mówić o ofercie publicznej. W związku z tym, iż oferta skierowana do potencjalnych nabywców akcji NFI zawęża jej krąg do właścicieli Powszechnych Świadectw Udziałowych - tym samym wyklucza możliwość uznania jej za ofertę publiczną w rozumieniu art. 52 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Poza tą ofertą pozostawały bowiem podmioty, które takimi właścicielami nie były.

Nieprawidłowe jest zatem przedstawiane we wniosku stanowisko w kwestii zwolnienia akcji od opodatkowania.

W przedstawionej sprawie ma natomiast zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych, utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202 z późn. zm.) - w skali r. do łącznej wysokości połowy jednomiesięcznego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

Z Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 13 lutego 2006 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2005 r. (M.P. Nr 12, poz. 159) wynika, iż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2005 r. wyniosło 2.380 zł 29 gr.

Z powyższego wynika, że dochód ze sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych uzyskany w 2005 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym do kwoty 1.190 zł 15 gr.

Przepis art. 30b ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych według skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia r. następującego po r. podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Odnosząc przedstawiony stan prawny do stanu faktycznego opisanego we wniosku stwierdzić należy, że w celu ustalenia, czy odpłatne zbycie akcji NFI spowodowało obowiązek uiszczenia podatku dochodowego w pierwszej kolejności winien Pan dokonać porównania sumy przychodów uzyskanych w r. podatkowym z odpłatnego zbycia praw do majątku osób prawnych, i sumy kosztów ich uzyskania (w tym z tytułu wydatków na nabycie świadectw udziałowych NFI). Podkreślić przy tym należy, iż to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia faktu poniesienia i wysokości wydatków, które mają stanowić koszt uzyskania przychodów. Jeżeli różnica pomiędzy tymi wartościami będzie dodatnia, stanowi ona dochód z kapitałów pieniężnych. W takim przypadku dochód należy pomniejszyć o kwotę wolną od podatku, tj. o kwotę 1.190 zł 15 gr. W sytuacji, gdy nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania nie przekroczy kwoty 1.190 zł 15 gr, to jest to dochód wolny od podatku. Natomiast gdyby dochód uzyskany w r. podatkowym z kapitałów pieniężnych (w tym ze sprzedaży akcji NFI) przekroczył kwotę wolną - dochód przekraczający tę kwotę podlega opodatkowaniu na podstawie art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku, gdy koszty przewyższają uzyskany przychód powstaje strata z danego źródła przychodów. Pamiętać należy, że strata poniesiona na odpłatnym zbyciu papierów wartościowych może pomniejszyć wyłącznie dochód z tego samego źródła. Stosownie do art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, istnieje możliwość rozliczenia takiej straty przy obniżce dochodu uzyskanego z tego samego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Strata może oczywiście obniżać jedynie dochód uzyskany z tego samego źródła dochodów, a więc dochody, o których mowa w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast obowiązek złożenia zeznania PIT-38 powstanie zarówno w przypadku uzyskania dochodu, jak i poniesienia straty z kapitałów pieniężnych, co wynika z art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.