ITPB1/415-352/09/PSZ - Zasady łącznego opodatkowania małżonków podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2009 r. (data wpływu 27 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wspólnego rozliczenia małżonków - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wspólnego rozliczenia małżonków.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 13 czerwca 2008 r. zarejestrował Pan w Urzędzie Miasta prowadzenie działalności gospodarczej. Następnie dokonał Pan zgłoszenia w Urzędzie Skarbowym (podatek w formie zryczałtowanej) i w Urzędzie Statystycznym. Fakt ten nie został zgłoszony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (zgodnie z sugestią urzędnika ZUS, zgłoszenia należy dokonać w ciągu 14 dni od faktycznego rozpoczęcia działalności).

Wskazuje Pan, iż działalność gospodarcza nie została podjęta. W dniu 5 stycznia 2009 r. wyrejestrował Pan działalność we wszystkich ww. urzędach. Naczelnik Urzędu Skarbowego nie uwzględnił złożonego wraz z małżonką zeznania podatkowego za 2008 rok i nakazał jego sporządzenie oddzielnie twierdząc, iż prowadzona była pozarolnicza działalność gospodarcza.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy mając na uwadze opisany przypadek, może Pan być potraktowany jako osoba, która prowadziła działalność gospodarczą...

Czy zatem ma Pan prawo do wspólnego rozliczenia się z żoną za rok podatkowy 2008.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na to, że nie zostały podjęte jakichkolwiek czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (za wyjątkiem niepełnej rejestracji), uważa Pan - iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, nie rozpoczął działalności gospodarczej, a co za tym idzie, nie był Pan osobą prowadzącą działalność.

Wskazuje na przepisy art. 7 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, a w szczególności zapis art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości z treści których wynika, że:

Co ważne, również w literaturze zajmującej się problematyką rachunkowości wskazuje się, iż dniem rozpoczęcia działalności, jest dzień pierwszego zdarzenia, wywołującego skutki o charakterze majątkowym lub finansowym. Jako przykład wskazuje Pani np. pracę zbiorową pod red. Teresy Kiziukiewicz: "Komentarz do ustawy o rachunkowości". Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003 r., s. 110.

W związku z powyższym uważa Pan, iż US niesłusznie odmawia prawa do wspólnego rozliczenia z małżonką za rok 2008.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, od osiąganych przez nich dochodów. Jednak art. 6 ust. 2 ww. ustawy przewiduje możliwość preferencyjnego opodatkowania dochodów osiąganych przez małżonków. Powołany powyżej przepis stanowi: małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym, z zastrzeżeniem art. 6a, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany. Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy zasada wyrażona w ust. 2 ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Stosownie do art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady odrębnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie. Z treści art. 6 ust. 8 ww. ustawy bezspornie wynika, że prawa do łącznego opodatkowania dochodów określonych w art. 9 ust. 1 i 1a pozbawieni zostali małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. W konsekwencji już sam fakt dokonania wyboru sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, m.in. zryczałtowanym podatkiem dochodowym, stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego opodatkowania dochodów obojga małżonków.

Jeżeli więc któryś z małżonków opodatkowany jest w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową, nie mogą oni rozliczać się wspólnie. Dla braku możliwości wspólnego opodatkowania nie jest konieczne osiąganie jakichkolwiek przychodów opodatkowanych na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wystarczy, że małżonek wybrał tę formę opodatkowania. Sam fakt prowadzenia (bądź nie) działalności gospodarczej nie ma natomiast znaczenia dla możliwości wspólnego opodatkowania.

Z treści złożonego wniosku wynika, iż w dniu 13 czerwca 2008 r. zarejestrował Pan w Urzędzie Miasta prowadzenie działalności gospodarczej. Następnie dokonał Pan zgłoszenia w Urzędzie Skarbowym (wybierając opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym) i w Urzędzie Statystycznym. Fakt ten nie został zgłoszony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Wskazuje Pan, iż działalność gospodarcza nie została podjęta i w dniu 5 stycznia 2009 r. została wyrejestrowana.

Jak wskazano powyżej, fakt nie uzyskiwania przez Pana żadnych przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym, pozostaje bez znaczenia dla możliwości zastosowania wspólnego opodatkowania małżonków.

Wobec powyższego, sam wybór podatku zryczałtowanego w roku 2008 dla opodatkowania przychodów osiąganych z działalności gospodarczej, wyklucza możliwość opodatkowania dochodów uzyskanych przez współmałżonków w sposób przewidziany w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, nie może Pan skorzystać z możliwości wspólnego opodatkowania małżonków za rok 2008, gdyż był Pan osobą, do której miały zastosowanie przepisy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Fakt podlegania regulacjom zawartym w tej ustawie ma bowiem decydujące znaczenie dla braku możliwości skorzystania ze wspólnego opodatkowania małżonków.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.