ITPB1/415-322/11/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej. W dniu 3 czerwca 2008 r. poprzednik prawny spółki zawarł z osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą, umowę pośrednictwa, na mocy której spółka powierzyła kontrahentowi pośrednictwo w zawarciu umowy sprzedaży nieruchomości. Z umowy wynikało, że w przypadku gdy dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, spółka będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia w określonej kwocie. Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 maja 2010 r. spółka nabyła powyższą nieruchomość, po licznych negocjacjach cenowych, przy czym kontrahent nie wspierał spółki aktywnie w tych negocjacjach. Umowa została podpisana na określoną kwotę, stanowiącą procent wartości nieruchomości, ale spółka kwestionowała zasadność jej uiszczania oraz adekwatność względem faktycznie wykonywanych czynności. Po konsultacjach z prawnikiem, spółka uzyskała informację, że praktyka rynku nieruchomości, potwierdzona zapisami umowy o pośrednictwo, jest taka, że w przypadku podpisania umowy na pośrednictwo w zakupie lub sprzedaży i wskazania nabywanej i nieruchomości, pośrednik ma prawo do wynagrodzenia wskazanego w umowie dotyczącego konkretnej nieruchomości, bez względu na to, czy wykonuje jakiekolwiek czynności, a jeżeli strony dokonają transakcji i bez jego udziału, wynagrodzenie i tak jest mu należne. Strony po licznych spotkaniach oraz negocjacjach ustaliły, że chcą uniknąć długotrwałego sporu sądowego oraz związanych z tym potencjalnych kosztów (które w razie przegranej obciążyłby spółkę), ustaliły wynagrodzenie dla kontrahenta, znacznie niższe niż wskazane w umowie o pośrednictwo. Strony nie określiły, jaki jest charakter tego wynagrodzenia, gdyż zostało ono ustalone w związku z istniejącą poprzednią umową oraz jej niewykonaniem przez spółkę, w zakresie zapłaty wynagrodzenia. W konsekwencji ostateczna kwota do zapłaty stała się należna dopiero na podstawie porozumienia z dnia 4 stycznia 2011 r. Strony w § 3 porozumienia oświadczyły, że zapłacona przez spółkę kwota wyczerpuje wszystkie wzajemne roszczenia stron z tytułu umowy pośrednictwa. Jednocześnie strony oświadczyły, że nie przysługuje im żadne inne roszczenia wzajemne, a w przypadku, gdyby okazało się że roszczenia takie istnieją, strony zrzekają się wzajemnie tych roszczeń. Tym samym, porozumienie zakończyło ostatecznie kwestię wzajemnych roszczeń wynikających z niewykonania umowy pośrednictwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacone przez spółkę wynagrodzenie podstawie porozumienia z tytułu ostatecznego rozliczenia roszczeń wynikających z niewykonania umowy pośrednictwa w zakupie nieruchomości podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy, jako koszt inny niż bezpośrednio związany z przychodami t.j. w dacie jego poniesienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów" zawartego w art. 22 ust. 1 ustawy prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

* są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów,

* są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

Nie są wydatkami wymienionymi w art. 23 ustawy. Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Jak wynika z powołanego wyżej przepisu, w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe nie uwzględniono wszelkich odszkodowań i kar umownych związanych z umowami dostawy towarów lub wykonania robót bądź usług, a wyłącznie kary umowne i odszkodowania z tytułu:

* wad dostarczonych towarów,

* wad wykonanych robót i usług,

* zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad, zwłoki w usunięciu wad towarów,

* zwłoki w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.

Powołany przepis określa więc katalog zamknięty, który odnosi się jedynie do zdarzeń spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej podatnika. Jednak, co istotne, przedmiotowy przepis potwierdza, a contrario, że kary umowne oraz odszkodowania co do zasady mogą być kosztem uzyskania przychodu, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 22 ust. 1 ustawy. Dodatkowo Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, że mimo, iż w porozumieniu strony nie wskazały, że wypłacone wynagrodzenie jest odszkodowaniem, czy też karą umowną z tytułu niewywiązania się z umowy pośrednictwa, to jednak zgodny zamiar stron porozumienia, t.j. Wnioskodawcy i kontrahenta, wskazuje że wynagrodzenie miało taki charakter. Spółka na podstawie porozumienia wypłaciła kontrahentowi wynagrodzenie (którego charakter wskazuje na odszkodowanie lub karę umowną) w związku z niewypłaconym wynagrodzeniem (z tytułu umowy pośrednictwa).

W świetle powyższego Wnioskodawca podkreśla, że przedmiotowe wynagrodzenie, uiszczone przez spółkę na rzecz kontrahenta w związku z brakiem uiszczenia należności za wykonaną usługę, nie spełnia przesłanek określonych w art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy i jest związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Opłata nie ma związku ani z wadą dostarczonych towarów/usług, ani ze zwłoką w ich dostarczeniu lub w usunięciu ewentualnych wad.

Należy podkreślić, że okoliczności poniesienia opłaty wskazują, że działania kontrahenta polegające na wskazaniu nieruchomości, która jest do sprzedania, przysłużyły się ostatecznie zakupowi nieruchomości przez spółkę, a w konsekwencji osiąganiu przychodów z tytułu tej nieruchomości (np. z tytułu najmu). Jednak spółka kwestionowała adekwatność ustalonego wynagrodzenia, co spowodowało niewykonanie umowy pośrednictwa, a konsekwencji zapłatę wynagrodzenia na podstawie porozumienia.

Tym samym, ponieważ analizowany wydatek nie podlega wyłączeniu na podstawie art. 23 ustawy, zasadność zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów wnioskodawcy należy rozważyć w oparciu o ogólną zasadę wynikającą z art. 22 ust. 1 ustawy. Na podstawie zasady ogólnej wynikającej z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wnioskodawca podkreśla, że nabyta przy współudziale kontrahenta nieruchomość jest jednym ze składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Jego zdaniem, opłata z tytułu niewykonania umowy pośrednictwa jest związana zarówno z osiąganiem przychodów z tytułu nabytej i nieruchomości, jak również zachowanie (ochrona) źródła przychodów, jakim jest działalność związana z nieruchomościami, która polega na zarówno na uniknięciu sporu sądowego z kontrahentem i związanymi z tym kosztami, ale również uniknięcie zapłaty znacznie wyższej kwoty wynikającej z umowy pośrednictwa oraz odsetek za zwłokę. Zatem polubowne rozwiązanie sprawy spowodowało, że źródło przychodów zostało ochronione, poprzez zminimalizowanie poniesionych kosztów, w szczególności w okresie bezpośrednio po nabyciu, kiedy dopiero spółka jest w trakcie organizowania tego elementu działalności gospodarczej w zakresie udostępniania nieruchomości osobom trzecim. Wnioskodawca zwraca uwagę, że praktyka ministra finansów szeroko definiuje pojęcie ochrony lub zabezpieczenia źródła przychodów. Przykładowo, w interpretacji z dnia 9 października 2009 r. nr ILPB3/423-533/09-6/EK Dyrektor Izby Skarbowej w poznaniu wskazał, że " (...) Zgodnie ze słownikiem języka polskiego pod red. M. Szymczaka, warszawa 1996, przez pojęcie "zachować" ("zachowywać") należy rozumieć "dochować coś w stanie nie zmienionym, nie naruszonym, utrzymać". Natomiast "zabezpieczyć" ("zabezpieczać") oznacza "uczynić bezpiecznym - nie zagrożonym; dać ochronę, ochronić". Można zatem przyjąć, iż koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób. Istotą tego rodzaju kosztów jest ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości". Poniesienie opłaty jest więc decyzją racjonalną, stanowiącą element całokształtu działań podejmowanych przez spółkę w celu zapewnienia płynności i efektywności prowadzonej działalności gospodarczej warunkującej zarówno uzyskiwanie przychodów po stronie spółki/Wnioskodawcy, jak i spełniającej przesłanki uznania jej za działania w zakresie zachowania (ochrony) lub zabezpieczenia źródła przychodów. Zdaniem Wnioskodawcy, uzasadnia to uznanie opłaty za wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu jak również zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Ponadto, Wnioskodawca zaznacza, że obowiązek uiszczenia przedmiotowego wynagrodzenia nie wynika bezpośrednio z zawartej między stronami umowy (tam było przewidziane wynagrodzenie za doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości), lecz z dodatkowego porozumienia między stronami. Jednocześnie zaznacza, że zasadność przedstawionego we wniosku stanowiska, zgodnie z którym opłata o charakterze odszkodowawczym lub kary umownej może stanowić koszt uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów skarbowych. Powołane poniżej interpretacje dotyczą analogicznych regulacji dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych.

Przykładowo, stanowisko takie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 23 października 2008 r. (sygn. IBPB3/423-662/08/MS), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 22 września 2009 r. (sygn. ILPB3/423-476/09-2/ŁM), czy Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 15 kwietnia 2010 r. (sygn. ITPB3/423-33/10/MT).

Podsumowując, w myśl art. 22 ust. 1 ustawy, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W ocenie Wnioskodawcy, analizowane wynagrodzenie o charakterze kary umownej spełnia określone powyżej przesłanki. Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy, wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie). W opinii Wnioskodawcy, zapłata przedmiotowego wynagrodzenia nie jest związana z konkretnymi przychodami (np. ze sprzedaży usług), ale niewątpliwie jest związana z działalnością gospodarczą i przychodami wynikającymi z nabytej nieruchomości. Zatem, powinna ona stanowić pośredni koszt uzyskania przychodów. Ustalenie momentu ujęcia tych kosztów dla celów podatkowych powinno nastąpić na zasadach określonych w art. 22 ust. 5c ustawy. Zgodnie z jego treścią, koszty podatkowe inne niż bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia, a w sytuacji, gdy dotyczą one okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się przy tym dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 22 ust. 5d tej ustawy). W rozpatrywanym przypadku, kwota wynagrodzenia związana jest z niewykonaniem umowy o pośrednictwo w zakupie nieruchomości. Wydatku tego nie można przypisać do okresu przekraczającego rok podatkowy. Wobec tego, jest potrącalny w momencie jego poniesienia w rozumieniu przepisu art. 22 ust. 5d. Należy również zauważyć, że kwota poniesionego wynagrodzenia, była kosztem naliczonym i poniesionym po oddaniu nieruchomości do używania, jako środek trwały, również kwota ta została określona dopiero po oddaniu środka trwałego do używania, co oznacza, że nie było możliwe zaliczenie jej do wartości początkowej środka trwałego.

Reasumując, w opinii Wnioskodawcy: opłata uiszczona na rzecz kontrahenta jest kosztem uzyskania przychodu potrącalnym w dacie jego poniesienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

Z treści przytoczonych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że dla celów podatkowych przychody z udziału w spółce osobowej ustala się u każdego wspólnika proporcjonalnie do jego prawa udziału w zysku.

Taką samą zasadę należy zastosować przy określaniu kosztów uzyskania przychodów, zysków i strat przypadających na wspólnika.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien, w myśl powołanego wyżej przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ustawy,

* być właściwie udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Wydatki związane z wypłatą przez spółkę wynagrodzenia na podstawie porozumienia z tytułu ostatecznego rozliczenia roszczeń wynikających z niewykonania umowy pośrednictwa nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w treści art. 23 ustawy.

Niemniej jednak, w opinii organu przedmiotowej należności nie sposób jednoznacznie przypisać cech kary umownej - instytucji regulowanej w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stosownie do treści art. 483 § 1 Kodeksu, kara umowna to określona w umowie suma, której zapłata stanowi naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Najistotniejszą cechą kary umownej jest to, że należy się ona wierzycielowi w zastrzeżonej wysokości, bez względu na wysokość poniesionej szkody (art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego). Natomiast, zgodnie z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego, odszkodowanie to świadczenie, które wyrównuje straty poniesione przez poszkodowanego oraz utracone przez niego korzyści.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawca wskazał, iż w zawartym porozumieniu nie określono charakteru przedmiotowego wynagrodzenia ani też zapłata kary umownej w ogóle nie została zastrzeżona. Tak więc utożsamianie wypłaconego pośrednikowi wynagrodzenia z karą umowną nie znajduje uzasadnienia w świetle zaprezentowanego stanu faktycznego.

Z kolei, sama okoliczność niewystępowania określonego wydatku w katalogu negatywnym zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy, nie stanowi wystarczającej przesłanki do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Konieczne jest również wykazanie związku przyczynowego między poniesionymi wydatkami, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu.

Wydatki związane z realizacją umowy o usługi pośrednictwa zasadniczo mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Podatnik jednakże powinien wykazać w sposób wiarygodny potwierdzenie ich wykonania i cel jakiemu służyły, oraz że zamiar poniesionych wydatków był obiektywnie związany z osiągniętym lub nawet zamierzonym przychodem.

Poniesienie wydatku na zapłatę wynagrodzenia pośrednikowi jest wprawdzie konsekwencją zdarzeń zaistniałych w związku z prowadzeniem przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, jednak zdaniem organu podatkowego, nie jest to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu bądź zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Możliwość kwalifikowania tego rodzaju wydatku jako kosztu uzyskania przychodu uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego wydatku pod kątem spełnienia przesłanek określonych w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w kontekście całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej oraz zasadności jego poniesienia w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności.

Niewątpliwie poniesionego przez Wnioskodawcę wydatku z tytułu realizacji zawartego porozumienia, nie można uznać za poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, gdyż przychód w ogóle w tym przypadku nie wystąpi.

Nie można także doszukać się przesłanek do zakwalifikowania go do wydatków mających na celu zachowanie lub zabezpieczenia źródła przychodów. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało.

Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła.

Istotą tego rodzaju kosztów jest ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Takiego charakteru przedmiotowy wydatek również nie posiada.

Celem zapłaty ww. kwoty było zaspokojenie roszczeń kontrahenta (pośrednika), ażeby uniknąć długotrwałego sporu sądowego.

W tym miejscu zaakcentować należy, że umowa o pośrednictwo w sprzedaży (kupnie) jest umową o świadczenie usług, w myśl art. 750 kodeksu cywilnego, w postaci kojarzenia dwóch stron umowy (umów), stworzenia sposobności do zawarcia umowy (umów) przez zleceniodawcę z inną osobą (osobami) lub wyszukiwania potencjalnych partnerów zamierzonej transakcji. Pośrednictwo to dokonywanie za kogoś innego czynności faktycznych przygotowujących tylko do dokonania danej czynności prawnej. Usługa pośrednictwa obejmuje więc stwarzanie warunków (sposobności) do zawarcia umowy oraz czynny współudział przy zawieraniu konkretnych umów.

Pośrednictwo w zawieraniu umów kupna-sprzedaży polega więc nie tylko na sprokurowaniu sposobności do zawarcia umowy lecz na pośredniczeniu przy zawarciu takiej umowy. Usługa ta obejmuje udział pośrednika do momentu sporządzenia i podpisania kontraktu przez skojarzone podmioty.

W przedstawionym stanie faktycznym kontrahent, któremu zlecono czynności pośrednictwa nie wspierał aktywnie spółki, w której Wnioskodawca jest akcjonariuszem, w finalizowaniu danej transakcji (np. nie prowadził rokowań, negocjacji, czy uzgodnień) ani nie podejmował czynności zmierzających bezpośrednio do zawarcia umowy kupna sprzedaży z potencjalnymi, a następnie rzeczywistymi kontrahentami zleceniodawcy, ograniczając się wyłącznie do wskazania nieruchomości, która jest do sprzedaży, a tym samym w istocie nie realizował umowy pośrednictwa. Potwierdzeniem tego jest fakt, iż w związku z tym spółka kwestionowała zasadność uiszczenia wynagrodzenia dla kontrahenta oraz jego adekwatność względem faktycznie wykonanych czynności. Dopiero perspektywa prowadzenia sporu na drodze sądowej stworzyła możliwość zawarcia porozumienia z kontrahentem. Nie zmieniło to jednak okoliczności, że spółka nadal kwestionowała sposób realizacji umowy pośrednictwa czego wyrazem jest określenie w zawartym porozumieniu wynagrodzenia dla kontrahenta znacznie niższego od ustalonego pierwotnie.

Mając na uwadze to, że - jak wykazano - zapłacona na podstawie zawartego porozumienia kwota, która w istocie nie stanowi wynagrodzenia za usługę pośrednictwa (Wnioskodawca podał w stanie faktycznym, iż strony nie określiły charakteru tego wynagrodzenia), nie została poniesiona w celu uzyskania przychodu, ani też w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, stwierdzić należy, że wydatek z tego tytułu nie może być uznany za koszt uzyskania przychodu.

W związku z tym, kwestia określenia momentu poniesienia wydatku jest bezprzedmiotowa.

Przy tym podkreślić należy, że interpretację indywidualną wydaje się wyłącznie w oparciu o stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) przedstawiony przez Wnioskodawcę. Natomiast w toku prowadzonego postępowania podatkowego lub kontrolnego właściwy organ prowadzi postępowanie dowodowe w celu ustalenia stanu faktycznego, który rzeczywiście zaistniał.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.