ITPB1/415-156/07/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2007 r. (data wpływu 30 sierpnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu ze stosunku pracy - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 sierpnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu ze stosunku pracy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wraz z mężem planuje Pani zakup domu jednorodzinnego w Niemczech, gdzie zamierza Pani przeprowadzić się na stałe i tam zameldować. Do momentu znalezienia tam pracy będzie Pani przyjeżdżać do Polski i tu pracować na umowę o pracę. Będzie to jednak przyjazd tylko na 8 godzin dziennie w dni pracujące, co nie będzie stanowić łącznie 183 dni w okresie 12 miesięcy. Państwa główny ośrodek życiowy będzie w Niemczech. Tam będzie Pani wraz z mężem mieszkać i szukać pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy po przeprowadzeniu się i zameldowaniu w Niemczech można opodatkować osiągnięty (w Polsce) dochód w Niemczech (w niemieckim urzędzie podatkowym wg przepisów i stawek niemieckich).

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód można będzie opodatkować w Niemczech, ponieważ zgodnie z art. 15 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania dochód uzyskany w Polsce osoby mieszkającej w Niemczech może, ale nie musi być opodatkowany w Polsce. Będzie Pani wraz z mężem na stałe zameldowana w Niemczech. Cała rodzina (tj. mąż i Pani) będzie mieszkać w Niemczech we własnym domu. Do Polski natomiast przyjeżdżać będzie Pani tylko do pracy, na 8 godzin dziennie w dni pracujące, co nie stanowi 183 dni w roku. Tym samym ośrodek interesów życiowych zostanie przeniesiony na stałe do Niemiec.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Natomiast art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl ust. 2b pkt 1 ww. artykułu za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia.

Na podstawie art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 Nr 12, poz. 90) określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Stosownie do art. 4 ust. 2 ww. umowy jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się według następujących zasad:

Definicja "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" odnosi się zatem bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W świetle wyżej cytowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę posiadającą w Polsce miejsce zamieszkania dla celów podatkowych uważa się taką, która posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa w Polsce przez więcej niż 183 dni w roku kalendarzowym.

Jeżeli natomiast wymienione powyżej kryteria okażą się niewystarczające dla ustalenia rezydencji podatkowej, należy sięgnąć do stosownych postanowień art. 4 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Kwestię, w którym kraju opodatkowane będą wynagrodzenia ze stosunku pracy uzyskiwane w Polsce przez osobę posiadającą miejsce zamieszkania w Niemczech reguluje natomiast art. 15 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku. Przepis ten stanowi, że z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 17, 18 i 19 uposażenia, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Podkreślić jednak należy, że postanowienie w umowie, że danego rodzaju dochód "może podlegać" opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) nie oznacza, że podatnik może wybrać sobie państwo, w którym opodatkuje swój dochód i zapłaci podatek. Postanowienie to wskazuje, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności.

Mając natomiast na względzie dyspozycję art. 3 ust. 2a i 2b pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby nie posiadające miejsca zamieszkania w Polsce, podlegają obowiązkowi podatkowemu od dochodów (przychodów) uzyskiwanych z pracy wykonywanej w Polsce na podstawie stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia.

W konsekwencji, w sytuacji przedstawionej we wniosku dochód z pracy wykonywanej przez Panią (na podstawie umowy o pracę) w Polsce, będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce niezależnie od tego, czy będzie Pani miała miejsce zamieszkania w Polsce czy też w Niemczech. Jedynie w tym drugim przypadku, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu tego dochodu w państwie rezydencji, zgodnie z art. 24 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, należy zastosować określoną w tej umowie metodę unikania podwójnego opodatkowania. W związku z uregulowaniami omawianej umowy międzynarodowej będzie to tzw. metoda wyłączenia z progresją, zgodnie z którą dochód opodatkowany w państwie źródła odpowiednio podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru podatku bądź zwolnieniu od opodatkowania w państwie rezydencji. Jednakże dochód ten uwzględnia się dla potrzeb obliczenia stopy procentowej podatku od pozostałego dochodu podlegającego opodatkowaniu w państwie rezydencji.

Dochód z pracy wykonywanej w Polsce podlegałby opodatkowaniu w Niemczech jedynie w sytuacji, gdyby Pani, miała tam miejsce zamieszkania i jednocześnie zostałyby spełnione wszystkie warunki wymienione w art. 15 ust. 2 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku. Przepis ten stanowi, że bez względu na postanowienia ustępu 1 tego artykułu wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w Pani przypadku w Niemczech) otrzymuje z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie (w Polsce), podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie (w Niemczech), jeżeli łącznie spełnione będą następujące przesłanki:

Jednocześnie na podstawie art. 15 ust. 3 ww. umowy postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do wynagrodzenia otrzymywanego przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, zwaną w tym ustępie "pracownikiem", oraz wypłacanego przez lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli praca ta wykonywana jest w tym drugim Państwie, i jeżeli:

Reasumując, samo przeniesienie rezydencji (zmiana miejsca zamieszkania) nie skutkuje wyłączeniem opodatkowania w kraju, w którym wykonywana jest praca najemna. Przeciwnie, taka sytuacja powoduje podwójne opodatkowanie - w kraju rezydencji i w kraju, gdzie praca jest wykonywana. Takiego podwójnego podatkowania dochodu unika się poprzez zastosowanie odpowiedniej metody, przewidzianej w umowie międzynarodowej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń