IS.IX/1-415/23/06 - Świadczenie usług poza miejscem siedziby - koszty dojazdów.

Pytanie podatnika dotyczy zasad zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą kosztów dojazdów, diet i noclegów

Działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 9.02.2006 r., odmawia zmiany postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Krośnie z dnia 27.01.2006 r. (znak: Pdf 415/3/2006) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskiem z dnia 28.12.2005 r. zwróciła się pani do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Krośnie o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego dotyczącej zasad zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą kosztów dojazdów, diet i noclegów. We wniosku oświadczyła pani, że prowadzi działalność gospodarczą polegającą na inwentaryzacji zabytków. Specyfika ww. działalności wymaga częstych kilkudniowych wyjazdów poza miejsce wskazane jako siedziba firmy. W trakcie wyjazdów zbiera pani niezbędne dokumenty, dokonuje wizji obiektów, wstępnych opisów oraz wykonuje dokumentację fotograficzną. Dalej podnosi pani, że są to prace przygotowawcze niezbędne do wykonania w siedzibie firmy dokumentacji inwentaryzacyjnej. Reasumując powyższe, stwierdza pani, że w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą przysługuje pani prawo zaliczenia do kosztów działalności gospodarczej kosztów dojazdu oraz diet i noclegów.

Mając powyższe wyjaśnienia na uwadze organ I instancji postanowieniem z dnia 27.01.2006 r. (znak: Pdf-415/3/06) udzielił interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, stwierdzając, że przedstawione przez panią we wniosku z dnia 28.12.2005 r. stanowisko w części dotyczącej kosztów dojazdów i noclegów jest prawidłowe, a w części dotyczącej diet jest nieprawidłowe. Uzasadniając swoje stanowisko Naczelnik Urzędu Skarbowego w Krośnie powołał się na zapis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Ponadto organ I instancji powołał się na treść art. 23 ust. 1 pkt 46 i art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem wniosła pani w dniu 13.02.2006 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie zażalenie na przedmiotowe postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Krośnie. W zażaleniu tym podnosi pani, że organ I instancji błędnie przyjął w jej przypadku, że nie ma prawa skorzystać z diet w związku z odbywaniem podróży służbowych na terenie kraju. Podkreśla pani, że przedmiotem prowadzonej przez nią działalności są prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie kulturoznawstwa i sztuk pięknych. Działalność ta wiąże się z częstymi wyjazdami poza siedzibę, celem pozyskania odpowiedniej wiedzy i materiałów (dojazd do obiektów zabytkowych, archiwów, bibliotek, na konsultacje z klientem i dostarczenie wykonanego opracowania), które następnie są przez panią wykorzystywane w siedzibie firmy. W wyniku powyższego wydaje pani specjalistyczne opracowania tekstowe i ilustracyjne, objęte ochroną na podstawie praw autorskich, które następnie sprzedaje. Wskazując na powyższe, wnosi pani o uchylenie przedmiotowego postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Krośnie w części dotyczącej diet i zajęcie stanowiska, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przysługuje pani prawo zaliczenia tychże diet w koszty uzyskania przychodów w związku z wyjazdami.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, po przeanalizowaniu całokształtu zebranego w toku postępowania materiału, rozpatrując sprawę w trybie odwoławczym, stwierdza, co następuje:

Problematykę zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wydatków z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą, a także osób z nimi współpracujących reguluje art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). W myśl tego przepisu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. Ponadto kwestię tę regulują rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19.12.2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zm.) oraz z dnia 19.12.2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.). Przepisy powyższe precyzują, kto i na jakich zasadach ma prawo do naliczania diet w związku z odbywaniem podróży służbowych i przy zachowaniu jakich kryteriów stanowić one mogą koszty uzyskania przychodu, a przy jakich nie. Zatem - jak wynika z powyższego - ustawodawca dopuszcza możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą. Zauważyć jednak należy, że pojęcie "podróż służbowa", jakie występuje w powołanym wyżej przepisie art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy nie tylko pracowników, ale także osób prowadzących działalność gospodarczą oraz osób z nimi współpracujących. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz rozporządzeń w sprawie szczegółowych zasad ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowych zarówno na obszarze kraju, jak i poza jego granicami stanowią, że przedsiębiorca który udał się w podróż służbową krajową lub zagraniczną, może do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć diety w tej samej wysokości, w jakiej przysługują one pracownikom.

Przepisy prawa podatkowego w swej treści nie określają zakresu znaczeniowego pojęcia "podróż służbowa". W związku z tym nieodzownym jest odwołanie się do definicji "podróży służbowej" zawartej w treści przepisu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.). Stosownie do tego przepisu podróżą służbową jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Odnosząc tę definicję do osób prowadzących działalność gospodarczą przyjąć należy, że podróżą służbową jest wyjazd związany z tą działalnością poza miejsce jej prowadzenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy pani usługi w zakresie prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie kulturoznawstwa i sztuk pięknych, których miejscem wykonywania jest teren całego kraju. Jednocześnie wskazuje pani miasto K. jako zarówno miejsce zamieszkania, jak i siedzibę firmy. W tej sytuacji nie ma możliwości określenia stałego miejsca prowadzenia działalności - świadczenia usług, gdyż wykonywane są na terenie całego kraju. Zatem przemieszczanie się w celu ich realizacji nie może być traktowane jako "podróż służbowa", gdyż wyjazdy te należą do istoty prowadzonej przez panią działalności gospodarczej, a tym samym stanowią czynności będące przedmiotem tej działalności. W związku z powyższym w przypadku odbywania podróży w celu prowadzenia przez panią działalności gospodarczej w zakresie wykonywania wskazanych we wniosku usług brak jest przesłanek do przyjęcia, że świadcząc te usługi poza siedzibą firmy odbywa pani podróż służbową. Mając powyższe na uwadze należy podkreślić, że nie oznacza to, że w stosunku do podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług świadczonych na terenie kraju w żadnej sytuacji nie będzie miał zastosowania przepis art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatnik świadczący usługi na terenie kraju, w tym również usługi w zakresie prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie kulturoznawstwa i sztuk pięknych może uznać za koszty uzyskania przychodu diety w ramach limitu określonego w treści cytowanego wyżej przepisu art. 23, o ile odbywać będzie podróż służbową.