IS.I/1-4151/14/06 - Ewidencjonowanie kosztów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz art. 22 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 27 marca 2006 r., znak II US.PB-I/415/20/06, w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w ten sposób, że uznaje stanowisko strony przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2006 r. za prawidłowe.

Pismem z dnia 24 lutego 2006 r. pan Krzysztof G. zwrócił się do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. Zapytanie dotyczyło sposobu ewidencjonowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów kosztów uzyskania przychodów (w sytuacji, gdy podatnik stosuje tzw. "metodę kasową" zaliczania wydatków do kosztów w rachunku podatkowym) i sprowadzało się do rozstrzygnięcia, czy w zaprezentowanym stanie faktycznym podatnik winien zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodu:

Zdaniem podatnika o momencie zaliczenia wydatków do kosztów danego roku podatkowego decyduje dzień zapłaty, a więc moment faktycznego poniesienia wydatku. Samo wystawienie faktury, czy zaewidencjonowanie wydatku w księdze podatkowej nie jest jeszcze wystarczającym dowodem, że podatnik poniósł określony koszt.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, postanowieniem z dnia 27 marca 2006 r., znak II US.PB-I/415/20/06, uznał, że stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż o momencie zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów decyduje data otrzymania przez Podatnika dokumentu potwierdzającego zobowiązanie Podatnika do dokonania wydatku.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie po dokonaniu analizy stanowiska Podatnika oraz treści postanowienia Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie zważył, co następuje:

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wyróżnia dwie metody potrącania kosztów, zwane "kasową" i "memoriałową". Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w przepisie art. 22 ust. 4 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5 i ust. 6, są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (metoda kasowa). Oznacza to, że wydatki stanowią koszt w dacie ich poniesienia, bez względu na fakt, jakiego okresu dotyczą. Ustawa wprowadza jednak odstępstwa od tej zasady na rzecz metody memoriałowej księgowania kosztów. Zgodnie z zapisem art. 22 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów objętych tymi księgami są potrącane tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego, oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że zarachowanie ich nie było możliwe, w tym wypadku są one potrącane w roku, w którym zostały poniesione. Natomiast stosownie do treści art. 22 ust. 6 ww. ustawy powyższa zasada ma również zastosowanie do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem, że w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Z powyższego wynika, iż Podatnik ma do wyboru dwie metody księgowania kosztów i sam dokonuje wyboru sposobu rozliczania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów poniesionych wydatków. Może ewidencjonować wydatki w momencie ich poniesienia lub w okresie, w którym uzyskuje przychód związany z danym kosztem. Należy przy tym zauważyć, iż raz przyjęta metoda ewidencji kosztów powinna być stosowana konsekwentnie, w każdym roku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w stosunku do wszystkich kosztów.

Jak wynika z treści wniosku o interpretację przepisów prawa, pan Krzysztof G. rozlicza poniesione koszty stosując metodę kasową. W związku z powyższym, koszty powinny być ujmowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w momencie ich realnego poniesienia (data zapłaty). Skutkiem powyższego wnioskodawca przedstawił we wniosku prawidłowe stanowisko dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych wydatków, przysługuje mu bowiem prawo samodzielnego wyboru metody, według której prowadzi księgę przychodów i rozchodów oraz dokonuje potrąceń kosztów uzyskania przychodów. W sytuacji natomiast, gdy podatnik wybrał kasową metodę potrącania kosztów uzyskania przychodów o ponoszeniu kosztów świadczyć będą dowody potwierdzające dokonanie zapłaty. Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż organ I instancji dokonał nieprawidłowej interpretacji przepisu art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na powyższe, konieczna jest zmiana postanowienia Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 27 marca 2006 r., znak: II US.PB-I/415/20/06, w trybie art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej, z uwagi na rażące naruszenie prawa. Zgodnie bowiem z treścią wskazanego powyżej art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 tej ustawy, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo.

Końcowo należy dodać, że zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych podatnik powinien wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży (§ 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).