IPTPP4/443-508/13-8/OS - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat uiszczanych przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz gminy za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ponoszonych przez kontrahenta zewnętrznego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2013 r. (data wpływu 17 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismami z dnia 8 października 2013 r. (data wpływu 10 października 2013 r.) oraz z dnia 22 października 2013 r. (data wpływu 23 października 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez kontrahenta zewnętrznego - jest prawidłowe.

W dniu 17 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez posiadających spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego oraz posiadających odrębną własność lokalu użytkowego;

* zastosowania właściwej stawki podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez najemców lokali użytkowych oraz zastosowania właściwej stawki podatku VAT dla usług dostarczania wody i odprowadzania ścieków, na rzecz korzystających z lokali użytkowych na podstawie umowy najmu;

* zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez kontrahenta zewnętrznego.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismami z dnia 8 października 2013 r. (data wpływu 10 października 2013 r.) oraz z dnia 22 października 2013 r. (data wpływu 23 października 2013 r.) w zakresie doprecyzowania opisu stanu faktycznego oraz uiszczenia dodatkowej opłaty.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa jako osoba prawna sprawująca zarząd nad budynkami wielolokalowymi zobowiązana jest do składania deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi i przekazywanie ww. opłat na konto Gminy.

W budynkach zarządzanych przez Spółdzielnię znajdują się lokale użytkowe użytkowane na zasadach:

* spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,

* będące odrębną własnością,

* na zasadach najmu (na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej kwotę najmu lokalu oraz odrębnie opłaty za media).

Ponadto Spółdzielnia ma podpisaną umowę cywilnoprawną z kontrahentem, który korzysta z altany śmieciowej i odprowadza za niego opłatę za gospodarowanie odpadami śmieciowymi.

Od 1 lipca 2013 r. Spółdzielnia obciąża właścicieli i najemców lokali użytkowych opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi w następujący sposób:

* posiadających spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego:

stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw" - jako refakturowanie daniny publicznej zwolnione na podstawie Art. 15 ust. 6 ustawy z 1I.03.2004 r. o podatku od towarów i usług;

* posiadających odrębną własność lokalu użytkowego:

stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw"- jako refakturowanie daniny publicznej zwolnione na podstawie Art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

* będących najemcami lokali użytkowych:

stawka opłaty za gospodarowanie odpadami + VAT w stawce 23% jak dla usługi najmu; opłata nie jest zawarta w kwocie najmu ale wykazywana jako odrębna pozycja;

* kontrahenta zewnętrznego:

stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw" - jako refakturowanie daniny publicznej zwolnione na podstawie Art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

Spółdzielnia obciąża osoby korzystające z lokali użytkowych na podstawie umowy najmu za zużyte media takie jak energia elektryczna, co, ccw, woda i ścieki. Zawarte umowy cywilnoprawne określają, że media nie są skalkulowane w kwocie najmu, obciążenie następuje wg zaliczki lub rzeczywistego zużycia.

W przypadku obciążania za wodę i ścieki Spółdzielnia stosuje w przypadku najemców lokali użytkowych stawkę VAT w wysokości 23%; refakturowana ilość zużytej wody wynika ze stanu wodomierza.

Czy w świetle powyższych faktów takie postępowanie Spółdzielni jest prawidłowe.

W uzupełnieniu z dnia 8 października 2013 r. (data wpływu 10 października 2013 r.) Wnioskodawca wskazał, iż:

1. Spółdzielnia ma podpisaną umowę cywilnoprawną z kontrahentem, który korzysta z altany śmieciowej Zainteresowanego i odprowadza za niego opłatę za gospodarowanie odpadami śmieciowymi.

2. Kontrahent reguluje na rzecz Spółdzielni należność będącą tylko równowartością opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jaką Spółdzielnia odprowadza w jego imieniu do Urzędu Miasta tj. równowartość opłaty za 5 pojemników.

3. Umowa zawarta z kontrahentem nie przewiduje konsekwencji z tytułu nieterminowego regulowania należności za altanę śmieciową.

4. Umowy z najemcami lokali użytkowych przewidują, że wynajmującemu będą przysługiwać odsetki ustawowe w przypadku nieterminowego regulowania należności za czynsz wraz z opłatą za wodę i odbiór ścieków.

5. Umowy z najemcami lokali użytkowych przewidują, że wynajmującemu będą przysługiwać odsetki ustawowe za nieterminowe regulowanie należności za odbiór odpadów stałych.

Natomiast w uzupełnieniu z dnia 22 października 2013 r. (data wpływu 23 października 2013 r.) Wnioskodawca wskazał, iż:

1. Umowa z kontrahentem jest umową użyczenia altany śmietnikowej. Kontrahent jest właścicielem pawilonu handlowo-usługowego, niebędącego mieniem Spółdzielni.

2. Spółdzielnia użycza bezpłatnie swojej altany śmieciowej w celu składowania odpadów z pawilonu handlowo-usługowego, składa w imieniu kontrahenta deklarację dotyczącą opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do Urzędu Miasta oraz odprowadza tę opłatę.

3. Kontrahent zobowiązuje się do regulowania na rzecz Spółdzielni równowartości zadeklarowanej w jego imieniu kwoty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółdzielnia prawidłowo obciąża właścicieli i najemców lokali użytkowych opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi tj.:

* posiadających spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego: stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw";

* posiadających odrębną własność lokalu użytkowego: stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw"

* będących najemcami lokali użytkowych: stawka opłaty za gospodarowanie odpadami + VAT w stawce 23%

* kontrahenta zewnętrznego: stawka opłaty za gospodarowanie odpadami ze stawką VAT "zw"

Czy Spółdzielnia prawidłowo nalicza VAT za zużycie wody i ścieków korzystającym z lokali użytkowych na podstawie umowy najmu w wysokości 23% VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, postępuje On prawidłowo:

* nie naliczając od 1 lipca 2013 r. właścicielom posiadającym spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego podatku VAT od opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi;

* nie naliczając od 1 lipca 2013 r. właścicielom posiadających odrębną własność lokalu użytkowego podatku VAT od opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi

* naliczając od 1 lipca 2013 r. najemcom lokali użytkowych podatek VAT w stawce 23% od opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi;

* nie naliczając kontrahentowi zewnętrznemu podatku VAT od opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi;

* naliczając najemcom lokali użytkowych podatek VAT w stawce 23% za refakturowanie zużycia wody i ścieków

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja dotyczy kwestii zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez kontrahenta zewnętrznego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast, przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Należy zauważyć, że generalnie - poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Z powyższego przepisu wynika, że umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Jednakże jeśli pojawia się jakakolwiek płatność związana z użytkowaniem rzeczy oddanej w używanie (np. z tytułu kosztów dodatkowych), to na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług umowa ta przestaje być umową nieodpłatną i staje się czynnością odpłatną, tym samym jako taka podlega opodatkowaniu.

Z opisu stanu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jako osoba prawna sprawująca zarząd nad budynkami wielolokalowymi zobowiązana jest do składania deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi i przekazywanie ww. opłat na konto Gminy. Spółdzielnia ma podpisaną umowę cywilnoprawną z kontrahentem, który korzysta z altany śmieciowej Zainteresowanego i odprowadza za niego opłatę za gospodarowanie odpadami. Kontrahent reguluje na rzecz Spółdzielni należność będącą tylko równowartością opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jaką Spółdzielnia odprowadza w jego imieniu do Urzędu Miasta tj. równowartość opłaty za 5 pojemników. Umowa zawarta z kontrahentem nie przewiduje konsekwencji z tytułu nieterminowego regulowania należności za altanę śmieciową. Umowa z kontrahentem jest umową użyczenia altany śmietnikowej. Kontrahent jest właścicielem pawilonu handlowo-usługowego, niebędącego mieniem Spółdzielni. Spółdzielnia użycza bezpłatnie swojej altany śmieciowej w celu składowania odpadów z pawilonu handlowo-usługowego, składa w imieniu kontrahenta deklarację dotyczącą opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do Urzędu Miasta oraz odprowadza tę opłatę. Kontrahent zobowiązuje się do regulowania na rzecz Spółdzielni równowartości zadeklarowanej w jego imieniu kwoty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391), utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

3a) gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych;

3b) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi;

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy, ilekroć jest mowa w ustawie o właścicielach nieruchomości - rozumie się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Na mocy art. 6d ust. 1 ww. ustawy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6h ww. ustawy).

Z powyższych przepisów wynika, że obowiązek uiszczania opłat za odpady komunalne ciąży na właścicielu nieruchomości, za którego - zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - uznaje się Spółdzielnię.

Stosowanie natomiast do art. 2 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492), lub właścicieli lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany.

W kontekście analizowanej sprawy należy również wskazać na art. I ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), zgodnie z którym spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków. Przy czym w myśl ust. 5 tego przepisu spółdzielnia może zarządzać nieruchomością niestanowiącą jej mienia lub mienia jej członków na podstawie umowy zawartej z właścicielem (współwłaścicielami) tej nieruchomości.

W tym miejscu należy wskazać, że sposób opodatkowania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wnoszonych do Spółdzielni uzależniony jest od tego, kto - zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - obowiązany jest do składania deklaracji i wnoszenia ww. opłat na rzecz gminy. Jeżeli Wnioskodawca jest podmiotem, na którym spoczywa obowiązek, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, to koszt ww. opłaty należy uznać za koszt związany z eksploatacją i utrzymaniem ww. lokali. Odnosząc powyższe do niniejszej sytuacji, należy stwierdzić, iż na Wnioskodawcy nie spoczywa obowiązek, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ww. ustawy, ponieważ wnosi on ww. opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w imieniu kontrahenta na rzecz Gminy. Opłata ta nie stanowi dla Wnioskodawcy wynagrodzenia za świadczenie usług, zatem przedmiotowa opłata nie podlega opodatkowaniu.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis zawarty we wniosku należy stwierdzić, że skoro Spółdzielnia wnosi w imieniu kontrahenta na rzecz Gminy opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz składa w imieniu kontrahenta deklarację dotyczącą opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, to pobierana od kontrahenta równowartość opłaty nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług. W konsekwencji zatem przedmiotowa opłata nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez kontrahenta zewnętrznego.

Natomiast wniosek w zakresie:

* zastosowania właściwej stawki podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez najemców lokali użytkowych oraz zastosowania właściwej stawki podatku VAT dla usług dostarczania wody i odprowadzania ścieków, na rzecz korzystających z lokali użytkowych na podstawie umowy najmu;

* zwolnienia z podatku VAT dla opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszonych przez posiadających spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego oraz posiadających odrębną własność lokalu użytkowego.

został załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.