IPTPP4/443-483/14-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2014 r. (data wpływu 1 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli - jest prawidłowe.

W dniu 1 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w 2000 r. wraz z mężem, z którym pozostaje w ustroju wspólności majątkowej, nabyła od syndyka masy upadłościowej przedsiębiorstwa państwowego 1/2 udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntów o łącznej powierzchni 8783 m^2, będących własnością Skarbu Państwa, oraz w prawie własności posadowionych tam budowli. Oferta sprzedaży ze strony syndyka dotyczyła całej tej nieruchomości, tj. bez możliwości nabycia jedynie jej części. W akcie notarialnym przedmiot sprzedaży określony był od strony funkcjonalnej jako tereny przemysłowe i drogi, jednak przemysłowe przeznaczenie wynikało jedynie z jego faktycznego wcześniejszego sposobu użytkowania przez poprzedniego posiadacza (przedsiębiorstwo państwowe), który pomimo formalnego (wynikającego z planu zagospodarowania przestrzennego) przeznaczenia gruntów na tereny zieleni izolacyjnej, wykorzystywał je do celów gospodarczych. Prawa dotyczące nieruchomości, podzielonej pierwotnie na cztery przylegające do siebie działki, Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła wspólnie z drugą parą małżeńską, która nabyła pozostałą 1/2 udziału w ww. prawach. Trzy z zakupionych działek stanowiły wtedy grunty przewidziane do użytkowania jako drogi, a z czwartą, największą działką, tworzyły wspólnie w planie zagospodarowania przestrzeni tereny izolacyjne zielone. Wartość przedmiotu zakupu wynosiła 39.000,00 zł, czyli odpowiednio na Wnioskodawczynię wraz z mężem przypadła połowa tej kwoty w wysokości 19.500,00 zł. Ponieważ działki zakupione były przez Wnioskodawczynię i małżonka Wnioskodawczyni zmyślą o własnych potrzebach mieszkaniowych, wystąpili do Gminy S. z wnioskiem o zmianę planu zagospodarowania przestrzennego. W zmienionym w 2003 r. planie działki zostały przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową, przy czym w planie tym nieruchomość została z urzędu, tj. bez wniosku Wnioskodawczyni i małżonka Wnioskodawczyni, a nawet bez wcześniejszej wiedzy w tym zakresie, podzielona - zgodnie ze standardami wielkościowymi stosowanymi przy sporządzaniu planów zagospodarowania - na siedem działek przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, dwie działki przeznaczone pod ciągi pieszo-jezdne oraz dwie służące powiększeniu sąsiednich nieruchomości (de facto także służące dostępowi do pozostałych działek). W 2009 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zwrócili się do Burmistrza S. z wnioskiem o zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego i w maju 2010 r. otrzymali pozytywną decyzję, na skutek której współużytkowane przez Wnioskodawczynię i małżonka Wnioskodawczyni grunty zostały podzielone zgodnie z tym planem. Wnioskodawczyni podkreśla, że taki podział został dokonany w oparciu o plan zagospodarowania przestrzennego z urzędu, którego zmiana została dokonana bez szczegółowego wniosku Zainteresowanej co do liczby, wielkości i kształtu poszczególnych działek.

Inwestycji mających na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni i małżonek Wnioskodawczyni z powodów finansowych i rodzinnych Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem jednak dotąd nie rozpoczęli.

W 2014 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem otrzymali wstępną ofertę kupna przez jednego nabywcę całej tej nieruchomości, tj. wszystkich wytyczonych działek jednocześnie. Ponieważ od nabycia przez Wnioskodawczynię i małżonka Wnioskodawczyni ww. nieruchomości upłynęło już 14 lat, a w tym czasie zmianie uległa sytuacja rodzinna i majątkowa obu małżeństw będących współużytkownikami wieczystymi i współwłaścicielami budowli, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem rozważa przyjęcie tej oferty.

Ani Wnioskodawczyni ani mąż Wnioskodawczyni:

Powyższe dotyczy również małżonków posiadających pozostałą 1/2 udziału w prawach zawiązanych z tą nieruchomością (z tą jedynie różnicą, że jeden z nich prowadzi, wg wiedzy Wnioskodawczyni, działalność gospodarczą inną niż w zakresie obrotu nieruchomościami).

Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności zarobkowej, w tym do działalności rolniczej, nie była też przedmiotem najmu, dzierżawy ani jakiejkolwiek innej czynności, która mogłaby być uznana za przejaw gospodarczego jej wykorzystania, nie była również udostępniana innym osobom nieodpłatnie. Wnioskodawczyni wraz z mężem nie prowadziła działań zmierzających do sprzedaży działek, w szczególności: Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nie posiadają własnych biur sprzedaży, nie dokonywali czynności reklamowych czy szeroko pojętych działań marketingowych związanych z ewentualną sprzedażą praw dotyczących nieruchomości i nie dokonywali żadnych ulepszeń na tych działkach, które miałyby zwiększyć ich atrakcyjność handlową (np. nie dokonywali uzbrojenia działek, nie ogrodzili terenu).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w stanie faktycznym opisanym powyżej sprzedaż udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż wieczystego prawa użytkowania ww. gruntów nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ nabycie tego prawa nie wiązało się z zamiarem prowadzenia tam działalności gospodarczej ani odsprzedaży prawa użytkowania w całości lub częściach.

Jak stwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r., dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r" niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Jednocześnie jednak TSUE zasygnalizował, że z brzmienia polskich przepisów nie wynika jakoby Rzeczpospolita Polska rzeczywiście skorzystała z art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 (czyli opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji okazjonalnych).

W opinii Wnioskodawczyni, ponieważ polskie przepisy nie zawierają zapisu, że każdy sprzedawca okazjonalnie dokonujący dostawy terenu budowlanego działa jako podatnik, dla oceny przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego najbardziej istotny jest fakt, że pierwotnie zamiarem nie była odsprzedaż prawa wieczystego użytkowania, ale przeznaczenie użytkowanych gruntów pod własne cele mieszkaniowe. Nie ma przy tym znaczenia ilość zbywanych działek, ponieważ, co Wnioskodawczyni podkreśliła w opisie stanu faktycznego, podział na większą liczbę działek nastąpił po pierwsze dopiero po dziesięciu latach od daty ich nabycia a po drugie wynikał jedynie ze względów finansowych (tekst jedn.: przekraczających możliwości kosztów zagospodarowania i utrzymania całej nieruchomości), jednak nie miał dalszych konsekwencji np. w postaci uzbrojenia działek czy podjęcia działań marketingowych, zmierzających do ich zbycia.

Zdaniem Wnioskodawczyni w tej sytuacji można mówić jedynie o zarządzie własnością, co nie stanowi działalności gospodarczej, a zatem nie jest objęte podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawczyni podkreśla, że stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie nie tylko w wyroku TSUE, ale również w wyrokach polskich sądów, w opinii których dla rozstrzygnięcia o ewentualnym statusie podatnika najbardziej istotny jest zamiar, z jakim strona nabyła grunty bądź prawo do ich użytkowania.

Jeszcze przed zapadnięciem ww. rozstrzygnięcia TSUE, zapadały przed polskimi sądami administracyjnymi wyroki potwierdzające stanowisko Wnioskodawczyni. Przykładowo w wyroku z dnia 27 czerwca 2007 r. WSA w Białymstoku przyjął, że w każdym przypadku decydujące znaczenie powinien mieć zamiar nabycia danych gruntów (które są później sprzedawane przez takiego nabywcę). Jeśli z okoliczności sprawy wynika, że zamiarem towarzyszącym nabyciu było późniejsze odsprzedanie gruntów, to - zasadniczo - należałoby takiego sprzedawcę uznać za podatnika VAT w zakresie tych sprzedaży. Podobnie przyjął NSA w wyroku z dnia 23 stycznia 2009 r. podkreślając, że decydujące znaczenie mają zamiar i okoliczności nabycia składników majątku, w szczególności to, czy nabycie dotyczyło zaspokojenia własnych (prywatnych) potrzeb podatnika, czy też miało związek z prowadzoną działalnością handlową. Ta linia orzecznicza została jeszcze wzmocniona po ww. wyroku TSUE. Dla przykładu w wyroku z 18 października 2011 r., sygn. akt I FSK 1536/10, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził m.in.: "Przyjęcie, że dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i wykazany obiektywnymi dowodami zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną; przesłanka "stałości" działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 z art. 12 dyrektywy 2006/112/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną, możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, że zasadą ogólną jest, że działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób niesporadyczny (stały). Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki (...) sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów bowiem może odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego."

Niemal identycznie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK1118/11. Także organy podatkowe przychylają się do takiego stanowiska. Dla przykładu w interpretacji indywidualnej z 20 sierpnia 2010 r., nr ITPP1/443-500/10/KM Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, że aby dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności. Zbycie majątku osobistego, który nie został nabyty w celu odsprzedaży, nie może być uznane za czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji organ podatkowy uznał, że w takiej sytuacji podatnik będzie działał w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o VAT nie mają zastosowania. W interpretacji Indywidualnej nr ITPP1/443-389/13/AP z 22 lipca 2013 r., powołując się na ww. wyrok TSUE oraz aktualną jednolitą linię orzeczniczą sądów administracyjnych, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził m.in.: "Pomimo, iż grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy, to nie można uznać, że dokonując sprzedaży przedmiotowej nieruchomości działa Pani w charakterze handlowca. Nabycie gruntu nie nastąpiło bowiem w celach zarobkowych. W konsekwencji sprzedając nieruchomości gruntowe, korzysta Pani z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem ww. czynności sprzedaży oznaczają działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Dokonywać będzie Pani zbycia gruntu należącego do majątku prywatnego. Reasumując należy stwierdzić-mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe - że okazjonalna sprzedaż nieruchomości gruntowej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać Panią za podatnika tego podatku." Podobnie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej IPPP1/443-615/13-2/IGo z 12 lipca 2013 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji Indywidualnej ILPP2/443-718/13-2/PR z 6 sierpnia 2013 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej nr ITPP2/443-1101/13/PS z 10 stycznia 2014 r. oraz te same i inne organy podatkowe w całym szeregu innych interpretacji.

Jak Wnioskodawczyni wykazała, w chwili nabycia praw do tej nieruchomości nie było zamiarem Wnioskodawczyni odsprzedanie nabytych praw, zaś decyzję o zbyciu rozważa dopiero obecnie, tj. po kilkunastu latach od nabycia, żadna z osób spośród obecnych współwłaścicieli nie prowadzi i nie prowadziła w przeszłości działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, a Wnioskodawczyni z małżonkiem nawet jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej, jak również nie dokonywała wcześniej żadnych transakcji dotyczących nieruchomości gruntowych ani żadnych innych. Ponadto przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności zarobkowej, w tym do działalności rolniczej, nie była też przedmiotem najmu, dzierżawy ani jakiejkolwiek innej czynności, która mogłaby być uznana za przejaw gospodarczego jej wykorzystania, nie była również udostępniana innym osobom nieodpłatnie. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nie prowadzili działań zmierzających do sprzedaży działek, w szczególności: nie posiadają własnych biur sprzedaży, nie dokonywali czynności reklamowych czy szeroko pojętych działań marketingowych związanych z ewentualną sprzedażą praw dotyczących nieruchomości i nie dokonywali żadnych ulepszeń na tych działkach, które miałyby zwiększyć ich atrakcyjność handlową (np. nie dokonywali uzbrojenia działek, nie ogrodzili terenu).

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawczyni uważa, że zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania oraz w prawie własności budowli nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako czynność w zakresie zarządu majątkiem prywatnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT definiuje pojęcie dostawy towarów. W myśl tego przepisu przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Z ust. 1 pkt 7 tego artykułu wynika, iż przez dostawę towarów rozumie się zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa wieczystego użytkowania nieruchomości dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad nieruchomością (tekst jedn.: towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz nabywcy tego prawa, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z tej nieruchomości i czerpania z niej pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tej nieruchomości, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży nieruchomości przez właściciela.

Zgodnie zatem z ww. przepisami ustawy, sprzedaż udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli jest dostawą towarów.

Stwierdzić należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), zwanej dalej k.c. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 k.c.).

Jak stanowi art. 196 § 1 k.c., współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wyjaśnić, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c., stanowi odpłatną dostawę towarów.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Wnioskodawcy za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu cywilnego, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Wskazać należy, że rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Wymaga również podkreślenia, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższego wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, że w 2000 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem, z którym pozostaje w ustroju wspólności majątkowej, nabyła od syndyka masy upadłościowej przedsiębiorstwa państwowego 1/2 udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntów o łącznej powierzchni 8783 m^2, będących własnością Skarbu Państwa, oraz w prawie własności posadowionych tam budowli. W akcie notarialnym przedmiot sprzedaży określony był od strony funkcjonalnej jako tereny przemysłowe i drogi, jednak przemysłowe przeznaczenie wynikało jedynie z jego faktycznego wcześniejszego sposobu użytkowania przez poprzedniego posiadacza (przedsiębiorstwo państwowe), który pomimo formalnego (wynikającego z planu zagospodarowania przestrzennego) przeznaczenia gruntów na tereny zieleni izolacyjnej, wykorzystywał je do celów gospodarczych. Prawa dotyczące nieruchomości, podzielonej pierwotnie na cztery przylegające do siebie działki, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli wspólnie z drugą parą małżeńską, która nabyła pozostałą 1/2 udziału w ww. prawach. Trzy z zakupionych działek stanowiły wtedy grunty przewidziane do użytkowania jako drogi, a z czwartą, największą działką, tworzyły wspólnie w planie zagospodarowania przestrzeni tereny izolacyjne zielone. Wartość przedmiotu zakupu wynosiła 39.000,00 zł, czyli odpowiednio na Wnioskodawczynię wraz z małżonkiem przypadła połowa tej kwoty w wysokości 19.500,00 zł. Ponieważ działki zakupione były przez Wnioskodawczynię wraz z małżonkiem z myślą o własnych potrzebach mieszkaniowych, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem wystąpili do Gminy S. z wnioskiem o zmianę planu zagospodarowania przestrzennego. W zmienionym w 2003 r. planie działki zostały przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową, przy czym w planie tym nieruchomość została z urzędu, tj. bez wniosku Wnioskodawczyni i małżonka Wnioskodawczyni, a nawet bez wcześniejszej wiedzy w tym zakresie, podzielona - zgodnie ze standardami wielkościowymi stosowanymi przy sporządzaniu planów zagospodarowania - na siedem działek przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, dwie działki przeznaczone pod ciągi pieszo-jezdne oraz dwie służące powiększeniu sąsiednich nieruchomości (de facto także służące dostępowi do pozostałych działek). W 2009 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zwrócili się do Burmistrza S. z wnioskiem o zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego i w maju 2010 r. otrzymali pozytywną decyzję, na skutek której współużytkowane grunty zostały podzielone zgodnie z tym planem. Wnioskodawczyni podkreśla, że taki podział został dokonany w oparciu o plan zagospodarowania przestrzennego z urzędu, którego zmiana została dokonana bez szczegółowego wniosku Wnioskodawczyni i małżonka Wnioskodawczyni co do liczby, wielkości i kształtu poszczególnych działek.

W 2014 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem otrzymali wstępną ofertę kupna przez jednego nabywcę całej tej nieruchomości, tj. wszystkich wytyczonych działek jednocześnie. Ponieważ od nabycia przez Wnioskodawczynię ww. nieruchomości upłynęło już 14 lat, a w tym czasie zmianie uległa sytuacja rodzinna i majątkowa obu małżeństw będących współużytkownikami wieczystymi i współwłaścicielami budowli, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem rozważają przyjęcie tej oferty.

Ani Wnioskodawczyni ani mąż Wnioskodawczyni:

Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności zarobkowej, w tym do działalności rolniczej, nie była też przedmiotem najmu, dzierżawy ani jakiejkolwiek innej czynności, która mogłaby być uznana za przejaw gospodarczego jej wykorzystania, nie była również udostępniana innym osobom nieodpłatnie. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nie prowadzili działań zmierzających do sprzedaży działek, w szczególności: nie posiadają własnych biur sprzedaży, nie dokonywali czynności reklamowych czy szeroko pojętych działań marketingowych związanych z ewentualną sprzedażą praw dotyczących nieruchomości i nie dokonywali żadnych ulepszeń na tych działkach, które miałyby zwiększyć ich atrakcyjność handlową (np. nie dokonywali uzbrojenia działek, nie ogrodzili terenu).

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych regulacji prawnych stwierdzić należy, że pomimo, iż udział we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, to z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby Wnioskodawczyni - dokonując sprzedaży przedmiotowego udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli - wykonywała działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość wraz z małżonkiem w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Ponadto, z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika, by Wnioskodawczyni podejmowała jakiekolwiek aktywne działania odnoszące się do sprzedaży, które można uznać za charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Przeprowadzony proces podziału działek nastąpił kilka lat przed sprzedażą gruntów.

Zatem, Wnioskodawczyni dokonując sprzedaży udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli, o których mowa we wniosku, będzie korzystała z prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie będzie stanowiło wykonywania działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Zainteresowaną cech podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1, w zakresie sprzedaży ww. udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli, a dostawę tej nieruchomości - cech opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1.

Reasumując należy uznać, iż Wnioskodawczyni w wyniku sprzedaży przedmiotowego udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż przedmiotowego udziału we współwłasności w prawie wieczystego użytkowania gruntów wraz z udziałem w prawie własności posadowionych tam budowli nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie zauważa się, że stosownie do art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem w przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla małżonki Wnioskodawcy oraz pozostałych współwłaścicieli.

Ponadto podkreślić należy, iż powołane przez Wnioskodawcę wyroki Sądów są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Rozstrzygnięcia dokonane przez sądy są wiążące wyłącznie w sprawach, w których zostały wydane, a organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów w indywidualnych sprawach.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.