IPTPP4/443-462/12-6/OS - Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2012 r. (data wpływu 6 lipca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 września 2012 r. (data wpływu 21 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanych faktur w związku z realizacją projektu pn. "..." oraz w zakresie ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 19 września 2012 r. (data wpływu 21 września 2012 r.) w zakresie doprecyzowania własnego stanowiska oraz uiszczenia dodatkowej opłaty.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny. (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Wnioskodawca zamierza wystąpić z wnioskiem aplikacyjnym o środki unijne w ramach II Priorytetu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Działanie II.10. "Odnawialne źródła energii" na realizację projektu inwestycyjnego pod nazwą "...".

Projekt obejmuje zakup i instalację zestawów kolektorów słonecznych w indywidualnych gospodarstwach domowych mieszkańców gminy.

Gmina zabezpieczy realizację celu projektu polegającą na wyłonieniu zgodnie z przepisami Prawo zamówień publicznych wykonawcy zestawów kolektorów słonecznych, ustali harmonogram realizacji prac instalacyjnych, będzie sprawować bieżący nadzór inwestorski nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiory końcowe oraz dokona rozliczenia finansowego projektu.

Po zakończeniu prac instalacyjnych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład zestawu kolektora słonecznego pozostają własnością Gminy przez cały czas trwania projektu tj. minimum 5 lat, licząc od dnia zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji projektu. Po upływie tego okresu całość zestawu kolektora słonecznego przejdzie na własność właściciela danej nieruchomości. Forma w jakiej nastąpi przeniesienie prawa własności zostanie uregulowana odrębną umową.

Projekt będzie sfinansowany środkami pochodzącymi z budżetu Gminy, środków mieszkańców Gminy oraz dotacją celową Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa.

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług przeznaczonych dla realizacji projektu będą wystawiane na Gminę.

Pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości zostały zawarte w 2011 r. umowy cywilnoprawne dotyczące wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych związanych z montażem zestawu kolektora słonecznego.

W zawartej umowie właściciel zobowiązał się do wniesienia wkładu własnego za szacunkowy koszt wykonania dokumentacji oraz kwotę stanowiącą co najmniej 15% nie więcej niż 25% całkowitej wartości indywidualnego zestawu kolektora słonecznego łącznie z kosztami dokumentacji w terminie 14 dni od wezwania przez gminę na podany rachunek bankowy. Niedokonanie wpłaty przez właściciela jest równoznaczne z rezygnacją udziału w projekcie.

W przypadku rezygnacji z projektu Właściciel zobowiązuje się do wskazania innego właściciela nieruchomości spełniającego warunki niniejszej umowy.

W przypadku dokonania wpłaty i niezrealizowania projektu dokonane wpłaty na rzecz Gminy zostaną niezwłocznie zwrócone przez Gminę na konto uczestnika projektu.

Umowa ulega rozwiązaniu ze skutkiem natychmiastowym, gdy Gmina nie uzyska pozytywnego wyniku na etapie oceny formalnej lub merytorycznej wniosku aplikacyjnego złożonego w ramach RPO Woj. oraz gdy nie dojdzie do podpisania umowy o dofinansowanie przedsięwzięcia.

W przypadku odstąpienia od realizacji zadania, wykonana dokumentacja budowlana zostanie przekazana uczestnikowi jako rekompensata za dokonany przez niego wkład finansowy.

Z umów zawartych z właścicielami nieruchomości wynika, że osoby te będą zobowiązane do przeprowadzania we własnym zakresie i na własny koszt przeglądów serwisowych oraz do ponoszenia kosztów niezbędnych do utrzymania całego zestawu do prawidłowej eksploatacji kolektorów w okresie 5 lat od dnia zakończenia projektu.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z realizacją projektu "..." nabyte towary i usługi będą służyły tylko czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług.

Po stronie gminy dojdzie do odpłatnej dostawy towarów i usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o pod. VAT, realizowanej na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Realizacja przedmiotowego projektu należy do zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), art. 403 ust. 2 w związku z art. 400a ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy o pod. od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Ust. 11 tegoż art. stanowi, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. W związku z wydawanymi interpretacjami indywidualnymi Gmina powzięła wątpliwości, co do prawidłowości powstania obowiązku podatkowego w zakresie opodatkowania wpłat dokonanych przez uczestników projektu jako partycypacja w kosztach tego przedsięwzięcia.

Jak już wcześniej Wnioskodawca wspomniał w 2011 r. zostały zawarte umowy cywilnoprawne i na poczet realizacji zadania został częściowo wniesiony przez uczestnika wkład własny.

Otrzymane środki przechowywane są na rachunku depozytowym Gminy i do czasu podpisania umowy o dofinansowanie z Województwem na realizację ww. projektu nie stanowią dochodu Gminy. Zgodnie z zawartymi umowami mogą być niezwłocznie zwrócone mieszkańcom w przypadkach przewidzianych w zawartej umowie.

W ocenie Wnioskodawcy stanowić będą element zabezpieczający realizację projektu (kaucję) i nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W przypadku przystąpienia do realizacji projektu i ustalenia ostatecznego wkładu finansowego mieszkańców oraz otrzymania pozostałych środków od mieszkańców, Gmina dokona opodatkowania 8% stawką podatku VAT wszystkich wpłat stanowiących wkład własny, wystawiając przy tym fakturę uczestnikom projektu i dokona odprowadzenia należnego podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy z tytułu wpłat mieszkańców powstanie z chwilą uiszczenia całości wkładu własnego mieszkańców na poczet realizacji inwestycji (pod warunkiem podpisania umowy o dofinansowanie).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 ustawy.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, iż podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - art. 19 ust. 4 ustawy.

W świetle art. 19 ust. 5 ustawy, przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi.

W oparciu o art. 19 ust. 11 ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, zamierza wystąpić z wnioskiem aplikacyjnym o środki unijne w ramach II Priorytetu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Działanie II.10. "Odnawialne źródła energii" na realizację projektu inwestycyjnego pod nazwą "...". Projekt obejmuje zakup i instalację zestawów kolektorów słonecznych w indywidualnych gospodarstwach domowych mieszkańców gminy. Gmina zabezpieczy realizację celu projektu polegającą na wyłonieniu zgodnie z przepisami Prawo zamówień publicznych wykonawcy zestawów kolektorów słonecznych, ustali harmonogram realizacji prac instalacyjnych, będzie sprawować bieżący nadzór inwestorski nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiory końcowe oraz dokona rozliczenia finansowego projektu. Po zakończeniu prac instalacyjnych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład zestawu kolektora słonecznego pozostają własnością Gminy przez cały czas trwania projektu tj. minimum 5 lat, licząc od dnia zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji projektu. Po upływie tego okresu całość zestawu kolektora słonecznego przejdzie na własność właściciela danej nieruchomości. Forma w jakiej nastąpi przeniesienie prawa własności zostanie uregulowana odrębną umową. Projekt będzie sfinansowany środkami pochodzącymi z budżetu Gminy, środków mieszkańców Gminy oraz dotacją celową Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa. Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług przeznaczonych dla realizacji projektu będą wystawiane na Gminę. Pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości zostały zawarte w 2011 r. umowy cywilnoprawne dotyczące wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych związanych z montażem zestawu kolektora słonecznego. W zawartej umowie właściciel zobowiązał się do wniesienia wkładu własnego za szacunkowy koszt wykonania dokumentacji oraz kwotę stanowiącą co najmniej 15% nie więcej niż 25% całkowitej wartości indywidualnego zestawu kolektora słonecznego łącznie z kosztami dokumentacji w terminie 14 dni od wezwania przez gminę na podany rachunek bankowy. Niedokonanie wpłaty przez właściciela jest równoznaczne z rezygnacją udziału w projekcie. Z umów zawartych z właścicielami nieruchomości wynika, że osoby te będą zobowiązane do przeprowadzania we własnym zakresie i na własny koszt przeglądów serwisowych oraz do ponoszenia kosztów niezbędnych do utrzymania całego zestawu do prawidłowej eksploatacji kolektorów w okresie 5 lat od dnia zakończenia projektu. W związku z realizacją projektu "..." nabyte towary i usługi będą służyły tylko czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej.

W przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca, będzie zainstalowanie kolektorów słonecznych, na poczet wykonania której Gmina pobiera określoną w umowie wpłatę, zgodnie z zawartą z mieszkańcem umową.

Z powyższego wynika więc, że kwoty uiszczane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji stanowią zaliczki, w związku z otrzymaniem których po stronie Gminy powstaje obowiązek podatkowy. W związku z powyższym dokonywane przez mieszkańców wpłaty dotyczyć będą zainstalowania kolektorów słonecznych.

W tym kontekście, należy stwierdzić, że wpłaty będą dokonywane przez mieszkańców jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w budowie przydomowych oczyszczalni ścieków i pozostają w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tych właśnie mieszkańców. Nie można uznać, że wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz konkretnego mieszkańca, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Tym samym, wnoszone wpłaty będą niczym innym jak zaliczką na poczet przyszłej dostawy towarów dokonywanej przez Wnioskodawcę.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż w przypadku otrzymania częściowych wpłat mieszkańców, które stanowią zaliczkę na poczet przyszłej dostawy, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy, tj. z chwilą otrzymania tych wpłat - zaliczek.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, w którym stwierdził, iż obowiązek podatkowy z tytułu wpłat mieszkańców powstanie z chwilą uiszczenia całości wkładu własnego mieszkańców na poczet realizacji inwestycji należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wpłat mieszkańców w wyniku zawartej umowy cywilnoprawnej. Natomiast wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanych faktur w związku z realizacją projektu pn. "..." został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP4/443-462/12-5/OS.

Należy wskazać, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - nie mogą być rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.