IPTPP4/443-415/13-4/UNR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2013 r. (data wpływu 18 czerwca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 września 2013 r. (data wpływu 6 września 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania czynności dzierżawy działki - jest prawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* dokumentowania czynności dzierżawy działki,

* ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT od czynszu za dzierżawę działki,

* obowiązku wykazania w deklaracji VAT-7 przychodów z najmu lokalu mieszkalnego.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 września 2013 r. (data wpływu 6 września 2013 r.) o opłatę oraz pełnomocnictwo.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W grudniu 2012 r. Wnioskodawca nabył wraz z żoną działkę rolną. Działka została zakupiona z majątku wspólnego, a między małżonkami istnieje wspólność majątkowa. Na działce gruntu znajdują się wiatraki produkujące energię elektryczną. Wiatraki należą do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która dzierżawiła tę działkę od poprzedniego właściciela. Wraz z zakupem działki, została rozwiązana umowa dzierżawy z poprzednim właścicielem gruntu, a zawarta została umowa dzierżawy z nowymi właścicielami. Umowa zawarta jest na imię obojga małżonków. Zgodnie z zawartą umową, na czynsz z tytułu dzierżawy gruntu właściciele zobowiązani są wystawić spółce fakturę (rachunek). Dodatkowo spółka zwraca płacony przez Zainteresowanego podatek od nieruchomości, którego kwota wyszczególniona jest na fakturze. Poza dzierżawą ww. działki gruntu, Wnioskodawca wraz z żoną osiąga również dochody z najmu lokalu mieszkalnego. Na rok 2013 jako formę opodatkowania najmu i dzierżawy w podatku dochodowym wybrano ryczałt, jednocześnie wskazując, że dochody z tytułu najmu i dzierżawy rozliczane będą w całości przez Wnioskodawcą.

Ponadto Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Dzierżawa działki gruntu nie wchodzi w zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Żona nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Dochody z wynajmu lokalu mieszkalnego za ubiegły rok nie przekroczyły kwoty 150.000 zł, w związku z tym żona korzysta ze zwolnienia w podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy każdy z małżonków powinien wystawić odrębny dokument na dzierżawę działki i jaki to powinien być dokument.

2. Czy można wystawić jeden dokument wspólny (fakturę), a jeśli tak, to jakie dane powinien on zawierać.

3. Od jakiej podstawy powinien być naliczany podatek VAT.

4. Czy w przypadku przychodów z najmu lokalu mieszkalnego, które korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, należy je wykazywać w deklaracji VAT-7,a jeśli tak, to w jakiej wysokości.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Tak, należy wystawić 2 odrębne dokumenty, fakturę VAT w przypadku Wnioskodawcy na 1/2 kwoty i rachunek zwykły w przypadku żony, też na 1/2 kwoty.

Ad. 2.

Nie, nie może to być jeden dokument wystawiony przez oboje małżonków.

Ad. 3.

Podatek VAT powinien być naliczony od połowy czynszu dzierżawy, tej przypadającej na Zainteresowanego, od pozostałej połowy czynszu, tej przypadającej na żonę, podatku VAT nie nalicza się, podatek VAT nie jest też naliczany od podatku od nieruchomości wykazanego na fakturze, pozycje tę wykazać się powinno ze stawką NP (nie podlega).

Ad. 4.

Przychody z najmu lokalu mieszkalnego wykazane powinny być w deklaracji VAT-7 wyłącznie przez Zainteresowanego, w wysokości 1/2 czynszu, w rubryce "sprzedaż krajowa zwolniona z VAT", gdyż żona nie składa deklaracji VAT-7, a więc jej części przychodów dla potrzeb VAT nie wykazuje się nigdzie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawa o podatku od towarów i usług są autonomiczne względem siebie, a to oznacza, że sposób rozliczania się z podatku dochodowego od przychodów z tytułu najmu i dzierżawy pozostaje bez wpływu na obowiązki w podatku VAT. Nie ma więc znaczenia fakt, że w podatku dochodowym Zainteresowany będzie rozliczał podatek od całości przychodów z tytułu dzierżawy gruntu i najmu lokalu od całości przychodów przypadających na Niego oraz na żonę. Nie ma też znaczenia fakt, że przychody z tytułu najmu i dzierżawy dotyczą tzw. najmu prywatnego, czyli nie są osiągane w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, gdyż ustawa o VAT ma własną definicję działalności gospodarczej.

Przychody z najmu lokalu korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w VAT, gdyż dotyczą lokalu na cele mieszkalne, w deklaracji VAT wykazywane być powinny jako zwolnione z VAT. Opodatkowaniu podlegać więc będą wyłącznie przychody z tytułu dzierżawy działki gruntu, które nie korzystają ze zwolnienia. Stawką właściwą będzie stawka podstawowa (23%).

Z uwagi na to, że Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, obowiązany jest wystawić fakturę VAT na przychód z tytułu dzierżawy działki gruntu w części przypadającej na Niego, czyli od 1/2 całej kwoty czynszu płaconego przez spółkę, która wydzierżawia działkę. Podatek od nieruchomości nie jest zawarty w kwocie czynszu dzierżawnego, lecz zwracany jest przez spółkę w kwocie faktycznie zapłaconej i wykazany jako odrębna pozycja na fakturze, nie podlega wiec opodatkowaniu VAT-em.

Żona korzysta ze zwolnienia z podatku VAT, a więc od części czynszu dzierżawnego przypadającego w 1/2 na Nią, nie nalicza się podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy na czynsz z tytułu dzierżawy gruntu, nie można wystawić jednej faktury VAT przez oboje małżonków. Muszą to być dwa odrębne dokumenty: faktura VAT wystawiona przez Zainteresowanego, jako zarejestrowanego podatnika VAT na 1/2 kwoty opodatkowaną podatkiem VAT oraz zwykły rachunek wystawiony przez żonę, która nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, a więc faktur VAT wystawiać nie może, też na 1/2 kwoty, gdzie kwota netto będzie równa kwocie brutto.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W kontekście niniejszej sprawy należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia "działalność gospodarcza", w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing, itp.). W tym przypadku ustawa nie wprowadza wymogu częstotliwości wykorzystywania, lecz ciągłości wykorzystywania. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania.

Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa dzierżawy wskazuje, iż ma ona charakter długotrwały, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe. W konsekwencji dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wskazać także należy, iż stosownie do treści art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Natomiast z przepisu art. 206 Kodeksu cywilnego wynika, iż każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Zgodnie z powołanym wyżej przepisem każdy ze współwłaścicieli ma uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, iż w grudniu 2012 r. Wnioskodawca nabył wraz z żoną działkę rolną. Między małżonkami istnieje wspólność majątkowa. Na działce gruntu znajdują się wiatraki produkujące energię elektryczną. Wiatraki należą do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która dzierżawiła tę działkę od poprzedniego właściciela. Wraz z zakupem działki, została rozwiązana umowa dzierżawy z poprzednim właścicielem gruntu, a zawarta została umowa dzierżawy z nowymi właścicielami. Umowa zawarta jest na imię obojga małżonków. Zgodnie z zawartą umową, na czynsz z tytułu dzierżawy gruntu właściciele zobowiązani są wystawić spółce fakturę (rachunek). Dodatkowo spółka zwraca płacony przez Zainteresowanego podatek od nieruchomości, którego kwota wyszczególniona jest na fakturze. Na rok 2013 jako formę opodatkowania dzierżawy w podatku dochodowym wybrano ryczałt, jednocześnie wskazując, że dochody z tytułu dzierżawy rozliczane będą w całości przez Wnioskodawcę. Ponadto, Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Dzierżawa działki gruntu nie wchodzi w zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W myśl art. 87 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Jednocześnie stosownie do art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej, ilekroć w tej ustawie jest mowa o działalności gospodarczej - rozumie się przez to każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

W świetle tego przepisu, pojęcie działalności gospodarczej w rozumieniu Ordynacji podatkowej ma szerokie znaczenie i obejmuje swoim zakresem działalność zarobkową również w sytuacji, gdy przepisy innych ustaw nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

W tym miejscu należy jednak wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Zgodnie z brzmieniem art. 36 § 1 oraz § 2 cyt. ustawy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

W konsekwencji ww. przepisów, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Wobec powyższego podmiot świadczący usługę dzierżawy będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy dzierżawę tę będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem dzierżawy jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje dzierżawy we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie stroną umowy z dzierżawcą jest Wnioskodawca wraz z małżonką. Każdy z małżonków podpisał z dzierżawcą pisemną umowę dzierżawy.

Biorąc powyższe pod uwagę na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, z tytułu usług dzierżawy działki, w stosunku do których umowę dzierżawy z dzierżawcą podpisali obydwoje małżonkowie, Wnioskodawca jest uważany za podatnika podatku od towarów i usług zobowiązanego do wystawienia faktur VAT, w zakresie w jakim jest stroną dokonywanych czynności.

Wskazać należy, iż skoro Wnioskodawca jest już podatnikiem podatku od towarów i usług, to wszystkie wykonywane czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem, będą podlegały opodatkowaniu. Brak jest bowiem podstaw prawnych do uznania, iż opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. niektóre czynności objęte zakresem przedmiotowym realizowane przez podatnika podatku od towarów i usług są opodatkowane, a niektóre nie. Charakter usług dzierżawy wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ww. art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez względu na to, czy przedmiot dzierżawy stanowi własność prywatną.

Wskazać należy również, że w okolicznościach, w których właściciel majątku wykorzystuje go w sposób ciągły do celów zarobkowych przesądza o tym, iż majątek nie jest majątkiem prywatnym. Zatem, nie można uznać aby świadczenie usług dzierżawy było czynnością z zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Reasumując, w przypadku gdy Wnioskodawca będąc podatnikiem podatku VAT jest stroną zawartej umowy dzierżawy gruntu, winien, niezależnie od małżonki, dokumentować fakturą VAT obrót uzyskany z tytułu dzierżawy w części przypadającej na Niego jako współwłaściciela, tj. w przypadku braku odmiennych postanowień wynikających z umowy dzierżawy lub innej umowy majątkowej wiążącej małżonków, w wysokości 50% należności wynikającej z zawartej umowy. Ponadto, z uwagi na to, iż Wnioskodawca jest traktowany jako odrębny od małżonki podatnik podatku VAT w zakresie usług dzierżawy gruntu, zatem nie może udokumentować przedmiotowej usługi wraz z małżonką jednym dokumentem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, w przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wydana Zainteresowanemu nie wywiera skutku prawnego dla Jego żony. Jeżeli żona jest zainteresowana otrzymaniem indywidualnej interpretacji w swojej sprawie, to winna wystąpić do uprawnionego organu z własnym wnioskiem ORD-IN.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania czynności dzierżawy działki.

Natomiast wniosek w części dotyczącej zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie:

* ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT od czynszu za dzierżawę działki został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP4/443-415/13-5/UNr;

* obowiązku wykazania w deklaracji VAT-7 przychodów z najmu lokalu mieszkalnego został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP4/443-415/13-6/UNr.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.