IPTPP4/443-410/12-4/ALN - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży przez rolnika ryczałtowego mleka i zboża, w przypadku rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przez małżonka.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy z dnia 11 czerwca 2012 r. (data wpływu 15 czerwca 2012 r.), uzupełniony pismem z dnia 8 sierpnia 2012 r. (data wpływu 9 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korzystania ze zwolnienia jako rolnik ryczałtowy - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korzystania ze zwolnienia jako rolnik ryczałtowy.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 sierpnia 2012 r. (data wpływu 9 sierpnia 2012 r.) uzupełnienia stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od dnia 17 sierpnia 2004 r. Wnioskodawca prowadzi wraz z żoną gospodarstwo rolne. Z tego tytułu podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników jako rolnik. W zakresie prowadzonego gospodarstwa rolnego jest rolnikiem ryczałtowym, tzn. korzysta ze zwolnienia z VAT z tytułu dostaw produktów rolnych. W ramach działalności rolniczej dokonuje sprzedaży mleka i zboża. Faktury VAT RR wystawiane są na Wnioskodawcę. Zainteresowany nie ma z żoną rozdzielności majątkowej. Gospodarstwo rolne Zainteresowany posiada we wspólności majątkowej z żoną.

W dniu 8 marca 2011 r. żona Wnioskodawcy rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług rolniczych (kod PKD 01.61.Z) - kod PKWiU 01.61.10.0 Usługi wspomagające produkcję roślinną. Jednocześnie złożyła w US deklarację VAT-R, składając rezygnację ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Po rozpoczęciu działalności gospodarczej, w dniu 18 marca 2011 r. dokonała zakupu środków trwałych, służących wykonywaniu tej działalności: ciągnika rolniczego John Deere 6230 (186.627,96 zł netto), ładowacza czołowego TUR 16/T Hydramet (17.859,35 zł netto), kosiarki rotacyjnej GMD 77 HD (18.500,00 zł netto).

W ramach prowadzonej działalności żona Wnioskodawcy wykonuje następujące usługi rolnicze: załadunek i rozładunek produktów rolnych, nawozów, obornika, wynajem ciągnika z obsługą, koszenie - objęte kodem PKWiU 01.61.10.0.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca może od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej przez żonę nadal korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, może on nadal pozostać rolnikiem ryczałtowym. Bez znaczenia jest fakt, że małżonka Wnioskodawcy podjęła pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług rolniczych, jak również fakt posiadania wspólności majątkowej między małżonkami.

Zgodnie z art. 15.1. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, art. 15 ust. 2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zgodnie z ust. 4. w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.

Ponieważ małżonka samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą a mąż samodzielnie prowadzi gospodarstwo rolne status żony jako czynnego podatnika VAT nie może mieć wpływu na status męża i odwrotnie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast, rolnikiem ryczałtowym, w myśl art. 2 pkt 19 ustawy, jest rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Działalność rolnicza - zgodnie z zapisem art. 2 pkt 15 ustawy, obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarnianą i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodkowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin: "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego i drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, iż działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Artykuł 43 ust. 3 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r.) stanowi, iż rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i ust. 2.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3, który stanowi, że podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Przepis art. 96 ust. 4 ustawy stanowi, że naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego obowiązane są podmioty, o których mowa w art. 15 ustawy. Są to podmioty będące osobami prawnymi, jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej lub osobami fizycznymi wykonującymi samodzielnie działalność gospodarczą (w rozumieniu ustawy) bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego powstaje przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu.

Ustawa zawiera pewne szczególne rozwiązania dotyczące podatników, którzy prowadzą wyłącznie gospodarstwa rolne, leśne lub rybackie oraz podatników, którzy prowadzą wyłącznie działalność rolniczą w innych ramach niż gospodarstwa rolne, leśne lub rybackie. Wówczas bowiem za podatnika jest uważana osoba, która składa zgłoszenie rejestracyjne.

Z powyższych uregulowań wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług zawiera pewne szczególne rozwiązania dotyczące podatników, którzy prowadzą wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie oraz podatników, którzy prowadzą wyłącznie działalność rolniczą w innych ramach niż gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Wówczas bowiem za podatnika jest uważana osoba, która składa zgłoszenie rejestracyjne.

Przyjęta zasada ma uprościć rozliczenia podatkowe gdyż wymienione gospodarstwa to w istocie podmioty, w przypadku których częstokroć nie można wyodrębnić osoby prowadzącej gospodarstwo. W takim przypadku, podatnikiem jest ta osoba fizyczna, która (jak gdyby w imieniu gospodarstwa) zarejestruje się jako podatnik.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wprowadzają jednocześnie zasadę, że do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego uprawniona jest tylko i wyłącznie jedna osoba fizyczna spośród tych, które prowadzą wspólne gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego ma takie znaczenie, że faktury dotyczące tego gospodarstwa (przy nabyciu towarów i usług) będą wystawiane na tę właśnie osobę, która dokonała zgłoszenia rejestracyjnego. Jednocześnie ta sama osoba występować będzie w roli zbywcy (dostawcy) przy sprzedaży (dostawie) produktów rolnych.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi wraz z żoną gospodarstwo rolne. W zakresie prowadzonego gospodarstwa rolnego jest rolnikiem ryczałtowym, tzn. korzysta ze zwolnienia z VAT z tytułu dostaw produktów rolnych. W ramach działalności rolniczej dokonuje sprzedaży mleka i zboża. Faktury VAT RR wystawiane są na Wnioskodawcę. Zainteresowany nie ma z żoną rozdzielności majątkowej. Gospodarstwo rolne Zainteresowany posiada we wspólności majątkowej z żoną.

Wnioskodawca zaznaczył, iż małżonka rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług rolniczych (kod PKD 01.61.Z) - kod PKWiU 01.61.10.0 Usługi wspomagające produkcję roślinną. Jednocześnie złożyła w US deklarację VAT-R, składając rezygnację ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności żona Wnioskodawcy wykonuje następujące usługi rolnicze: załadunek i rozładunek produktów rolnych, nawozów, obornika, wynajem ciągnika z obsługą, koszenie - objęte kodem PKWiU 01.61.10.0.

W załączniku nr 2 do ustawy w wykazie towarów i usług, od których dostawy i świadczenia przysługuje zryczałtowany zwrot podatku od towarów i usług w poz. 35 ex 01.6 występują usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych oraz usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich (PKWiU ex 01.62.10.0)

Należy zaznaczyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują tylko jeden przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy - podatnika VAT zwolnionego jako rolnika ryczałtowego (niemającego obowiązku składania deklaracji, wystawiania faktur) oraz jednocześnie podatnika VAT czynnego. Wynika to z art. 113 ust. 3 ustawy, który stanowi, iż w przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 także działalności innej niż działalność rolnicza do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 i 10, dokonywanej przez tego podatnika nie wlicza się sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez niego działalności rolniczej.

Z uwagi na fakt, że żona Wnioskodawcy jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, świadczącym usługi rolnicze stanowiące działalność rolniczą, należy stwierdzić, iż obecnie to małżonka Wnioskodawcy reprezentuje to gospodarstwo. Tym samym nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że może korzystać ze zwolnienia jako rolnik ryczałtowy z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Świadczenie usług rolniczych przez małżonkę Wnioskodawcy nie stanowi bowiem, odrębnej od prowadzenia gospodarstwa rolnego, działalności gospodarczej, tylko nadal jest działalnością rolniczą wykonywaną w ramach tego prowadzonego wspólnie przez małżonków gospodarstwa rolnego. To gospodarstwo rolne natomiast, dla wszystkich czynności wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (w tym przypadku działalności rolniczej), w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - występuje jako jeden podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Jego reprezentantem, jak wyżej wskazano, jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny małżonka Wnioskodawcy.

Reasumując należy stwierdzić, iż całokształt czynności podejmowanych przez Wnioskodawcę i Jego małżonkę, zarówno w ramach prowadzenia wspólnego gospodarstwa rolnego (jako rolnik ryczałtowy, korzystający ze zwolnienia od podatku), jak i z tytułu usług wspomagających produkcję roślinną (kod PKD 01.61.Z) stanowi prowadzenie działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, iż ani przytoczone powyżej przepisy, ani inne regulacje zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług nie wykluczają możliwości dokonania zmiany osoby uważanej za podatnika na inną osobę, która prowadzi wspólne gospodarstwo rolne. Skoro reprezentantem gospodarstwa została małżonka Wnioskodawcy, to Wnioskodawca nie może posiadać statusu rolnika ryczałtowego i nadal korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Wnioskodawca winien zatem zrezygnować z bycia podatnikiem w stosunku do prowadzonego gospodarstwa i wystąpić o wykreślenie z rejestru podatników VAT, w którym figurował do tej pory jako reprezentant gospodarstwa zarejestrowany jako "podatnik VAT zwolniony".

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.